بی توجهی مجلسی‌ها در اختصاص یارانه پنهان به پرمصرف‌های برق+جدول

به گزارش می متالز، تمام برنامه‌ریزی‌های لازم برای ورود به برخورد با پرمصرف‌ها می‌رفت که از خرداد ماه امسال تا شهریورماه به نوعی اجرایی شود، اما ورود مجلس به این موضوع که پیشتر با افزایش تعرفه برق پرمصرف‌ها موافق بود، به یک باره همه چیز به هم ریخت.

نکته‌ای که مجلسی‌ها به اشتباه در برخورد با مصوبه افزایش تعرفه برق داشتند، این بود که تصور کردند، چون با افزایش قیمت بنزین مخالفت کرده‌اند، باید با این مصوبه نیز مخالفت شود، در حالی که افزایش تعرفه برق پرمصرف‌ها تنها منوط به 3 ماه از فصل تابستان است و در جهت مدیریت مصرف طراحی شده است.

کارشناسان انرژی و اتفاقا برخی از نمایندگان مجلس بر این باورند که نظام فعلی برق خانگی به شیوه‌ای طراحی شده که همچنان مشترکان پرمصرف از یارانه برق بیشتری نسبت به دیگران برخوردار هستند.

خاموشی برق در اوج تابستان سال گذشته، تمام بخش­های کشور و به خصوص بخش­های تولیدی و صنعتی و تجاری را تحت تاثیر قرار داد و مشخص شد، مقابله با این بحران با اصلاح تعرفه برق مشترکان پرمصرف امکان پذیر خواهد بود.

تاکید بر مشترکان پرمصرف به این دلیل است که مصرف برق غالب مشترکان به صورت متعارف بوده و از حداقل وسائل ضروری برای آسایش و رفاه در منزل استفاده می­‌کنند، اما در مقابل این مشترکان پرمصرف هستند که نه تنها بهای واقعی برق خود را نپرداخته، بلکه با مصارف بی ­رویه نیز بحران­ ساز می­‌شوند.

با توجه به اینکه ۸۵ درصد از مشترکان برق کمتر از ۴۰۰ کیلووات ساعت در ماه برق مصرف می­‌کنند و حدود ۱۵ درصد نیز مصرف برق بالای ۴۰۰ کیلووات ساعت در ماه دارند و مشترک پرمصرف شناخته می‌­شوند می توان گفت غالب مردم در گروه کم مصرف‌ها هستند و افزایش تعرفه ۷ درصدی در قبوض آنها بسیار ناچیز است.

اما نکته ای که حائز اهمیت است این است که در بین مشترکان پرمصرف حدود یک درصد از مشترکان مصارف برق آنها به صورت غیر متعارف بوده و متوسط ماهانه آنها بیش از 1500 کیلووات ساعت در ماه است. سوالی که از مجلس شورای اسلامی می‌توان داشت، این است که چطور می توان این گروه را به خوش مصرفی در تابستان تشویق کرد و اینکه مهم تر از آن چرا باید این گروه از یارانه پنهان بالایی نسبت به گروههای کم درآمدی برخوردار باشند؟

چنانچه قیمت برق متوسط قیمت برق صادراتی به کشورهای همسایه به مقدار 9.5 سنت در نظر گرفته شود یارانه برق این یک درصد از مشترکین بسیار پرمصرف بیش از یک میلیون و 330 هزار تومان در ماه خواهد شد و این یک یعنی یارانه برق پرمصرف‌ها بیش از حقوق ماهانه یک کارگر است.

تصویر بالا نشان می‌دهد که برخی از مشترکان کم مصرف یارانه ای که دریافت می‌کنند ۱۹ هزار تومان است، اما مشترکان پرمصرف علاوه بر مصرف بالا با همان تعرفه کم مصرف‌ها، از یارانه بیشتری و در حدود یک میلیون و ۳۳۰ هزار تومانی برخوردار هستند.

*تجربیات آمریکا و مکزیک در برخورد با کم مصرف ها و پرمصرف‌های برق

 افزایش قیمت برق مشترکان پرمصرف یک امر کاملا عقلایی بوده و در تجربیات جهانی نیز به دفعات مشاهده شده است. تجربیات دیگر کشورها مانند مکزیک و آمریکا نشان می­دهد که این کشورها هم برای مقابله با بحران برق، قیمت برق مشترکان کم ­مصرف را ثابت نگه ­داشته، اما قیمت برق مشترکان پرمصرف را به مقدار قابل توجهی افزایش دادند.

به عنوان مثال در سال 2002 در کشور مکزیک، تعرفه برق 5 درصد از مشترکان پرمصرف کاملا آزاد و غیر یارانه ­ای در نظر گرفته شد و باعث شد تا مصرف برق به میزان قابل توجهی کاهش یافته و درصد مشترکان پرمصرف از 5 درصد به 2 درصد در سال 2003 برسد.

همچنین در سال 2001 در ایالت کالیفرنیا، تعرفه برق مشترکین کم ­مصرف ثابت اما تعرفه برق مشترکان پرمصرف به میزان 50 درصد افزایش یافت. این سیاست هوشمندانه نیز منجر به کاهش مصرف برق در زمان اوج بار به مقدار 12 درصد شد.

