پسماند سرب و روی، مساله‌ای که نباید نادیده گرفته شود

به گزارش می‌متالز، پسماند‌ها در اثر ارتباط با آب ایجاد شیرابه می‌کنند که برای محیط‌ زیست، توده جانوری و انسان‌ها بسیار خطرناک است. در استان زنجان نیز از سال‌های گذشته شاهد فعالیت واحد‌های سرب و به‌ ویژه روی هستیم که همواره فعالیت این واحد‌ها و تاثیراتی که بر محیط زیست دارند موجب ایجاد نگرانی برای مردم شده است.

با توجه به اهمیت موضوع که بر سلامتی افراد تاثیر دارد، نباید از کنار بررسی و کاهش صدمات پسماند روی در استان زنجان ساده رد شد و باید با حساسیت بیشتری بر این موضوع پرداخت. در چند سال اخیر اقداماتی برای کاهش صدمات پسماند روی بر محیط زیست انجام شده و متولیان این امر تا حدودی موفق بر کاهش صدمات پسماند سرب و روی در استان زنجان شده‌اند.

در همین خصوص مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان می‌گوید: استان زنجان به عنوان قطب تولید روی و صنایع مرتبط شناخته شده است.

«محمدرضا یافتیان» می‌افزاید: شهرک صنعتی تخصصی سرب و روی در شش کیلومتری جنوب شهر زنجان قرار گرفته و فعالیت می‌کند.

او تصریح می‌کند: با پیگیری‌های صورت گرفته در سال ۱۴۰۰ و افتتاح تصفیه‌خانه، گام بزرگی در راستای مدیریت مسائل محیط‌زیستی مجموعه در حوزه پساب‌های صنعتی حاوی فلزات سنگین صورت گرفت.

یافتیان عنوان می‌کند: دپوی ده میلیون تنی در مجموعه سرب و روی و انتقال به محل‌های دفن استاندارد در حال اجرا است که عملیات انتقال آن شروع خواهد شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست زنجان با اشاره به دغدغه انتقال ۱۰ میلیون تن پسماند روی در زنجان، می‌گوید: پسماند خاک‌های وارداتی روی به معضل استان تبدیل شده است.

یافتیان با اشاره به اینکه متاسفانه وضعیت سرب و روی در زنجان بحرانی شده است، اضافه می‌کند: تیرماه امسال اتفاق بسیار مبارکی افتاد که آن هم مصوبه‌ای بود که بر اساس آن مقرر شد اجازه احداث یا توسعه هیچ واحد روی در اطراف شهر‌ها داده نشود. همین موضوع باعث شد برای مقابله با این عامل آلاینده زیست‌محیطی گام نخست را محکم برداریم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان با اشاره به اینکه در اوایل دهه ۷۰ به شکل قارچ‌گونه‌ای در زنجان افزایش یافت و سبب بروز مشکلات امروزی شده است، عنوان می‌کند: امروزه خاک‌های معدنی زنجان نمی‌تواند نیاز شرکت‌های روی زنجان را تأمین کند و همین موضوع سبب شده است شرکت‌های روی زنجان، خاک خود را از ترکیه تأمین کنند.

وی ادامه می‌دهد: خاک‌ها در این شرکت‌ها فقط ۱۵ درصد تبدیل به روی شده و ۸۵ درصد به پسماند تبدیل می‌شود؛ پسماند خاک‌های روی امروزه در زنجان انباشته می‌شود و همین پسماند‌ها به معضل جدی برای زنجان از لحاظ زیست‌محیطی تبدیل شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان با اشاره به اینکه اقدامات خوبی در حوزه پسماند روی در استان انجام شده است، می‌گوید: اما هنوز به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم.

وی واردات خاک روی از کشور‌های مختلف را یکی دیگر از مشکلات در استان خواند و می‌گوید: از افغانستان، ترکیه و آفریقا خاک وارد می‌شود که در کنار دپوی موجود باید برای پسماند‌های جدید نیز چاره‌اندیشی کرد.

یافتیان با اشاره به اینکه انتقال پسماند از طریق سامانه باید اتفاق بیفتد، اما به دلیل کندی سامانه فرآیند انتقال با کندی اتفاق می‌افتد، عنوان می‌کند: درخواست داریم در این زمینه ما را یاری کنید تا سرعت انتقال تسریع پیدا کند.

یکی از راه‌های کاهش صدمات صنایع مختلف در محیط زیست، بررسی و مطالعه و اصولی توسط دانشمندان و افراد متخصص است که از این طریق می‌توان بخش بزرگی از صدمات را کاهش داد.

در همین راستا، «امجد باقری» معاون اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان زنجان نیز اظهار می‌کند: مطالعه آلودگی فلزات سنگین در خاک‌های اطراف شهرک روی تا شعاع یک کیلومتری توسط شرکت شهرک‌های صنعتی استان انجام شده که اقدام ارزشمندی بود و امیدواریم مطالعه آن برای اطمینان همشهریان مفید واقع شود.

پسماند روی و مغایرت‌هایی که باید رفع شود

با توجه به اهمیت تعیین تکلیف پسماند روی بازرس کل استان زنجان با اشاره به اینکه تعارض‌ها و مغایرت‌هایی در اقدام دستگاه‌های متولی وجود داشت که با تشکیل جلسه‌ای، این مغایرت‌ها رفع شد و به یک نقطه توافق قانونی رسیدیم، می‌گوید: پسماند‌های روی زنجان تعیین تکلیف می‌شود.

