چرا وکیوم‌ باتوم ارزان شد؟

به گزارش می‌متالز، اگرچه از نرخ وکیوم‌ باتوم در بازار داخل ظرف هفته‏‏‌های اخیر کاسته شده، اما معاملات این محصول پررونق بوده، به‏‏‌نحوی که در اولین هفته از زمستان امسال بالغ بر ۹۲‌درصد حجم عرضه‏‏‌ها، معامله شده است، اما پیش‌بینی کاهش مستمر قیمت‌ها با حمایت سیگنال جهانی مانع از آن می‌شود که برتری تقاضا نسبت به عرضه به رقابت قیمتی میان متقاضیان بینجامد.

بررسی روند معاملات وکیوم‌باتوم در رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران از فروش ۲۱۳‌هزار تن از این محصول در این بازار طی هفته ابتدایی زمستان امسال (منتهی به روز جمعه هشتم دی‌ماه) حکایت دارد. در این بازه زمانی بالغ بر ۲۲۹‌هزار تن وکیوم‌باتوم با میانگین قیمت پایه‌ای برابر ۱۱‌هزار و ۸۶ تومان در رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران عرضه شد که برای این محصول تقاضایی بالغ بر ۲۵۴‌هزار و ۷۰۰ تن از سوی مشتریان به ثبت رسید. میزان تقاضا بیش از عرضه بود، اما متقاضیان این محصول برای کسب سهم از عرضه ها، حاضر به رقابت قیمتی با یکدیگر نشدند و به این ترتیب در نهایت ۲۱۳‌هزار تن از این محصول با میانگین قیمت هر کیلوگرم ۱۱‌هزار و ۱۳۲ تومان مورد معامله قرار گرفت. نسبت حجم معامله به عرضه در رینگ وکیوم‌باتوم ظرف هفته ابتدایی زمستان به ۹۲‌درصد رسید. جریان نوسان قیمت وکیوم‌باتوم در بازار جهانی کاهشی است که این موضوع سیگنالی منفی برای نرخ این محصول در بازار داخل به همراه دارد و باعث می‌شود متقاضیان این محصول به‌رغم برتری تقاضا نسبت به حجم عرضه حاضر به رقابت سنگین قیمتی برای کسب سهم از عرضه وکیوم باتوم نباشند.

افت نرخ ۳۷ درصدی

در حالی وکیوم‌باتوم در هفته ابتدایی زمستان امسال در کف کانال قیمتی ۱۱‌هزار تومان روانه رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران شد که ظرف مهرماه امسال، نرخ پایه این محصول به ۱۴‌هزار و ۴۰۰ تومان نیز رسیده بود. صعود قیمت پایه وکیوم‌باتوم به کانال ۱۴‌هزار و ۴۰۰ تومان در هفته ابتدایی مهرماه امسال همزمان با اوج گیری بهای نفت در بازار جهانی بود. ظرف هفته ابتدایی مهرماه امسال مصادف با دهه پایانی سپتامبر، بهای هر بشکه نفت‌خام وست‌تگزاس اینترمدییت به کانال ۹۱ دلاری صعود کرد که این رقم رکورد بهای فروش آن در بازه سالانه بود. وکیوم‌باتوم یکی از فرآورده‌های پالایش نفت خام است، بنابراین نرخ آن در بازار‌های جهانی و داخلی نوسانی همگرا با نفت خام دارد.

بیشترین نرخ فروش هفتگی وکیوم‌باتوم در رینگ فیزیکی بورس‌کالای ایران در سال‌جاری ۱۷‌هزار و ۸۱۸ تومان به ازای هر کیلوگرم بود که این رقم در هفته ابتدایی بازگشایی معاملات بورس‌کالا در فروردین‌ماه امسال به ثبت رسید. به این ترتیب ظرف ۹ ماهه امسال بهای هر کیلوگرم وکیوم‌باتوم در بازار داخل ۳۷‌درصد ارزان شده است. کاهش قیمت جهانی و تضعیف بازار‌های صادراتی از این عقبگرد قیمتی حمایت کرده اند.

