کاشی‌هایی که با لعاب‌های تر و خشک جلا می‌یابند

به گزارش می متالز، لعاب را می‌توان با شیوه‌های مختلف روی کاشی اعمال کرد که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم. این دسته‌بندی بر اساس لعاب خشک یا لعاب‌تر است. انواع آن شامل کاشی‌های دو پخت، کاشی دیوار تک پخت، کاشی کف تک پخت و کاشی پرسلان است.

لعاب‌های تر

لعاب‌های تر شامل این موارد می‌شود:

انگوب:

 یک زیرلایه است که با هدف پوشاندن بدنه کاشی و یکنواخت و هموار کردن سطح برای اعمال لعاب مورداستفاده قرار می‌گیرد. انگوب شیشه‌ای نشده و قادر به پوشانندگی کامل نیست. انگوب به طور معمول سفید است و برای همه محصولات لعابدار استفاده می‌شود. عنصر تشکیل دهنده اصلی انگوب، مواد خام رسی است و شامل مقدار کمی فریت است. زمینه شیشه‌ای به این دلیل است که انگوب بعد از پخت به بدنه بچسبد. مقدار و نوع فریتی که استفاده می‌شود بستگی به دمای پخت دارد.

زیرلعابی:

زیرلعابی همان لعاب‌های اصلی هستند که با مقدارهای متفاوت اعمال می‌شوند. زیرلعابی می‌تواند سفید یا رنگی باشد که به‌طورمعمول به شکل مات اعمال می‌شود. زیرلعابی مهم‌ترین ماده برای ایجاد سطح براق، جلای نهایی و عمق است.
زیرلعابی شامل یک یا چند فریت و مواد خام است که شامل کائولن و سیلیکات زیرکونیم است. درصد بالای فریت در لعاب کاشی دیوار (بیشتر از ۹۰ درصد) و درصد پایین‌تر آن در کاشی کف (کمتر از ۵۰ درصد) استفاده می‌شود. نوع و مقدار فریت در انگوب بستگی به چرخه و دمای پخت دارد.
به طور کلی فریت‌هایی که برای کاشی کف استفاده می‌شوند بدون سرب یا در بعضی مواقع شامل مقدار کمی سرب هستند. از سوی دیگر، سرب در لعاب کاشی کف و در بعضی مواقع در درصدهای بالا (بالای ۳۰درصد) به کار برده می‌شود.

موتل (ابری و رنگی):

این لعاب‌ها رنگی هستند و به شکل پودری اعمال می‌شوند. از این‌رو در زیر یا روی زیرلعابی خطوط برجسته ایجاد کرده و آن را ترمیم می‌کنند. مقدار کمی موتل روی کاشی‌ها اعمال می‌شود.
بنابراین پراکنده کردن آن به نوع دستگاه اعمالی بستگی دارد که بتواند آن را به طور کامل روی کاشی پراکنده کند (گاهی ۳ یا ۴ موتل مختلف روی یک کاشی اعمال می‌شود) و مقدار لعابی که درنهایت مصرف می‌شود می‌تواند زیاد باشد. موتل شامل درصد بالایی از فریت و رنگ است. فریت‌ها نقطه ذوب پایینی دارند (بنابراین می‌توانند با مقدار زیادی از رنگ‌ها در شیشه یکنواخت شوند) و شفاف هستند و بنابراین قدرت رنگی بودن رنگدانه‌ها را بالا می‌برد. به علاوه فریت‌ها باید بدون سرب باشند تا برای سلامتی مضر نباشند. فریت به وسیله دستگاه‌های لعاب به فرم ذرات کروی و پودری درمی‌آید.

رولعابی:

این لعاب در انتهای فرآیند لعاب‌زنی اعمال می‌شود و با افزایش استحکام مکانیکی و مقاومت شیمیایی از سطح محافظت می‌کند. به همین دلیل این نوع لعاب بیشترین کاربرد را در کاشی کف نسبت به کاشی دیوار دارد. گاهی رولعابی نواقص زیرلعابی را اصلاح می‌کند و سطح را شیشه‌ای‌تر یا اطلسی و کمی رنگی می‌کند. این خانواده از لعاب‌ها مشابه زیرلعابی‌ها شامل فریت و مواد خام افزودنی هستند.
میزان فریت و مواد خام با توجه به میزان مقاومت موردنیاز لعاب محاسبه می‌شود. فریت باید قابلیت حل پایینی داشته باشد و مواد افزودنی نیز به‌طورمعمول سیلیکا و آلومینیم هستند که ممکن است به فرم کوارتز و کوراندوم اضافه شوند.

لعاب‌های چاپ تخت:

همان‌طور که از نام آنها پیداست این لعاب‌ها از طریق چاپ تخت و برای ایجاد زیبایی روی کاشی اعمال می‌شوند. از نظر ترکیب گاهی اوقات مشابه زیرلعابی (غیررنگی) و گاهی شبیه موتل (با مقدار رنگ زیاد) هستند. یکی از مشخصه‌های این لعاب‌ها که مشابه هیچ‌کدام از لعاب‌های یاد شده نیست، این است که در مایعات آلی یا مایعاتی با مقدار ماده آلی بالا پراکنده می‌شوند.

لعاب‌های خشک

گریت‌ها (شن و سنگ‌ریزه):

گریت‌ها فریت‌هایی هستند که روی آنها خردایش اولیه انجام شده و الک شده‌اند تا گردوغبار آنها گرفته شود و اندازه ذرات آنها کنترل شده باشد.
 نخستین‌باری که کاشی پخته می‌شود گریت‌ها نمایان باقی می‌مانند که این قسمتی از خصوصیات این لعاب‌هاست. گریت ممکن است فقط شامل یک فریت یا مخلوطی از چند فریت باشد. گریت می‌تواند سفید یا رنگی، شفاف یا مات باشد. ایجاد رنگ از طریق خردایش فریت‌های رنگی انجام می‌شود یا با استفاده از تکنیک‌های خاصی در فریت‌های سفید یا شفاف رنگ ایجاد می‌کنند.

پودر:

برخلاف گرانول‌ها، پودر برای ایجاد سایه یا رگه‌دار کردن بدون نمایان شدن دانه استفاده می‌شود. پودر شامل فریت و لعاب یا رنگ است که باید اندازه ذرات آن بسیار کوچک باشد و اگلومره شده باشد.

گرانول:

گرانول‌ها لعاب‌هایی هستند که آسیاب شدن اولیه و خشکی و گرانوله شدن از طریق چسب‌های ویژه روی آن انجام شده است. درنتیجه ترکیبی از ذرات کروی با اندازه ذرات کنترل شده است.
دانه‌ها بعد از پخت کاشی نمایان باقی می‌ماند و زیبایی خاصی به آن می‌دهد. ظاهر لعاب می‌تواند با توجه به اثرات نهایی که لازم است بسیار متغیر باشد. گرانولیت‌ها از نظر زیبایی ظاهر گستره وسیع‌تری نسبت به گرانول‌ها دارند اگرچه به دلیل روش تولید، آنها شکننده‌تر هستند.
به دلیل ناهنجاری‌هایی که ممکن است در لعاب‌زنی ایجاد شود گاهی پودر کلسینه یا زینتر می‌شود.
به همین دلیل گرانول‌ها استحکام مکانیکی بالاتری دارند.