طولانی شدن تخصیص ارز واحد‌های تولیدی در التهاب ارزی موثر است؟

‌می‌متالز - در حالی که در نوسانات ارزی عمده توجه افکار عمومی به سمت بانک مرکزی، وزارت اقتصاد یا سازمان برنامه و بودجه است، تمرکز کمتری بر روی عملکرد وزارت صمت به عنوان متولی تخصیص ارزِ عمده کالا‌های وارداتی کشور وجود دارد.

به گزارش می‌متالز، با توجه به محدودیت‌های ارزی کشور به خصوص از زمان تشدید تحریم‌ها در سال ۱۳۹۷، شاهد تلاش دولت برای کاهش نیاز‌های ارزی و کنترل واردات بودیم تا به این ترتیب بخشی فشار ارزی کاهش پیدا کند.

در حال حاضر سهم هر کدام از بخش‌های اقتصادی کشور در چرخه واردات سالانه پیش‌بینی می‌شود و تامین ارز از سوی بانک مرکزی نیز بر اساس همین پیش‌بینی باید صورت بگیرد.

شاید بتوان گفت بزرگ‌ترین وزارتخانه‌ای که بالاترین سهم را نیز در تخصیص ارز واردات دارد، وزارت صمت است. در چنین شرایطی اگر وزارت صمت نتواند مدیریت کافی در خصوص مدیریت تخصیص به موقع سهمیه ارزی خود داشته باشد؛ شاهد اشکال در ادامه فرآیند تامین ارز از سوی بانک مرکزی خواهیم شد.

در نهایت طولانی شدن صف تخصیص منجر به افزایش فشار بر بازار ارز آزاد و افزایش نرخ خواهد شد. این همان نقش نادیده وزارت صمت در مدیریت سهمیه ارزی صنعت کشور است. سهمیه‌ای که نحوه پیش‌بین و تخصیص آن ابهامات اساسی دارد.

تنها در ۶ ماهه ۱۴۰۳، ۲۲.۲ میلیارد دلار ارز به وزارت صمت تخصیص داده شد که بالاتر از سهمیه کلیه وزارتخانه‌های کشور است و وزارت جهاد کشاورزی به عنوان رتبه دوم و متولی واردات کالا‌های اساسی کمتر از نصف این رقم ارز دریافت کرده است.

در حقیقت وزارت صمت در شرایطی که نیمی از سال سپری شده بود، حدود ۶۲ درصد از سهمیه ارز خود را مصرف کرد.

تخصیص ۶۲ درصد سهمیه وزارت صمت در ۶ ماهه ۱۴۰۳

فرزین رئیس کل بانک مرکزی در ابتدای مهرماه ۱۴۰۳ گفته بود که امسال ۳۶ میلیارد دلار ارز به وزارت صمت سهمیه ارزی اختصاص داده شد. ۱۵ میلیارد دلار به وزارت جهاد بر اساس مصوبه مجلس و ۴ میلیارد دلار به وزارت بهداشت تخصیص داده شد؛ بنابراین مجموعا در سال جاری ۵۵ میلیارد دلار سهمیه در کمیته تعیین شده است.

وی تاکید کرده بود که تا ۸ مهرماه سال جاری ۲۲.۲ میلیارد دلار از سهمیه ۳۶ میلیارد دلاری وزارت صمت معادل ۶۱.۶ درصد تامین شده است. تامین ارزی وزارت جهاد نیز از ۱۵ میلیارد دلار تعیین شده، ۸ میلیارد دلار معادل ۵۳.۳ درصد تامین شده است. همچنین، وزارت بهداشت از ۴ میلیارد دلار سهمیه ارزی تعیین شده در ابتدای سال ۲.۲ میلیارد دلار معادل ۵۵ درصد تامین شده است؛ بنابراین فقط در ۶ ماه اول امسال بیش از ۳۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار سهمیه سالانه آنان تامین و پرداخت شده است.

در سال ۱۴۰۲ نیز شرایط مشابهی وجود داشت و شاهد تخصیص بسیار بیشتر از حد تعیین شده توسط وزارت صمت بودیم.

با توجه به تکرار احتمالی شرایط مشابه در پایان سال ۱۴۰۳ و تاخیر‌های متعددی که در زمینه تخصیص ارز واردکنندگانی که ثبت سفارش آنها انجام شده است، عملکرد وزارت صمت در حوزه مدیریت تخصیص سهیمه ارز به نوعی ابهام دارد.

منبع: خبرگزاری تسنیم