کاهش فرونشست زمین در برخی مناطق کشور

به گزارش می‌متالز، علی جاویدانه رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور در پاسخ به سوالی در زمینه تمرکززدایی گفت: سازمان نقشه‌برداری باید کل پهنه کشور را پوشش دهد. بعضاً در مناطقی ایستگاه داریم که مراکز جمعیتی در نزدیک آنها وجود ندارد. کار سازمان به نحوی است که باید غیرمتمرکز پیش برود. طی سال‌های اخیر سعی بر توسعه همکاری با سازمان‌های برنامه و بودجه استانی بود. تا پیش از این سازمان نقشه‌برداری کار خود را از طریق ادارات کل منطقه‌ای انجام می‌داد، اما متاسفانه این ادارت منحل شدند. با عنایت سازمان برنامه و همکاری ادارات برنامه استانی، اتفاقات خوبی رخ داده است.

وی افزود: در زمینه زیرساخت داده مکانی شاهد هستیم که ۲۰ هزار دستگاه اطلاعات داده مکانی را به اشتراک گذاشتند که نتیجه همین همکاری بوده است. در سال ۱۴۰۱، نقشه بیش از ۵۰ شهر کشور که بدون نقشه بودند توسط بخش خصوصی تهیه نقشه انجام شد که عمدتا با پهپاد صورت گرفت. برای سال ۱۴۰۲ نیز قرار تهیه نقشه ۱۰۰ شهر منعقد شد. سال گذشته با وجود مشکل تهیه هواپیما، توانستیم با دوربین متریک سازمان نقشه‌برداری و با تیم تخصصی، طلسم نقشه‌برداری با هواپیما سرنشین‌دار را بشکنیم.

ماجرای بودجه حدود ۲ میلیارد تومانی سازمان نقشه‌برداری

وی در پاسخ به سوال در خصوص پروژه اطلاعات داده مکانی و تعیین ردیف بودجه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، گفت: طرح توسعه طرح عمده سازمان نقشه‌برداری است. بودجه امسال این طرح ۳۰ میلیارد تومان است، اما این رقم در سال گذشته ۲۰ و سال پیش از آن ۲.۸ میلیارد تومان بود. به عبارت دیگر کل طرح داده ما با وجود خدماتی که باید ارائه کنیم، حدود ۲.۸ میلیارد تومان بوده است.

وی افزود: ما حداقل ۴۴۸ ایستگاه نیاز داریم. برای تصاویر هوایی نیز بودجه قابل توجهی نیاز است. اگر بودجه‌ای بخواهیم نگاه کنیم، می‌گویند که بودجه افزایش ده برابری داشته است. منابع مورد نیاز ما بیش از این‌ها است. قرار بر این بود، بودجه بیشتری از نظر گرفته شود، اما این اتفاق رخ نداد. امیدوار هستیم این مساله به نحوی جبران شود.

ریاست سازمان برنامه و بودجه در سال گذشته دستوری در این خصوص دادند. ما نیاز داریم تا ایستگاه‌های داده مکانی را به‌روزرسانی کنیم، اما با کمبود منابع مواجه هستیم. بعضاً تصمیمات غلطی گرفته شده و به جای تخصیص منابع برای توسعه این شبکه شاهد هزینه برای توسعه شبکه‌های موازی هستیم. بخش عمده طرح سازمان توسعه شبکه‌های زمینی است، اما شبکه‌های پهنه‌های دریایی و بعضاً نقشه‌برداری هم با کمک همین بودجه انجام می‌شود.

کاهش یک متری تراز دریای خزر طی ده سال

رئیس سازمان نقشه‌برداری در خصوص پیش‌بینی تراز دریای خزر گفت: تراز دریای خزر با کمک شبکه تراز دریایی سازمان مطالعه می‌شود. جذر و مد بازه طولانی دارد و برای بررسی درست نیازمند داده‌ها در بازه زمانی حدودا ۱۰ ساله هستیم. با استفاده از داده‌های اخذ شده هر ساله وضعیت جذر و مد سالانه را پیش‌بینی و منتشر می‌کنیم. در هر ایستگاه پیش‌بینی جذر و مد وجود دارد.

