احداث کارخانه تولید کک نفتی

دکتر جواد ایوک‌پور، مدیر طرح کک نفتی با اشاره به اینکه طرح کک نفتی از سال ۹۱ با مشارکت شرکت ایمیدرو آغاز شد، افزود: دلیل اصلی راه‌اندازی این طرح نیاز این شرکت به کک نفتی به عنوان ماده اولیه تولید آلومینیوم بود؛ از این رو سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) پروژه چند مرحله‌ای را با پژوهشگاه آغاز کرد که این پروژه مطالعات خوراک و همچنین موضوعات مرتبط با کاهش گوگرد را شامل می‌شود.

وی ساخت پایلوت، داده‌گیری و شبیه‌سازی را مراحل بعدی این طرح ذکر کرد و ادامه داد: ظرفیت این پایلوت حدود ۲ بشکه خوراک در هر «بچ» است و این پایلوت توانایی تست خوراک‌های مختلف و مناسب برای کک‌سازی را در شرایط مختلف عملیاتی دارد.

ایوک‌پور این پایلوت را مشابه واحدهای صنعتی دانست که قادر است داده‌های مورد نیاز برای طراحی واحد جدید را فراهم کند و اظهار کرد: طرح احداث کارخانه تولید کک «آندی» در مسیر صنعتی شدن و تخصیص خوراک این کارخانه با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت نهایی شده است، ضمن آنکه گزارش‌های زیست محیطی و مجوز آن با مشاوره پژوهشگاه اخذ شد.

وی تاکید کرد: بررسی‌های اولیه در زمینه احداث کارخانه انجام گرفته و در حال حاضر تهیه اسناد مناقصه بین‌المللی در حال انجام است و امیدواریم تا تابستان سال آینده مراحل مناقصه این پروژه نیز به اتمام برسد و احداث کارخانه هر چه سریع‌تر انجام شود.

مدیر طرح کک نفتی با اشاره به انتخاب یک شرکت فرانسوی برای تهیه گزارش امکان‌سنجی گفت: پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان مشاور بر روند فعالیت‌های فنی تهیه گزارش توسط این شرکت فرانسوی نظارت دارد و تمام مدارک ارسالی از سوی این شرکت مورد بررسی قرارگرفته و پیشنهادات و نظرات متناسب از سوی پژوهشگاه به سازمان ایمیدرو منتقل شده است.

وی به مراحل مختلف امکان‌سنجی این پروژه اشاره کرد و افزود: امکان‌سنجی این پروژه شامل دو فاز «انتخاب ساختار فرایندهای مناسب برای تولید کک نفتی با لحاظ کردن شرایط اقتصادی مناسب» و «بررسی ساختار منتخب، تخمین دقیق‌تر هزینه‌ها و زیرساخت‌های مورد نیاز و آنالیز اقتصادی» می‌شود. نتایج نهایی این امکان سنجی بیانگر فاکتورهای اقتصادی قابل توجه و بالا برای این واحد است.
ایوک‌پور با بیان اینکه این کارخانه قرار است در منطقه آزاد اروند احداث شود، خاطرنشان کرد: این کارخانه در زمینی به مساحت ۵۰ هکتار با ظرفیت ۲۷ هزار بشکه احداث خواهد شد که از این میان ۲۰ هزار بشکه آن ته مانده برج تقطیر در خلاء پالایشگاه آبادان است و حدود ۷ هزار بشکه آن به عنوان خوراک جانبی از ته ماند سنگین و پالایش شده یکی از واحدهای پالایشگاه اراک تامین می‌شود.
وی کک نفتی آندی، دیزل با استاندارد یورو ۵ و نفتا به عنوان خوراک پتروشیمی را از محصولات با ارزش این کارخانه عنوان کرد و گفت: کک‌سازی از دو جنبه برای کشور حائز اهمیت و بسیار استراتژیک است؛ از یک سو تولید کک مورد نیاز صنایع به خصوص صنایع فلزی که تاکنون به میزان قابل ملاحظه‌ای وارد می‌شد و از سوی دیگر موجب ارتقای کیفیت نفت کوره خواهد شد.
فرآیند ککینگ یک فرآیند ارتقای کیفیت مهم و متداول در پالایشگاه‌های دنیا محسوب می‌شود و فرآورده‌های میان تقطیر و کک به عنوان محصولات این فرآیند هستند که کک آن در صنایع فلزی مانند آلومینیوم‌سازی و فولاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.