مشکلات ساختاری و مدیریتی مهمترین عامل کمبود گاز در ایران است

‌می‌متالز - مهرداد عباد، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران معتقد است: مهمترین عامل کمبود گاز در کشور مشکلات ساختاری و مدیریتی است و همکاری دولت و بخش خصوصی در دستیابی به ثبات در تأمین گاز راهگشا و ضروری است.

به گزارش می‌متالز، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران ناترازی گاز در ایران را به دو دسته عوامل ساختاری و عوامل مدیریتی تقسیم کرد. یکی از اصلی‌ترین دلایل ناترازی گاز، افزایش بی‌رویه مصرف گاز در مقایسه با رشد تولید آن است. این ناترازی به‌ویژه در فصول سرد سال به‌وضوح مشاهده می‌شود، زیرا مصرف خانگی و صنعتی به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.

مهراد عباد گفت: سرمایه‌گذاری ناکافی در پروژه‌های توسعه میادین گازی و نوسازی زیرساخت‌ها، توان تولید پایدار را کاهش داده و باعث عدم پاسخگویی به تقاضا شده است علاوه بر آن عدم توجه به نگهداشت و تعمیر تجهیزات تولید گاز طبیعی نیز بر این مشکل افزوده است که دلیل اصلی آن تحریم‌های بین‌المللی است.

به‌گفته عباد بسیاری از صنایع و خانوار‌ها از تجهیزات قدیمی و کم بازده استفاده می‌کنند که منجر به مصرف بیش‌ازحد گاز طبیعی می‌شود. این موضوع نه‌تنها بر روی ناترازی تأثیر دارد بلکه می‌تواند منجر به خاموشی‌ها و قطع گاز نیز شود. علاوه بر آن خودرو‌های گازسوز که این روز‌ها در کمتر کشوری مورد استفاده قرار می‌گیرد، بخشی از مصرف گاز طبیعی به‌صورت CNG را به خود اختصاص داده است.

او درباره راندمان پایین نیروگاه‌ها گفت: میانگین راندمان نیروگاه‌های برق در ایران حدود ۳۲ درصد است که موجب اتلاف بخش زیادی از گاز مصرفی می‌شود. این اتلاف انرژی باعث افزایش نیاز به سوخت مایع و کاهش کارایی سیستم‌های انرژی می‌گردد. با توجه به سبد انرژی کشور که درصد بالایی از آن به گاز طبیعی اختصاص داده شده است عملاً ابتکار عمل ایران جهت جابجایی بین انواع انرژی را بسیار کاهش داده است.

عباد درباره عوامل مدیریتی هم گفت: غفلت تاریخی از مقوله‌های بهینه‌سازی مصرف و کنترل شدت مصرف انرژی، موجب بروز ناترازی در کشور شده است. شورای عالی انرژی که باید نقش راهبردی ایفا کند، عملاً تشریفاتی بوده و نتوانسته برنامه‌های مؤثری ارائه دهد.

او ادامه داد: از سال ۱۴۰۰ به بعد، هیچ اقدام بزرگی برای افزایش تولید گاز انجام‌نشده است. این عدم توجه به نگهداشت تولید و تعریف پروژه‌های جدید، ناترازی را تشدید کرده است.

به گفته عضو هیات نمایندگان اتاق ایران باوجود پتانسیل‌های بالای انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران، تنها حدود ۱ درصد از انرژی کشور از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌شود. این وابستگی شدید به گاز طبیعی و عدم توسعه منابع جایگزین، بسیار خطرناک است.

عباد تصریح کرد: عوامل ساختاری و مدیریتی خود مهمترین دلایل بروز کمبود گاز در چند سال اخیر شده است، اما عدم آینده‌پژوهی مدیران چند دهه گذشته و توهم آنان جهت ادامه‌دار بودن امکان بهره‌برداری از منابع گازی و توهم امکان تأمین انرژی کل کشور با گاز طبیعی باعث بروز کمبود‌های کنونی شده است.

عباد ادامه داد: برای حل ناترازی گاز در ایران نیاز است که سیاست‌ها و برنامه‌های جامع‌تری برای افزایش تولید، بهینه‌سازی مصرف و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها اجرا شود.

او تاکید کرد: همکاری دولت، بخش خصوصی و مصرف‌کنندگان برای دستیابی به ثبات در تأمین گاز کشور ضروری است و مسلماً تعامل سازنده ایران با سایر کشور‌های دارای تکنولوژی‌های جدید باعث بهبود سیستم‌های برداشت و انتقال گاز خواهد شد و راندمان تولید و مصرف را بهینه خواهد کرد.

منبع: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران