ملاقات نرخ ارز آزاد و نیمایی در بازار

به گزارش می متالز، در ماه های گذشته همواره یکی از دغدغه های اصلی بخش خصوصی و فعالان اقتصادی فاصله بین نرخ ارز در بازار آزاد و نرخ آن در سامانه نیما بود. با این حال و به دلیل روند کاهشی نرخ ارز در بازار طی هفته های گذشته، این دو نرخ در حال نزدیک تر شدن به یکدیگر هستند.

بررسی های میدانی حاکی از آن است که روز سه شنبه بیشتر معامله گران به جای خرید به دنبال فروش بودند که شاید یکی از دلایل آن کاهش ۴۵۰ تومانی دلار و ورود آن به کانال ۱۱ هزار تومان بود.

دلار روز سه شنبه در خیابان فردوسی به قیمت ۱۱ هزار و ۷۵۰ تومان رسید که این نرخ از اواسط بهمن ماه ۹۷ در بازار مشاهده نشده بود. اول تیرماه هر دلار آمریکا ۱۳ هزار تومان در بازار داد و ستد می شد و در فاصله کمتر از ۲۶ روز این رقم به ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده که کاهشی یک هزار و ۳۰۰ تومانی را نشان می دهد.

در ماه های گذشته و با سیاست های اتخاذ شده توسط بانک مرکزی، نرخ دلار در سامانه نیما حدود ۳۰ درصد تعدیل شده و به حدود ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده بود و به طور عملی روز گذشته را می توان روز ملاقات نرخ ارز بازار آزاد با نرخ سامانه نیما توصیف کرد.

محمدرضا انصاری؛ نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و رییس کمیته ارزی این اتاق درباره نزدیک شدن این دو نرخ به یکدیگر گفت: اتاق ایران از اردیبهشت ماه سال ۹۷ تقریبا موضع خود را تغییر نداده و ما خواهان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و همچنین نرخ سامانه نیما بوده و هستیم.

وی افزود: با این حال سیاست دولت همچنان حفظ ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی است ولی رییس کل بانک مرکزی امیدوار است که به تدریج نرخ ارز نیما و بازار آزاد به یکدیگر نزدیک شوند.

رییس کمیته ارزی اتاق ایران خاطرنشان کرد: در صورت نزدیک شدن این دو نرخ به یکدیگر، اثرات منفی نرخ نیما نیز از بین خواهد رفت. محمد لاهوتی؛ رییس کنفدراسیون صادرات ایران نیز در خصوص نزدیک شدن نرخ ارز در سامانه نیما و بازار آزاد به ایبِنا گفت: تقریبا تمامی فعالان و کارشناسان اقتصادی متفق القول اعتقاد دارند که نرخ ۱۳ یا ۱۴ هزار تومانی برای دلار حباب دارد و این نرخ واقعی نیست.

وی با بیان اینکه در صورت ماندگاری شرایط کنونی در بازار، نرخ دلار تا حدود ۱۱ هزار تومان کاهش خواهد یافت، ادامه داد: اگر توافقی حاصل شده یا تحریم ها رفع شود، حتی امکان دارد نرخ ارز باز هم کاهش پیدا کند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تصریح کرد: با این حال نکته مهم آن است که نرخ ارز در بازار و سامانه نیما در میانگین قیمت به یکدیگر نزدیک شده و ماندگار بمانند.

کارشناسان برای کاهشی شدن ۳.۷ درصدی نرخ ارز دلایل مختلفی از جمله «خروج بازیگران بزرگ از بازار»، «فروشنده شدن بازیگران خُرد»، «رفتارهای موثر بازارساز»، «انبساط عرضه و انقباض تقاضا»، «توافقاتی برای تامین کالاهای اساسی» و... عنوان می کنند.

کارشناسان معتقدند حفظ فاصله آربیتراژی نیما و آزاد برای تداوم تامین ارز از نیما می‌تواند تا زمان راه‌اندازی بازار متشکل ارزی راهگشا باشد. براین اساس تا زمانی که هاب ارزی -از طریق ایجاد بازار متشکل ارزی- از کشورهای همسایه مانند دوبی به تهران منتقل نشده، یکسان سازی نرخ آزاد و نیما به معنای باز نشدن دست بازار ساز در سبد دوبی خواهد بود.

از سوی دیگر برخی کارشناسان دیگر اعتقاد دارند در صورتی که بازار متشکل ارزی در چارچوب یک بازار آزاد تشکیل شده و عرضه و تقاضا تعیین کننده نرخ باشد، بازار ساز می تواند با کاهش آرام نرخ و همزمان راه اندازی این بازار، ریسک فعال سازی مجدد و اتکا به کانال دوبی را دست کم در میان مدت به طور قابل توجهی کاهش دهد.

کاهش نرخ ارز مانند همیشه بر بازار سکه و طلا نیز تاثیرگذار بوده و برای اولین بار طی شش ماه گذشته قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به کمتر از ۴۰۰ هزار تومان رسید. از سوی دیگر هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز روز گذشته ۲۹۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و با ورود به کانال ۳ میلیون تومانی، قیمت ۳ میلیون و ۹۷۰ هزار تومان را تجربه کرد.

کاهش ۲۹۰ هزار تومانی، بیشترین میزان اُفت قیمت سکه در ۱۰ ماه گذشته بود تا ارزش این فلز گرانبها به کمترین مقدار از اواخر دی‌ماه ۹۷ برسد.