آرامش در رینگ داخلی وکیوم‌باتوم

وکیوم‌باتوم ماده اولیه تولید قیر است؛ بنابراین تقاضای این محصول متاثر از تقاضای داخلی و صادراتی قیر تولیدی در کشور است. بخش مهمی از قیر تولیدی در کشور در بازار داخلی به مصرف می‌رسد. البته بخشی از این محصول نیز صادر می‌شود؛ اما تقاضای داخلی تاثیر زیادی بر معاملات این حوزه دارد.

عمده مصرف قیر در بازار داخل مربوط به پروژه‌های زیرساخت و راه سازی می‌شود. به شکل معمول پروژه‌های زیرساخت و جاده سازی در فصل زمستان با دوگانه تقاضا مواجه می‌شوند. از سویی زمستان با آغاز بارندگی همراه است و این موضوع مانع اجرای پروژه‌های زیرساخت و راه سازی می‌شود و از سوی دیگر اغلب نهاد‌ها به دنبال اتمام پروژ ه‌های تعریف‌شده تا پایان سال هستند که این موضوع با تسریع روند اجرای پروژه‌های زیرساختی به رشد تقاضا برای محصولات مصرفی از جمله قیر می‌انجامد. از آنجا که از میزان بارندگی در پاییز و زمستان امسال به‌شدت کاسته شده است، زمستان با محدودیت در اجرای پروژه‌های زیرساختی و راه سازی همراه نبوده و بنابراین تقاضا برای قیر در ابتدای زمستان افزایشی است. تقاضای مستمر داخلی برای قیر سیگنال مثبتی برای بهای این محصول به همراه دارد؛ اما از آنجا که تقاضای بالای داخلی، همزمان با افت بهای این محصول در بازار جهانی رقم خورده است، متقاضیان برای کسب سهم از عرضه آن به رقابت قیمتی روی نمی‌آورند.

سالانه حدود ۶ میلیون تن وکیوم باتوم در کشور تولید و در بورس کالا عرضه می‌شود، این در حالی است که بیش از ۲۰ میلیون تن پروانه بهره برداری کارخانه قیر در کشور صادر شده، بنابراین در شرایط رونق بازار رقابت برای تامین خوراک اجتناب ناپذیر خواهد بود. در شرایط کنونی رینگ وکیوم‌باتوم از آرامش نسبی برخوردار است، اما این بازار با رقابت هیجانی مواجه نبوده و معاملات اگرچه پررونق، اما با آرامش انجام می‌شود.

سیگنال جهانی کاهشی شد

وکیوم‌باتوم ماده اولیه تولید قیر است؛ این محصول ناشی از ته‌مانده برج تقطیر در خلأ در پالایشگاه هاست؛ بنابراین قیمت آن در بازار جهانی، همگرا با بهای نفت نوسان دارد. ظرف روز جمعه ۲۹ دسامبر امسال هر تن قیر در معاملات بازار چین با نرخ ۳۵۸۷ یوآن معامله شد که این رقم نسبت به بهای فروش آن در ابتدای سال‌جاری میلادی ۴.۸‌درصد ارزان‌تر بود. رکورد بهای فروش قیر در بازار داخلی چین ظرف سال‌جاری میلادی مربوط به دهه پایانی سپتامبر بود که هر تن از این محصول به ۴‌هزار و ۲۲ دلار صعود کرد. این تاریخ مصادف با هفته ابتدایی مهرماه امسال بود. به این ترتیب در شرایط کنونی هر تن قیر در بازار داخلی چین حدود ۱۱‌درصد ارزان‌تر از رکورد قیمتی آن در بازه سالانه معامله می‌شود. این عقبگرد قیمتی از افت نرخ این محصول در بازار جهانی حمایت کرد.

منبع: دنیای اقتصاد