ریکاوری و بازگردانی آب به واحد کنسانتره‌سازی

به گزارش می‌متالز، بر این مبنا شرکت فولاد سنگان با الگو برداری از عملکرد شرکت مادر (فولاد مبارکه اصفهان) اقدام به تدوین رویکرد‌های زیست محیطی در فرآیند تولید و همچنین پروژه‌های توسعه‌ای خود به صورت یک مدل کلی جهت بهبود مداوم عملکرد زیست محیطی نموده است.

شرکت فولاد سنگان با توجه به الزامات قانونی و مقررات ملی و بین المللی زیست محیطی از یک سو و تحلیل فرصت‌ها و چالش‌های زیست محیطی در پیش رو از سوی دیگر، همچنین برآورد ظرفیت‌های داخلی و نقاط قابل بهبود فعالیت‌های تولیدی، اقدام به تدوین استراتژی و در مرحله بعد تهیه برنامه عملیاتی برای محقق ساختن این استراتژی‌ها نموده و در ادامه کفایت و اثر بخشی برنامه‌های انجام شده را تحت بررسی قرار می‌دهد. فرآیند بازنگری و ارزیابی استراتژی ها‌ی اتخاذ شده به صورت مستمر در دستور کار فولاد سنگان قرار دارد که حاصل آن بهبود عملکرد زیست‌محیطی شرکت در طی سال‌های آتی خواهد بود.

بسیاری از ذخایر معدنی بزرگ دنیا در مناطق با محدودیت تامین آب واقع شده‌اند. نیز از این قاعده مستثنی نبوده و فولاد سنگان در منطقه نیمه خشک قرار دارد. با توجه به هدفگذاری تولید سالانه ۵ میلیون تنی کنسانتره سنگ آهن و گندله تأمین آب مورد نیاز تولید صنعتی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و علمی جهت استفاده بهینه از منابع موجود است. از سوی دیگر تولید باطله معادن و صنایع معدنی در صورت دپوی غیر اصولی و غیر علمی می‌تواند موجب آسیب به محیط زیست منطقه شود؛ لذا با توجه به موارد فوق، آبگیری از باطله‌های کارخانه‌های فرآوری از اهمیت بالایی برخوردار شده است. آب در صنایع معدنکاری در طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها از جمله فرآوری مواد معدنی، کنترل گرد و غبار و انتقال پالپ استفاده می‌شود. مدیریت صحیح آب معادن زمانی حاصل می‌شود که شرکت‌های معدنی آب را به عنوان یک دارایی با رویکرد محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی مدیریت کنند؛ لذا بهینه سازی کاهش اتلاف آب در هر مرحله از فرآیند امری ضروری می‌رسد.

به کارگیری روش‌های نوین در بازیابی آب و تولید باطله خشک موجب تسهیل مدیریت باطله و کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از انباشت آن خواهد شد. چرا که باطله خشک، نه تنها مشکلات ناشی از تولید زهاب اسیدی در سیستم سد‌های باطله قدیمی را ندارد بلکه نگرانی‌هایی از قبیل شکست سد‌ها را هم نخواهد داشت. همچنین بازسازی و احیا این گونه انباشتگا‌ه‌ها نیز از سهولت بیشتری برخوردار خواهد بود. فولاد سنگان برای دستیابی به اهداف خود در جهت حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، قبل از اجرای پروژه‌های جدید برای تامین آب، بهینه‌سازی مصرف را در دستور کار خود قرار داده است.

برای این منظور فولاد سنگان، استفاده از آخرین تکنولوژی آبگیری از باطله‌های تولیدی با برترین دانش فنی روز که منجر به کاهش مصرف آب به میزان ۵۰ درصد نسبت به تکنولوژی‌های موجود گردیده است را با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۰ میلیون یورو در دستور کار قرارداد. در این راستا فولاد سنگان با نصب دستگاه‌های آبگیری باطله عملاً میزان مصرف آب به ازای هر تن تولید کنسانتره از ۰.۹ متر مکعب به کمتر از ۰.۴ متر مکعب نسبت به استاندارد‌های موجود کاهش داده است که صرفه جویی معادل ۲.۵ میلیون متر مکعب در مصرف سالیانه آب را به همراه دارد.

