تعطیلی کارخانه‌ها، افت تولید و شوک قیمتی

‌می‌متالز - صنعت فولاد جهانی وارد یکی از سخت‌ترین دوره‌های خود شده است. روند کاهش تولید که از سال گذشته آغاز شده بود، اکنون با شدت بیشتری ادامه دارد و تعطیلی کارخانه‌های بزرگ در نقاط مختلف جهان تصویری نگران‌کننده از این بحران ترسیم کرده است. تازه‌ترین داده‌ها نشان می‌دهد شرکت‌های فولادسازی برای مدیریت هزینه‌ها و مقابله با رکود تقاضا، ناچار به تعطیلی یا فروش بخشی از دارایی‌های خود شده‌اند.

به گزارش می‌متالز، تعطیلی‌های زنجیره‌ای در چند کشور شاخص است. آرسلورمیتال کانادا در ماه ژوئن اعلام کرد که کارخانه «همیلتون» را به‌طور دائم تعطیل می‌کند. در کره‌جنوبی نیز دومین کارخانه هیوندای استیل در پوهانگ از ابتدای ژوئیه به دلیل کاهش تقاضای فولاد ساختمانی و فرسودگی تجهیزات از مدار خارج شد. در ایالات متحده نیز شرکت کلیولند-کلیفز برنامه دارد سه کارخانه فولاد خود را در تابستان امسال تعطیل کند. این اتفاقات محدود به یک منطقه خاص نیست و نشان‌دهنده فشار گسترده‌ای است که صنعت فولاد جهانی از چهار جهت با آن روبه‌رو شده است: افزایش بی‌سابقه هزینه‌های انرژی، نبود سیاست‌های حمایتی مؤثر، تشدید مقررات زیست‌محیطی و رقابت فولاد ارزان‌قیمت چین.

در این میان، وضعیت آرسلورمیتال به‌ عنوان دومین فولادساز بزرگ جهان بیش از سایر شرکت‌ها توجه‌ها را به خود جلب کرده است. آمار‌ها نشان می‌دهد تولید فولاد خام این شرکت از ۱.۱۴ میلیارد تن در سال ۲۰۰۷ به ۶۵۰ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است؛ افتی معادل ۴۹۰ میلیون تن در کمتر از دو دهه که به معنای نصف شدن ظرفیت تولید است. برای مقابله با این بحران، آرسلورمیتال در سال ۲۰۲۵ چندین تصمیم راهبردی برای تعدیل ساختار اتخاذ کرد؛ از جمله فروش کارخانه اوسیمو در ایتالیا به گروه آروِدی در ماه مارس، واگذاری عملیات فولاد و معدن در بوسنی به شرکت پاوگورد محلی در ژوئن، تعطیلی کامل بخش فولاد طولی در آفریقای جنوبی که منجر به از دست رفتن ۳۵۰۰ شغل شد، کاهش ۶۰۰ نیروی انسانی در فرانسه همراه با انتقال بخشی از فعالیت‌های پشتیبانی به هند و در نهایت توقف پروژه‌های کربن‌زدایی در آلمان به دلیل هزینه‌های سنگین انرژی.

دلایل این اقدامات روشن است: افزایش ۱۲.۷۴ درصدی قیمت برق در برخی مناطق، رشد هزینه‌های گاز در اروپا، فشار واردات فولاد ارزان‌قیمت از چین – که صادرات این کشور در سال ۲۰۲۴ به ۱.۱۸ میلیارد تن رسید – و همچنین افت ۶۲ درصدی سود خالص آرسلورمیتال طی چهار سال گذشته، این غول فولادی را به مسیر کوچک‌سازی سوق داده است.

در کنار بحران تولید، بازار مواد اولیه نیز با نوسانات شدیدی روبه‌رو شده است. در هفته پایانی جولای، بورس کالای دالیان چین شاهد سقوط ناگهانی قیمت‌ها بود؛ به‌طوری که قیمت کک ۸ درصد و زغال‌سنگ ۱۱ درصد کاهش یافت و معاملات این محصولات به‌طور موقت متوقف شد. این ریزش بلافاصله به بازار فولاد منتقل شد و قیمت ورق گرم تانگشان ۵۰ یوان، میلگرد ۱۰ تا ۲۰ یوان و ورق نواری ۵۰ یوان کاهش یافت. تحلیل‌ها نشان می‌دهد سه عامل اصلی این افت عبارت‌اند از: اعمال محدودیت‌های جدید بر حجم معاملات برای مهار سفته‌بازی، کاهش تقاضای واقعی در بازار و افزایش تولید داخلی چین که سطح ۲۴۲.۲۳ میلیون تن را حفظ کرده است.

کارشناسان معتقدند صنعت فولاد جهانی در آستانه یک بازآرایی بزرگ قرار گرفته است. ادامه تعطیلی واحد‌های تولیدی و کاهش ظرفیت‌ها می‌تواند ساختار بازار جهانی فولاد را به‌شدت متحول کند. در عین حال، اگر سیاست‌های حمایتی و برنامه‌های کربن‌زدایی در اروپا و آمریکا به شکل کارآمد اجرا نشود، احتمال ورود این صنعت به یک دوره طولانی رکود بسیار بالاست. اکنون پرسش اصلی این است: آیا غول‌هایی مانند آرسلورمیتال با کوچک‌سازی و فروش دارایی‌ها می‌توانند بار دیگر رقابت‌پذیر شوند یا صنعت فولاد باید خود را برای دوره‌ای جدید با قیمت‌های پایین و تقاضای شکننده آماده کند؟

منبع: پایگاه خبری - تحلیلی ایراسین