«سجاد ده‌ده‌جانی» با اشاره به ورود بازرسی کل استان به موضوع پسماند روی زنجان، اظهار می‌کند: این اقدام براساس مطالبات مردمی و خبرنگاران از مجموعه سازمان بازرسی استان مبنی بر تسریع در تعیین تکلیف پسماند‌های فرآوری روی در شهرک صنعتی زنجان در دستور کار قرار گرفت.

وی تصریح می‌کند: در این راستا و با توجه به وظایف ذاتی سازمان کل بازرسی کشور در نظارت عملکرد دستگاه‌ها دارد، دستگاه‌های متولی پسماند روی را دعوت به جلسه مشترک کردیم.

او با اشاره به اینکه برای تعیین تکلیف این پسماند‌ها به دلیل آثار مخربی که برای محیط زیست، حیوانات، گیاهان و آب‌های زیرزمینی دارند، ورود کردیم، ادامه می‌دهد: جلسه‌ای را تشکیل دادیم و تعارضات و مغایرت‌هایی در اقدام دستگاه‌های متولی وجود داشت که با تشکیل جلسه‌ای این مغایرت‌ها رفع شد و به یک نقطه توافق قانونی رسیدیم.

ده‌ده‌جانی با بیان اینکه اقدامات دستگاه‌های متولی را با تطبیق بر قوانین مقررات برای آنها تبیین کردیم، تصریح می‌کند: با اجرای این مصوباتی که داشتیم و نظارت‌هایی که بعد از این از سوی بازرسی کل استان زنجان انجام خواهد گرفت شاهد تسریع در تعیین تکلیف پسماند‌های موجود در شهرک روی خواهیم بود.

کار‌هایی که انجام شده است

«مجید گلشنی» مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان نیز در این رابطه می‌گوید: با توجه به اینکه تخصیص سهم حقوق دولتی معادن به استان باید طبق قانون در توسعه زیرساخت‌های شهرها و روستا‌های مناطق معدنی هزینه شود، امیدواریم با پیگیری‌های مسوولان امر، به زودی محقق می‌شود و مبالغی که در بخش‌های مختلف مانند حقوق دولتی معادن، توسعه زیرساخت‌ها و جز ۵ بند الف ماده ۴۳ از بهره‌برداران معادن وصول شده جهت عمران و آبادانی مناطقی که معادن در آنها واقع شده به استان عودت و شاهد رشد و توسعه روستا‌ها و شهر‌های دارای مناطق معدنی استان باشیم.

رئیس اداره بهداشت، ایمنی و محیط زیست اداره‌ کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان نیز با اشاره به اینکه در بحث سامانه پسماند، ما نیز مشکلات را قبول داریم، اظهار می‌کند: در بحث انتقال شهرک روی و خارج از این شهرک به سردهات انجام می‌شود که مشکلاتی وجود دارد که کار انتقال را زمان‌بر کرده است.

«محمدحسین فغفوری» با اشاره به اینکه برای حل این مشکل جلساتی با محیط زیست نیز برگزار شده است و پیشنهاد صدور مجوز‌های ۶ و یا یک ساله را داشتیم، بیان می‌کند: برخی متقاضیان که دارای فعالیت مستمر هستند مجوز را یک‌ باره اخذ کنند تا با این اقدام در زمینه زمان صرفه‌جویی کرد.

فغفوری با اشاره به اینکه نظارت بر فروش و انتقال پسماند توسط سازمان صمت به صورت کامل انجام می‌شود، می‌گوید: چرا که دولت سهمی دارد برای همین گزارش‌گیری از ورود و خروج پسماند انجام می‌شود.

رئیس اداره بهداشت، ایمنی و محیط زیست اداره‌کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان می‌افزاید: این اداره‌ کل آمادگی دارد در همه زمینه‌ها با محیط زیست همکاری کند.

وی با اشاره به انجام اقدامات نهایی برای فروش پسماند روی در زنجان، می‌گوید: ظرف یک ماه آینده فرآیند فروش پسماند روی در زنجان آغاز می‌شود ضمن اینکه کشف قیمت پسماند نیز انجام شده است.

فغفوری با اشاره به اینکه بسیاری از واحد‌های تولیدی روی دارای کیک‌شویی هستند، عنوان می‌کند: باطله‌های باقی مانده به محل لندفیل مجاز منتقل می‌شوند.

رئیس اداره بهداشت، ایمنی و محیط زیست اداره‌ کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با اشاره به اینکه دغدغه ما نیز این بود که در زمینه فروش پسماند داخل شهرک یک اقدام بهتر و مناسب برای محیط زیست است، عنوان می‌کند: شناسایی واحد‌های صنعتی دارای کیک‌شویی دارای تمایل انجام شده چرا که این اقدام فروش را نیز تسهیل می‌کند.

فغفوری ادامه می‌دهد: واحد خریدار پس از کیک‌شویی مسوولیت انتقال پسماند به لندفیل مجاز که در استان زنجان سردهات است را بر عهده دارد.

رئیس اداره بهداشت، ایمنی و محیط زیست اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان اضافه می‌کند: برخی شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری جهت ساخت لندفیل تمایل دارند.

مدیریت؛ کاری که باید کرد

پسماند روی زخمی است که خواه ناخواه بر پیکره محیط‌ زیست استان وارد شده و رهایی از آن نیاز به مدیریت، سازماندهی و برنامه‌ریزی درست و اصولی منطبق با دستاورد‌های روز دنیا را دارد و شهروندان نیز خواسته اصلی‌شان توجه به این نگرانی و همت مسوولان در کنار سرعت‌بخشی به کار‌ها است.

منبع: خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)