سوخت‌رسانی انقلاب چهارم صنعتی به معدن‌کاری

‌می‌متالز - با گسترش اینترنت داده در ابعاد بزرگ و قابل تحلیل، به عنوان سرریز انقلاب چهارم صنعتی رویکرد‌های سنتی تولید جای خود را به روند‌های پیشرو داد و ترکیب روبات ها، کنترل از راه دور، فناوری خودران و هوش مصنوعی فضای متفاوتی پیش روی بنگاه‌ها قرار داده است؛ بر این اساس کشور‌هایی مانند استرالیا، چین، کانادا و... با شتاب فراوان به سوی هوشمندسازی معدن پیش می‌روند و پیش‌بینی شده که حجم بازار معدن‌کاری دیجیتال از حدود ۹‌هزار و ۳۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۹، به بیش از ۲۳ هزار میلیون دلار در سال ۲۰۲۷ برسد.

به گزارش می‌متالز، با وجود پیشرفت معدن‌کاری هوشمند در جهان، وضعیت در ایران به سامان نیست و جز تعداد کمی از معادن، خبری از توسعه فناوری دیجیتال در این بخش دیده نمی‌شود. دولت البته نقشه‌هایی برای تحرک این بخش دارد و بخش خصوصی هم کار‌هایی را پیش برده است، اما چند مساله باعث شده تا چرخ‌های این جریان نوپا با سرعت مورد انتظار حرکت نکند؛ از جمله این چالش‌ها می‌توان به فاصله داشتن ماموریت پلت‌فرم شرکت‌ها با واقعیت‌های معدنی اشاره کرد؛ به گونه‌ای که در برخی موارد پروژه‌ها صرفا برای محیط آزمایشگاه قابل ارائه هستند. از سوی دیگر نبود ارتباط تنگاتنگ بین صنعت و بخش علمی و پژوهشی باعث شده تا برخی از نرم‌افزار‌ها و پلت‌فرم‌های طراحی شده مربوط به موضوعاتی باشند که هیچ‌گاه دغدغه صنعت نبوده است.

در همین خصوص محسن ابوالفتحی، کارشناس ارشد فناوری اطلاعات گفت: واقعیت این است که فرآیند هوشمند‌سازی معادن در کشور ما به کندی حرکت می‌کند و یکی از مهم‌ترین علل این اتفاق نگاه سنتی مدیران بخش معدن به حل مسائل است.

وی با اشاره به اهمیت موضوعاتی همچون حفظ امنیت، بهره‌وری انرژی و افزایش راندمان بالای نیروی کار اظهار کرد: امروزه کشور‌هایی مانند کانادا، چین و استرالیا به عنوان سرآمدان معدن‌کاری دیجیتال در دنیا خودشان را مطرح کرده‌اند؛ برای پی بردن به اهمیت معدن‌کاری دیجیتال کافی است بدانیم که در استرالیا ۵۷۰ تراک هوشمند امروزه در معادن این کشور مشغول فعالیت هستند.

ابوالفتحی با بیان اینکه باید در ایران باور به تاثیرات اینترنت اشیا در معدن‌کاری ایجاد شود، تصریح کرد: ما نیاز به واردات فناوری به کشور داریم تا با مهندسی معکوس بتوانیم هزینه‌های اکتشاف، استخراج بهره‌برداری را که فاصله بسیاری از استاندارد‌های جهانی دارد، کاهش بدهیم.

وی با اشاره به اینکه سرمایه گذاری و فرهنگ‌سازی لازم در این رابطه صورت نگرفته است، گفت: اقدامات علمی توسط شرکت‌های دانش‌بنیان و تیم‌های پژوهشی معدن‌کاری اکوسیستم بزرگی نیست و تقریبا آنچه این شرکت‌ها ارائه کرده‌اند، عموما به اشتراک گذاشته می‌شود؛ اقداماتی از جمله مانیتورینگ و تعبیه کردن سنسور‌ها از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که مطرح می‌شود، اما متاسفانه این اقدامات بیشتر در مرحله آزمایشگاهی کاربرد دارند و زمانی که محصول را می‌خواهیم، در اغلب موارد چیزی برای ارائه وجود ندارد.

کارشناس ارشد فناوری اطلاعات می‌افزاید: نکته دیگر و بسیار حائز اهمیت این است که اگر چه اقدامات قابل‌توجهی توسط برخی شرکت‌ها انجام می‌شود، اما عمدتا راه‌حل‌های مرتبط با درد واقعی صنعت و معضلات آن‌ها نیست.

ابوالفتحی در ادامه ضمن تاکید بر نقش مراکز نوآوری در سوق دادن مدیران به معدن‌کاری دیجیتال اظهار کرد: تشریح ضرورت‌های استفاده از معدن‌کاری دیجیتال و تاثیری که فناوری در بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها ایفا می‌کند، باید توسط این مراکز انجام شود.

این کارشناس معدن‌کاری دیجیتال با بیان اینکه امروزه شرکت‌های فعال با استفاده از سنسور دما و جمع‌آوری دیتاها، در کاهش مصرف سوخت و بهره‌وری تجهیزات نقش غیر‌قابل انکاری دارند، خاطرنشان کرد: برخی از نرم‌افزار و پلت‌فرم‌های طراحی شده به موضوعاتی ورود می‌کنند که هیچ گاه دغدغه صنعت نبوده است و این یک معضل است که باید با نزدیک شدن و برگزاری سلسله جلسات صنعت و بخش علمی و پژوهشی رفع شود. حاکمیت چگونه می‌تواند در مقوله معدن‌کاری دیجیتال کمک کند؟ کارشناس ارشد فناوری اطلاعات در این خصوص می‌گوید: یکی از مهم‌ترین اقدامات حاکمیت و دولت ریل‌گذاری هوشمند‌سازی معادن است و این کار از راه‌های مختلفی قابل انجام است. اقداماتی نظیر تامین زیرساخت‌ها، معرفی شرکت‌های دانش‌بنیان برای دریافت تسهیلات از صندوق‌های شکوفایی و علمی و فناوری ریاست جمهوری و از طرفی شناسایی مسائل صنعت و برگزاری مسابقات بین شرکت‌های فعال از مهم‌ترین این اقدامات به شمار می‌رود.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت‌های فعال در زمینه معدن‌کاری دیجیتال فقدان دسترسی به داده‌های کلان مانند برخی عکس‌های ماهواره‌ای است و «ایمیدرو» قادر است انتقال این فناوری‌ها را به شرکت‌ها تسهیل کند.

ابوالفتحی در پایان بار دیگر به سرعت پیشرفت استفاده از تکنولوژی‌ها در بخش معدن‌کاری دیجیتال اشاره کرد و گفت: عربستان که از نظر مواد معدنی با کشور ما فاصله بسیاری دارد، حدود ۹میلیارد دلار در این بخش سرمایه‌گذاری کرده و اگر بخواهیم با همین سرعت در این مسیر گام برداریم، متاسفانه باید شاهد ورشکستگی برخی بنگاه‌های کوچک و متوسط به دلیل پایین بودن بهره‌وری باشیم.

منبع: دنیای اقتصاد