قمار امریکا در بازار نفت

به گزارش می متالز، این رشد قیمت به دنبال کاهش صادرات نفت عربستان و کاهش تعداد سکوهای حفاری نفتی در امریکا و همچنین افت میزان ذخایر نفت خام این کشور رخ داد. البته تحریم‌های امریکا علیه ایران و ونزوئلا و نزدیک شدن به پایان معافیت‌های کنونی امریکا برای مشتریان نفت خام ایران در این رشد بی‌تأثیر نیست.

مدام تحلیلگران نسبت به برهم ریختگی بازار به امریکا هشدار می‌دهند و برخی نیز تنها تهدید علیه ثبات بازار و تعادل آن را سیاست‌های دولت کنونی امریکا می‌دانند. به ویژه آن‌که رئیس جمهوری امریکا تهدید کرده ماه مه(اردیبهشت) معافیت‌های ۸ مشتری نفتی ایران برداشته خواهد شد. اما در همین حال دونالد ترامپ هر از چند گاهی اوپک و توافقات آن در مورد کاهش تولید را متهم ردیف اول معرفی می‌کند و سعی دارد تا نشان دهد که اگر توافق کاهش تولید ۱.۲ میلیون بشکه ای نفت خام اوپک و متحدانش برداشته شود، بدون نفت خام ایران نیز بازار ثبات خود را حفظ خواهد کرد.

امریکا تحریم‌های ایران را کاهش می‌دهد

خبرگزاری انگلیسی رویترز در مقاله‌ای تحلیلی نوشته است که احتمال کاهش فشار و تحریم‌های امریکا علیه ایران به دلیل نگرانی از افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی قوت گرفته است.

در این مقاله آمده است: «کاخ سفید باید پیش از اعمال تحریم‌های سخت‌تر علیه ایران و ونزوئلا، هزینه‌های جانبی و اقتصادی آن را بسنجد و سرانجام تصمیم بگیرد که آیا زیان‌های اقتصادی بیشتر از منافع دیپلماتیک ارزش دارد یا نه؟ در صورت تصمیم کاخ سفید برای تحریم بیشتر نفت ایران و ونزوئلا، بدون شک صحنه گردان بازار جهانی نفت، عربستان سعودی خواهد بود و همه چیز به تصمیم آخر این کشور برای افزایش تولید نفت خام و کنترل قیمت جهانی نفت بستگی دارد. در صورت ضمانت عربستان برای افزایش تولید و جبران کمبود نفت ایران و ونزوئلا در بازار جهانی، احتمال موافقت امریکا برای تمدید معافیت تحریم‌های نفتی ایران و ونزوئلا افزایش می‌یابد. در همین زمینه مذاکرات فشرده مقامات ارشد امریکا در مورد گرفتن ضمانت از ریاض در دوران تحریم‌های شدید امریکا علیه ایران و ونزوئلا آغاز شده است.»

رویترز در این زمینه می‌گوید: «دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا بتازگی در مورد این موضوع و حفظ فشارها بر ایران با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان تماس تلفنی داشته است. محتوای این تماس تلفنی به اصحاب رسانه کشیده نشده اما موضوعات قیمت نفت، تولید نفت خام و تحریم‌ها از مهمترین موضوعات بحث بوده است. اگر در روزهای آتی تحریم‌های امریکا علیه ایران شدت یابد، بدون شک کاخ سفید توانسته از ریاض برای افزایش تولید نفت خام ضمانت اجرایی بگیرد و در صورت کاهش فشار تحریم‌ها، مسلماً امریکا در متقاعد کردن سعودی‌ها با شکست روبه‌رو شده است.»

عربستان بزرگترین تولید کننده نفت خام عضو اوپک و یکی از دوستان امریکا و مخالفان ایران است که در ماه مارس روزانه ۹ میلیون و ۷۹۴ هزار بشکه تولید نفت خام داشته است. این کشور در ۳ ماه آخر سال ۲۰۱۸، ۱۰ میلیون و ۷۵۹ هزار بشکه در روز نفت خام تولید کرده است و مدعی است که می‌تواند تولید نفت خام خود را بیش از ۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش دهد. بر اساس گزارش‌های اوپک برای ماه مارس ایران در این ماه ۲میلیون و ۶۹۸ هزار بشکه در روز نفت خام تولید کرده که بخشی از آن در داخل کشور مصرف شده است.

کنترل قیمت نفت برای امریکایی‌ها حیاتی است

قیمت نفت بعد از تحریم نفت ایران برای امریکا و جهان مسأله مهمی است. این موضوع تنها مربوط به شرایط ایران و ونزوئلا نیست و بحران داخلی لیبی هم تصمیم گیری را برای ترامپ سخت کرده است. ضمن آن‌که انتخابات سال ۲۰۲۰ این کشور نیز در راه است.