*برای کاهش بی عدالتی در بهرمندی از یارانه پنهان بهترین اقدام تعیین تعرفه مازاد بر الگوی مصرف در مشترکان پر مصرف

جواد نوفرستی رئیس انجمن جامعه ایمن کشور با تاکید بر اینکه برای کاهش بی عدالتی در بهرمندی از یارانه پنهان ساده ترین راه حل و کمترین اقدام مورد انتظار«تعیین تعرفه مازاد بر الگوی مصرف در مشترکان پر مصرف» است، می‌گوید: به اعتقاد بنده افزایش ۱۶ درصدی برق مشترکان پرمصرف هم نمی‌توانست موجب جلوگیری از افزایش مصرف برق این گروه را که حدود ۳۰ درصد مشترکان را شامل می‌شد، بگیرد. 

نوفرستی با تأکید بر اینکه مصرف برق برخی مشترکان پرمصرف ماهانه حتی به ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات هم می‌رسد، افزود: متأسفانه گروه‌های پرمصرف که در مراکز تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور در دولت و مجلس نفوذ دارند، افزایش تعرفه برق را به گونه‌ای مطرح کردند که مجلس این مصوبه دولت را غیرقانونی اعلام کند.

وی افزود: به اعتقاد بنده حال که مجلس این مصوبه دولت را غیرقانونی اعلام کرده، بهتر است از افزایش ۷ درصدی تعرفه برق مشترکانی که الگوی مصرف را رعایت می‌کنند، صرف‌نظر کند، اما برای مشترکان پرمصرف تعرفه ۲ تا ۳ برابری را پیشنهاد کند. 

وی تأکید کرد: به هیچ وجه این مصوبه افزایش ۷ درصدی تعرفه برق نمی‌توانست تورم‌زا باشد، اما قطعاً این افزایش ۱۶ درصدی می‌توانست تا حدودی مشترکان پرمصرف را به سمت کم‌مصرف کردن سوق دهد. 

*رئیس کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس:استفاده ۲ برابری برخی از مشترکان از پارانه پنهان

رحیم زارع رئیس کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس نیز می‌گوید: 20 درصد از مشترکان بخش خانگی برق به دلیل مصرف بیش از حد میانگین، 2 برابر سایر مردم از یارانه پنهان برق بهره مند می‌شوند.

وی می افزاید: عامل اصلی که موجب شده این مشترکان در بخش خانگی تمایلی به کنترل مصرف برق خود نداشته باشند، ارزان بودن قیمت برق برای آنها و اعطای برق یارانه‌ای به پله‌های بالای مصرف و مصارف بی رویه است‌، بنابراین اتخاذ سیاست مناسب در قیمت‌گذاری و اصلاح تعرفه برق، اقدامی است که طبق تجربیات جهانی، می‌تواند در کاهش مصرف این مشترکان اثرگذار باشد و بحران خاموشی برق در زمان اوج بار را مرتفع نماید، اصلاحی که باید با تمرکز بر مشترکان پرمصرف برق انجام شود و لازم نیست عموم جامعه را در بر گیرد.

*وزیر نیرو:قیمت برق باید واقعی شود

عالی‌ترین مقام مرتبط با بخش برق یعنی رضا اردکانیان وزیر نیرو افزایش ۷ درصدی قیمت برق را ناکافی دانسته و گفته بود که در آینده این خود مردم هستند که با این مصرف بی‌رویه هزینه بیشتری خواهند پرداخت. به عنوان مثال اگر ما قیمت برق را واقعی نکنیم، در اثر مصرف بی رویه در تابستان، دچار خاموشی می‌شویم و هزینه‌ای که مردم برای تحمل خاموشی پرداخت خواهند کرد، به مراتب بیشتر از این افزایش قیمت است.

قیمت پایین برق برای مشترکین پر مصرف، انگیزه‌های اقتصادی را برای مدیریت مصرف از بین می‌برد. از سوی دیگر پایین بودن قیمت برق برای مشترکان پرمصرف موجب شده است که برق را به صورت بهینه مصرف نکنند و تشویق به رعایت الگوی مصرف نشوند که از این محل، دولت هزینه های زیادی را متحمل شده و اتفاقا یارانه بیشتری به آنها می پردازد.

*سکوت مرکز پژوهش‌های مجلس

سکوت مرکز پژوهش‌های مجلس نیز جای سوال دارد، چرا که این مرکز بارها در گزارشهای خود مقابله با بحران برق را بررسی و یکی از اشکالات را تعرفه برق دانسته بود.

مرکز پژوهش های مجلس در گزارشهای خود آورده بود که نظام تعرفه­‌گذاری زمان اوج مصرف برق به گونه ­ای است که در ساعات اوج بار، مشترکان کم‌­مصرف به میزان 20 درصد اما مشترکان کم ­مصرف در حدود 5 درصد جریمه می‌­شوند.

به هر سوی به نظر می رسد مجلسی ها نباید متاثر از تصمیم گیری در خصوص بنزین رای به ثبات قیمت برق و افزایش نیافتن تعرفه برق پرمصرف‌ها داشته باشند.