در دولت یازدهم ظرفیت نسوز در کشور به ۵۷۰هزار تن رسیده که از این میزان ظرفیت تولید نسوز به ۳۵۰ تا ۳۷۰ هزار تن رسیده است. البته این فاصله بین ظرفیت و تولید در حقیقت ناشی از این است که ظرفیتهای ایجادشده فولاد در دولتهای پیشین بسیار پایین بوده است. اما زمانی که ظرفیتهای فولاد در دولت یازدهم وارد مدار تولید شد، میزان تولید از ۲۷۰هزار تن به ۳۵۰ هزار تا ۳۷۰ هزار تن رسیده است. در حقیقت همپا با افزایش ظرفیت فولاد و نورد در کشور، سعی شد این صنعت نیز افزایش تولید داشته باشد. در دولت یازدهم نیز این صنعت به خوبی قادر بوده نیازهای نورد و ذوب را در کشور تامین کند و با مشکل خاصی در این زمینه روبهرو نبودهایم. همچنین در صنعت نسوز در دولت یازدهم به موفقیتهای بزرگی در تولید قطعات برای ریختهگری فولاد مداوم رسیدهایم.
صنعتی که پیش از این فناوریهای آن در کشور موجود نبود، اما درحالحاضر بهطور تقریبی این فناوریها نهادینه شده که البته بخش مهمی از ورود این فناوریها با همکاری این صنعت محقق شده است.همچنین باید یادآور شد که اتفاق مهمی که در صنعت نسوز در سال گذشته روی داد، این بود که به تولید مواد نسوز قلیایی بهویژه منیزیت دست یافتیم. در همین راستا نیز نیاز کشور برای تولید نسوزهای ذوبی بهویژه «فیوزد» را تامین کردیم و خط تولید دوم فیوزد نیز آغاز بهکار کرد. از سوی دیگر مهمترین مسئله این است که با افزایش کیفیت تولید نسوزها بهویژه در ذوب گام مهمی برداشتیم. ما توانستیم میزان تعداد ذوب را با تعداد مواد اولیه داخلی افزایش داده و سطح آن را به سطح بینالمللی ارتقا دهیم و در این زمینه تعداد ذوبهای ما به تعداد ذوبهای آجرهای کوبیدنی و پاشیدنی در سطح بینالمللی رسیده است. حتی در برخی آجرهای خط سرباره از استاندارد بینالمللی نیز فراتر رفتهایم. در زمینه صادرات در صنعت نسوز گامهای مهمی برداشته شده و صادرات به کشورهایی چون آذربایجان و عراق آغاز شده است، البته بهطور غیرمستقیم نیز صادراتی از طریق تولیدکنندگان داخلی و تاجران به ترکیه نیز انجام شده است. بهنظر میرسد صادرات ما به ترکیه راه خودش را باز کرده است. همچنین درباره صادرات به کرهجنوبی نیز در حال مذاکره هستیم تا بتوانیم نسوز را راهی این کشور کنیم. البته تلاشهایی در زمینه کیفیت در صنعت نسوز بهویژه در زمینه قلیاییها انجام شده است. با توجه به ارتقای کیفیت در صنعت نسوز برای نخستینبار در تولید مواد نسوز چینیها درخواست خرید «فیوزد» از ایران کردهاند و در این رابطه مذاکرهها بهطور جدی در جریان است. بهعلاوه فناوری تولید کوره پختاند در کشور بومیسازی شده و تا حدود ۹۵درصد نیاز آن در داخل تامین میشود. نخستین قرارداد آن هم با همکاری ایرالکو اجرایی شد.
بنابراین در این زمینه بهطور کامل بینیاز شده و درحالحاضر میتوانیم ادعا کنیم که آجرهای کورههای پختاند را هم میتوانیم صادر کنیم. حتی این امکان نیز وجود دارد که ساخت کورههای پختاند در کشورهای دیگر را شروع کنیم. در بخش ساختمانهای فلزی نیز قراردادهای جدیدی برای ضدحریق کردن سازههای بلندمرتبه بیمارستانی و ساختمانهای بلندمرتبه دولتی و بخش عمومی منعقد شده است. در زمینه تامین مواد اولیه در صنعت نسوز نیز باید یادآور شد که با توجه به افزایش نرخ منیزیت در دنیا و افت دوباره آن در ژانویه سال گذشته و رشد مجدد آن پس از ژانویه با کمک دولت و بخش خصوصی، بیش از ۵۰ معدن کوچک کشف کردهایم. مناطق بسیار مساعد با منیزیتهای بسیار خوب بهویژه در منطقه نهبندان و در منطقه سیستان و بلوچستان در زمینه صنعت نسوز کشف شده و در حال تولید هستند. به گفته برخی از معدنکاران و کسانی که در معادن منیزیت ایران کار میکنند معجزهای در حال رخ دادن است و این جمله را بهکار میبرند که در ظاهر در شرق ایران منیزیت در حال جوشیدن است.
علی حسین زاویه - دبیر انجمن نسوز ایران