حلقه مفقوده فرآوری محصول در صنعت معدن خوزستان

به گزارش می‌متالز، خوزستان با ذخایر معدنی ارزشمند، ظرفیت‌های عظیمی همچون سنگ آهک، سنگ گچ، خاک رس، نمک دریایی و سلستین با عیار ۹۴ درصد را دارد، منابعی که اگر به‌درستی استخراج و فرآوری شوند، نه‌تنها می‌توانند اقتصاد استان را متحول کنند، بلکه در بازار‌های صادراتی نیز نقش قابل‌ توجهی ایفا خواهند کرد.

متاسفانه تاکنون به صنعت معدن خوزستان به عنوان بستری برای سرمایه‌گذاری یا صادرات نگاه نشده است این در حالی است که در تمام دنیا صنعت معدن یکی از بخش‌های اقتصادی پول‌ساز محسوب می‌شود.

فرآوری مناسب محصولات معدنی و تبدیل شدن به یک محصول کاربردی نه تنها باعث رونق اقتصادی استان خواهد شد در بازار‌های جهانی نیز به دلیل اهمیت محصولات این صنعت قابل عرضه است، اما طبق گفته کارشناسان حلقه مفقوده فرآوری محصولات معدنی یکی از مهمترین عوامل عدم رشد و تقویت صنعت در خوزستان است.

۱۹۰ واحد معدنی فعال در استان وجود دارد که ۲ هزار و ۲۰۰ نفر در این معادن مشغول به کار هستند.

اداره کل صمت خوزستان مزایده واگذاری ۱۱۰ معدن غیرفعال در استان به سرمایه‌گذار و افراد واجد شرایط با هدف اشتغالزایی برای ۶۵۰ نفر را انجام داده است.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن استان خوزستان در این مصاحبه از ظرفیت‌های مغفول مانده در حوزه صنعت خوزستان می‌گوید و ظرفیت‌هایی که اگر به آنها توجه بیشتری می‌شد شرایط اقتصادی و اشتغال خوزستان بهتر بود.

چرا صنعت معدن در خوزستان دیده نمی‌شود؟

قیصر آریایی‌فر در پاسخ به سوال مطرح شده گفت: خوزستان را فقط با نفت و گاز می‌شناسند، این دیدگاه باعث شده که معادن این استان از مرکز توجه خارج شوند، در حالی که ذخایر فوق‌العاده‌ای در اختیار است که اگر به‌درستی مدیریت شوند، می‌توانند تحول بزرگی در اقتصاد منطقه ایجاد کنند.

وی با اشاره به بزرگ‌ترین معدن نمک دریایی کشور که در خوزستان قرار دارد ادامه داد: سالانه بیش از یک میلیون تن نمک دریایی استخراج می‌شود، اما فرآوری این محصول هنوز در سطح مطلوبی انجام نشده و این تنها یکی از ظرفیت‌هایی است که می‌تواند در صادرات و صنعت تولیدی کشور نقشی کلیدی ایفا کند.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن خوزستان همچنین با اشاره به ذخایر سلستین با عیار ۹۴ درصد در استان افزود: این ذخایر از باکیفیت‌ترین منابع جهان هستند، اما تاکنون در تبدیل سولفات استرانسیم به ترکیبات مصرفی اقدامی جدی در استان صورت نگرفته و این یک فرصت بزرگ صنعتی است که در صورت توجه، می‌تواند موج تازه‌ای از سرمایه‌گذاری را در بخش معدن خوزستان ایجاد کند.

چرا سرمایه‌گذاران خوزستانی به صنایع معدنی ورود نمی‌کنند؟

آریایی‌فر در پاسخ به این پرسش می‌گوید: روزانه پودر خام سنگ آهک از قم و اصفهان وارد استان می‌شود، در حالی که استان ذخایر عظیمی از این ماده دارند، باید تفحص کرد که چرا این صنعت در دیگر استان‌ها سودآور است، اما سرمایه‌گذار خوزستانی به آن ورود نمی‌کند؟

رییس سازمان نظام مهندسی معدن خوزستان دلیل اصلی این مساله را تمرکز بیش از حد بر صنعت نفت و گاز می‌داند و توضیح می‌دهد: در سایه صنایع عظیم نفت و گاز و پتروشیمی، توجه کافی به احداث صنایع فرآوری معدنی در استان صورت نگرفته است، این اتفاق باعث شده که سرمایه‌گذاری‌های معدنی در استان رشد نکنند و بازار فرآوری مواد خام راکد باقی بماند.

وی همچنین خواستار توجه جدی‌تر شورای عالی معادن استان به این مساله می‌شود و ادامه می‌دهد: این موضوع باید به‌طور دقیق بررسی شود تا مشخص شود چرا صنایع فرآوری معدنی در استان توسعه نیافته‌اند و چه راهکار‌هایی برای افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش وجود دارد.

چالش‌های پیش روی معدنکاران چیست؟

رییس سازمان نظام مهندسی معدن خوزستان یکی از چالش‌های جدی معدنکاری در استان، فرآیند‌های اداری پیچیده و زمان‌بر برای اخذ مجوز بهره‌برداری است.

آریایی‌فر اظهار کرد: از لحظه تعیین محدوده تا صدور پروانه بهره‌برداری، معدن‌کاران با مراحل متعدد اداری مواجه هستند که گاهی آنها را از ادامه کار منصرف می‌کند بنابریان نیاز است که قوانین بازنگری شوند تا این روند ساده‌تر و کارآمدتر شود.

وی گفت: اگر مسیر اخذ مجوز‌های معدنی کوتاه‌تر شود، سرمایه‌گذاران بیشتری وارد این حوزه می‌شوند و معادن استان به چرخه تولید بازمی‌گردند.

در حوزه تولید مصالح ساختمانی از محصولات معدنی در استا تا چه میزان کار شده است؟

رییس سازمان نظام مهندسی معدن خوزستان با اشاره به ظرفیت بالای استان در تامین مصالح ساختمانی گفت: در استان سه کارخانه سیمان وجود دارد که سالانه بیش از هفت میلیون تن از ذخایر آهکی و رُسی استان استخراج می‌شود، این نشان می‌دهد که فرصت رشد صنایع مرتبط با مصالح ساختمانی در خوزستان فراهم است.

وی ادامه داد: روزانه مقادیر زیادی گچ برای سفیدکاری و پلاستر از استان‌های دیگر وارد خوزستان می‌شود، در حالی که استان ذخایر کافی دارد، اما اگر به ۲ مقوله تولید داخلی و معرفی محصولات به مصرف‌کنندگان توجه شود، این وابستگی از بین خواهد رفت.

آریایی فر بر لزوم اصلاح قوانین معدنکاری، توسعه صنایع فرآوری و افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش تاکید کرد و افزود: خوزستان یک استان معدنی است، اما ظرفیت‌های آن هنوز به‌طور کامل شکوفا نشده پس کوتاه کردن فرآیند‌های اداری لازم و افزایش سیاست‌های حمایتی لازم است و نگاه‌ها باید از سمت نفت و گاز فراتر برود.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن خوزستان گفت: اگر این اصلاحات صورت گیرد، معادن خوزستان می‌توانند به یکی از قطب‌های اصلی صنعت معدنکاری ایران تبدیل شوند.

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) خوزستان