در این باره روزبه علی آبادی، دانش‌آموخته دانشگاه پیتسبورگ امریکا معتقد است که کنترل قیمت نفت برای واشنگتن حیاتی است و در صورتی که معافیت‌های واردات نفت از ایران تمدید نشود، ۱۰ تا ۲۰ دلار به قیمت هر بشکه افزوده می‌شود. او به ایرنا گفت: هدف اول امریکا این است که بتواند قیمت نفت و به‌طور کلی انرژی را پایین نگه دارد. کاری که شاید دولت ترامپ بتواند انجام دهد، این است که درآمد ناشی از فروش نفت ایران را به صفر برساند و احتمال آن زیاد است اما نمی‌تواند صادرات نفت ایران را با واقعیت‌های امروز امریکا بخصوص مسائل اقتصادی و رکود آن و انتخابات پیش رو، قطع کند و قیمت انرژی را به مخاطره بیندازد.

امریکا در غایت به دنبال نفت گران است

اگرچه مسائل روز امریکا نفت ارزان را برای این کشور جذاب‌تر نشان می‌دهد اما تولید نفت خام غیرمتعارف امریکا با هزینه نسبتاً بالایی همراه است. از این رو بخشی از سیاست‌های این کشور در کاهش عرضه نفت خام در بازار و در نتیجه افزایش قیمت‌ها این سیاست را مدنظر دارد. هرچند که این کشور با ارتقای تکنولوژی توانسته است تولید نفت شیل را در محدوده ۳۰ دلار نیز برای برخی از میادین خود اقتصادی کند. اما برای تبدیل شدن به یک ابرقدرت در بازار نفت نیاز است که امریکا با سرعت تولید نفت خام خود را افزایش دهد و در کنار آن بازار نیز پیدا کند. مانند بازار کره‌جنوبی برای نفت سبک که چندی پیش خبر جایگزینی نفت سبک امریکا به جای نفت سبک ایران در پالایشگاه‌های این کشور به گوش رسید.

نفت در مدار صعود

قیمت نفت خام برنت روز گذشته در زمان تنظیم این گزارش بشکه ای ۷۱ دلار و ۹۷ سنت بود. هر بشکه نفت خام امریکا نیز با ۲۴ سنت معادل ۰.۳۸درصد افزایش به ۶۴ دلار رسید. البته رشد تولید نفت امریکا و نگرانی‌ها در مورد اختلافات تجاری امریکا و چین مانع از رشد بیشتری قیمت‌ها شده است.

در این باره جین مک گیلیان تحلیلگر بازار نفت در مؤسسه تردیشن انرژی به رویترز گفت: «من فکر می‌کنم کاملاً روشن است که محدود شدن میزان عرضه و کاهش نگرانی‌ها در مورد کند شدن رشد تقاضا موجب رشد قیمت نفت شده است.»

پشت پرده مذاکرات امریکا در بازار نفت

نرسی قربان، کارشناس بین الملل انرژی در گفت‌وگو با «ایران» اظهار کرد: امریکا از آبان ماه سال گذشته که تحریم‌های یکجانبه را علیه ایران بازگرداند، یکی از اهداف خود را به صفر رساندن صادرات نفت ایران قرار داده بود. اما برای آن‌که تعادل بازار برهم نخورد و قیمت‌ها در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره امریکا اوج نگیرد، به ۸ کشور معافیت‌های محدود خرید نفت از ایران را اعطا کرد. البته در جریان این معافیت‌ها برای خریداران نفت ایران شروطی را گذاشت و از همان زمان هم مذاکرات با کشورهای تولیدکننده نفت خام نظیر عربستان را آغاز کرد. با این هدف که نفت خام بیشتری تولید و به بازار عرضه کنند تا کمبود نفت خام ایران محسوس نباشد. بخشی از آنچه در شرایط کنونی موجب شده تا قیمت نفت خام به مرز ۷۲ دلار برای هر بشکه برسد، تحریم‌های نفتی ایران است. هرچند که شرایط تحریم ونزوئلا و تولید لیبی نیز در این رشد قیمت‌ها بی تأثیر نبوده است. امریکا الآن به دنبال تشویق کشورهای عضو اوپک پلاس به اتمام توافق کاهش تولید ۱.۲میلیون بشکه‌ای نفت خام است و اگر در روزهای آتی تحریم‌های امریکا علیه ایران افزایش یابد، احتمالاً تلاش‌های امریکا در این زمینه نتیجه بخش بوده است. بویژه در مورد عربستان که توان افزایش تولید و عرضه نفت را دارد. پیش بینی من این است که امریکا احتمالاً دوباره معافیت‌ها را برای برخی مشتریان نفت خام ایران در نظر خواهد گرفت اما محدودتر از دور قبل. کسری بازار را نیز از تولید کشورهایی نظیر عربستان و روسیه و عراق که در توافق کاهش تولید شرکت داشته‌اند و اکنون توان تولید دارند، جبران خواهد کرد. شاید این کاهش برای صادرات نفت ایران ۲۰۰ هزار تا ۳۰۰ هزار بشکه در روز باشد.