چالش‌های روابط کار از عمق معادن تا کف تحریریه‌ها/ بهره‌کشی پیمانکاران از کارگران معدن طزره

به گزارش می‌متالز، با توجه به اینکه در ماه‌های اخیر و بعد حادثه‌ای در معدن طزره که باعث کشته شدن بیش از ۵۱ کارگر شد مشاهده کردیم که از مسوولان عالی‌رتبه دولتی گرفته تا مسوولان استانی همه و همه خود را دغدغه‌مند این قشر نشان می‌دادند و در ادامه حتی دستور دادند تا چند معدن به‌دلیل ایمنی تعطیل شود ولی بعد از آن باز هم شاهد فوت کارگران دیگری در این صنف بودیم و این نشان می‌دهد تا ایمن کردن معادن راه دور و درازی در پیش داریم. همانطوری که در ادامه این گزارش به آن اشاره خواهیم کرد مشکل کارگران معدن تنها به چالش ایمنی در محیط کار باز نمی‌گردد.

در گزارش‌ها و خبر‌های بسیاری به آنچه «آسیب شرکت‌های پیمانکاری» گفته می‌شود اشاره شده است. این شرکت‌ها با توجه به اینکه حضورشان قانونی محسوب می‌شوند ولی خود اهرمی هستند تا هم قانون توسط کارفرما‌های دانه‌درشت دور شده شود و هم به استسمار کارگران در حوزه‌های مختلف دامن می‌زنند. شاید روند ایمن‌کردن کارگاه‌ها و محیط‌های کار مانند اعماق معادن، زمان زیادی ببرد ولی تسهیل در روابط کار که با مشارکت، گفتگو و مذاکره بین شرکای اجتماعی به نتیجه ختم شود، می‌تواند در چند مرحله همراه با چانه‌زنی به نتیجه شگفت‌آوری برسد.

ابهام در درج عنوان شغلی

بسیاری از شرکت‌های پیمانکاری با استفاده از حربه‌های بسیاری و البته با توجه به سطح پایین آگاهی برخی از کارگران راه سوءاستفاده برای رسیدن به اندک سود بیشتر را همواره می‌کنند. طبق قانون کار و تامین اجتماعی کارفرما (دولتی، خصوصی، خصولتی و...) باید در درج عنوان‌شغلی و ردیف بیمه‌ای «کارگر» با شفافیت کامل عمل کند. به‌خصوص در مشاغل سخت و زیان‌آور مانند «کارگران معدن»، «خبرنگاران» و «روزنامه‌نگاران» و .... بنا‌بر قانون کارگرانی که در این صنف‌ها فعالیت می‌کنند می‌توانند بعد از ۲۰ سال پرداخت حق بیمه بازنشسته شوند. موردی که به‌دلایل مختلف نادیده گرفته می‌شود و سال‌های کار در شرایط سخت را بیشتر می‌کند. در این مورد اضافه کنیم که گویا کارگران معدن طزره که زیر نظر شرکت‌های پیمانکاری فعالیت می‌کنند از مشکل درج عنوان شغلی تمامی کارگران پیمانکاری معدن طزره خبر می‌دهند.

کارگر معدن یا کارگر ساده؟

یکی از فعالان صنفی معدن طزره در تماسی می‌گوید: «کارگری که سال‌ها کار سخت و زیان‌آور انجام داده و در نتیجه‌ی این کار آسیب بسیاری به بدنش وارد شده، حالا باید ده سال دیگر اضافه در کارگاه بماند و آسیب‌های بیشتری ببیند. این کارگر احتمالا دوران بازنشستگی بسیار سختی در پیش دارد و با بیماری‌های بسیاری باید دست و پنجه نرم کند. اگر کار کردن سخت در یک فضای آلوده آن‌هم در معدن زغال‌سنگ و در اعماق زمین، آسان بود و هیچ آسیبی به جسم و روح کارگر وارد نمی‌کرد، قانونگذار ۱۰ سال بازنشستگی زودتر از موعد برای این کارگران در نظر نمی‌گرفت.»

او در همین مورد ادامه می‌دهد: «مشکل امروز برخی کارگران پیمانکاری معدن زغال سنگ طزره در عناوین شغلی و لیست بیمه مرتبط با موضوع مشاغل سخت و زیان‌آور، ناشی از عدم رعایت ماده ۳۹ و ۱۰۱ قانون تامین اجتماعی است. در این رابطه هیچگونه قصوری متوجه کارگر نبوده و متاسفانه این مشکلات از دوره‌های قبل باقی مانده و همچنان بخش عمده‌ای از آنها حل و فصل نشده است.»

کارگر ساده در اعماق زمین؟

این فعال صنفی همچنین با بیان اینکه بعد از چند دوره پیگیری کارگران، اخیرا شرکت زغال سنگ البرز شرقی در خصوص رفع مشکل عناوین شغلی کارگران پیمانکاری وارد عمل شده و در اولین اقدام عنوان درج «کارگر ساده» تعداد ۱۲ نفر از همکاران پیمانکاری را اصلاح کرده است، اضافه می‌کند: «از مدیرعامل شرکت زغالسنگ البرز شرقی می‌خواهیم که هرچه سریع‌تر نسبت به حل مشکل درج عنوان شغلی سایر کارگران تحت قرارداد پیمانکاران این واحد معدنی اقدام کند.»

منبع: اکونگار