در دریای خزر شاهد عقب روی بودیم. بر همین اساس برخی ایستگاه‌ها را ناچار شدیم تا جابه‌جا کنیم. این کاهش سطح دلایل مختلفی دارد از جمله شرایط جوی و ورودی آب که گزارش آن را به نهاد‌های مربوط داده‌ایم. به طور مثال در خلیج گرگان با بودجه‌ای که دولت تخصیص داد این خلیج احیا شد.

وی افزود: تراز دریای خزر در ده سال گذشته بیش از یک متر کاهش داشته است. با توجه به وضعیت توپوگرافی دریای خزر این کاهش تراز خود را بیشتر در سواحل شمالی دریای خزر نشان خواهد داد.

وی در خصوص شهر‌های بدون نقشه گفت: درخواستی را مرکز آمار داشت که نیازمند نقشه بودند. ۳۵۰ شهر بدون نقشه شناسایی شد. نهایتا با توجه به اینکه این موارد جدیدا به شهر تبدیل شده بودند توانستیم با پهپاد تهیه نقشه انجام دهیم.

نرخ فرونشست در برخی مناطق کاهش پیدا کرد

جاویدانه در خصوص فرونشست گفت: برخی مطالعات کاهش نرخ فرونشست را نشان می‌دهد. این مورد الزاما خوب نیست چرا که دقیقا مشخص نیست این اتفاق به دلیل اقدامات انجام شده است یا به دلیل رسیدن پهنه فرونشست به سطح سخت. باید به فرونشست به صورت جامع از سوی دستگاه‌ها پرداخته شود. با توجه به گزارشات سازمان نقشه‌برداری وضعیت تک تک استان‌ها برای همه مسوولین ارسال شد. چه مسوولان استانی و چه کشوری. اخیرا شاهد هستیم که کارگروه مقابله با کم آبی در حال بررسی جدی‌تر فرونشست است. وظیفه ما تعیین محدوده و نرخ فرونشست است. در برخی موارد شاهد هستیم که در منطقه‌ای در کرمان بالاترین نرخ فرونشست وجود دارد و در مواردی نزدیک بودن پهنه به مناطق مسکونی حساسیت ایجاد می‌کند. در حال حاضر برخی سازه‌ها مانند شبکه‌های ارتباطی در مناطق خطر قرار دارند؛ بنابراین برای ساخت زیرساخت‌های جدید باید به مساله فرونشست توجه شود. این موضوع یک حلقه مفقوده است که وزارت راه و شهرسازی باید دستورالعمل‌های لازم را برای آن تهیه کند.

وی با اشاره به اینکه شبکه مبنایی با نام هدا در کشور وجود داشت که مورد بی‌توجهی قرار گرفته بود و نیازمند به‌روزرسانی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری بود، گفت: سال گذشته هر دو موضوع در دستور کار قرار گرفت و در نهایت بیش از ۳۰ ایستگاه به‌روزرسانی شد. این شبکه موضوع ارسال موقعیت آنی است. سعی کردیم علاوه بر منابع سازمان توسعه و نگهداری این شبکه را پیش ببریم. بحث استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مانند ماهواره خیام و هوایی در دستور کار سال جاری قرار دارد. تهیه چارت‌های دریایی نیز در دستور کار قرار دارد. این چارت‌ها از سال ۲۰۱۶ توسط سازمان انجام می‌شود که درآمد ارزی برای کشور دارد.

اطلس سرمایه‌گذاری که در دهه فجر رونمایی شد براساس اطلاعات داده مکانی ایجاد شد. در همایش اطلس‌های پویا رونمایی می‌شود. تلاش کردیم تا علاوه بر اطلس‌های کاغذی اطلس‌های پویا را ایجاد کنیم. در بخش استاندارد‌ها نیز در اختیار سازمان است. پنجاه درصد از قرارداد‌های تهیه نقشه در سال گذشته مربوط به طرح کاداستر بود.

رئیس سازمان نقشه‌برداری ادامه داد: سال گذشته آیین‌نامه جدید شورای‌عالی نقشه‌برداری در دولت تصویب شد. طی دو سال گذشته تلاش شد تا کمیسیون تخصصی را فعال کنیم. آرشیو ۷۰ ساله‌ای از اطلاعات داده‌های مکانی در کشور وجود دارد که می‌تواند در دعاوی حقوقی دولت کاربرد داشته باشد.

منبع: خبرگزاری تسنیم