براساس مدل تعریفی فولاد سنگان در کارخانه کنسانتره ۵ میلیون تنی فعلی این شرکت طیف پروژه‌های زیست محیطی و توسعه‌ای با لحاظ نمودن حفظ منابع انرژی نه تنها این شرکت را به یکی از پیشگامان حفاظت صنعت از محیط زیست تبدیل نموده است بلکه براساس اصول توسعه و اقتصاد پایدار محصولات این شرکت را نیز به سمت رقابتی شدن بیشتر در بازار هدایت کرده است. در تمام کارخانه‌های کنسانتره، دفع باطله ریزدانه حاصل از فرآوری پس از نرمایش کانه‌های سولفیدی چالش‌هایی را به دلیل اکسیداسیون سولفید‌های باقی مانده در باطله ایجاد می‌کند. قرار گرفتن باطله‌های سولفیدی در معرض آب و هوا ممکن است منجر به واکنش‌های شیمیایی گردد که نتیجه آن تولید زهاب‌های اسیدی می‌باشد.

جریان این زهاب اسیدی می‌تواند پتانسیل فروشویی و انحلال فلزات حاضر در باطله فرآوری و سنگ‌های در برگیرنده را افزایش دهد. از سویی دیگر این باطله‌ها خود حاوی عناصر با ارزش و بخصوص کانی‌های آن هستند که عموما به عنوان باطله از چرخه تولید خارج می‌گردند. پرواضح است که بسیاری از ذخایر مواد خام شامل ذخایر فلزی می‌باشد که بر خلاف سایر مواد، یا اصلاً جایگزین نمی‌شوند و یا به صورت محدود جایگزین می‌گردند. در صورت ارزیابی صحیح، می‌توان از باطله‌های معدنی برای استحصال کانه‌های جانبی معدنی، تأمین سوخت اضافی برای نیروگاه ها، تأمین مواد ساختمانی و ترمیم سازه‌های سطح زمین و زیرزمینی که توسط فعالیت‌های معدن تغییر یافته‌اند، استفاده کرد. همچنین بازیابی آب از باطله‌ها کمک شایانی به چرخه تامین آب این صنایع می‌کند. علاوه بر اینکه دفع و انباشت این باطله‌ها را نیز تسهیل می‌نماید. از این رو در سال‌های اخیر اهمیت بازیابی فلزات از جنبه توسعه پایدارو بخاطر ذخیره قابل توجه انرژی و حفاظت از محیط زیست افزایش یافته است.

همچنین استفاده مجدد از پسماند‌ها و باطله‌ها برای گسترش چرخه عمر مواد و کاهش میزان استخراج منابع طبیعی به منظور تامین تقاضای صنعتی برای مواد خام ضروری است. در این راستا فولاد سنگان با انجام مطالعات طرح جامع مدیریت باطله‌های تولیدی این شرکت پروژه‌های سه‌گانه بازیابی آب و مواد با ارزش باطله و مدیریت انباشت باطله خشک را با سرمایه گذاری بالغ بر ۳۰.۰۰۰ میلیارد ریال عملیاتی نموده است که ضمن کمک به کاهش مصرف آب به دلیل بازیابی آب باطله، امکان انباشت باطله‌ها به صورت خشک را بوجود آورده است و در نهایت با بازفراوری کانی‌های کم عیار در باطله‌های خشک تولیدی گام اساسی در راستای رفع چالش مواد اولیه و مدیریت منابع طبیعی بردارد که در نوع خود این پروژه‌های سه گانه که به جرات می‌توان گفت برای اولین بار در سطح صنایع فولادی کشور مطرح شده است موجب شده است که نام فولاد سنگان به عنوان یک مجموعه دوستدار محیط زیست در شرق کشور بدرخشد.

منبع: صنایع معدنی فولاد سنگان