ساخت توری‌هایی که محافظ سنگ اسلب است

به گزارش می متالز، درواقع تبدیل مواد خام به مواد باارزش افزوده مزیتی است که شرکت‌های دانش‌بنیان دارند. در شرایطی که اقتصاد ما وابسته به درآمدهای نفتی است و با توجه به تحریم‌ها و ضعف ما در تامین قطعات و مواد اولیه در صنایع و معادن، اهمیت دادن به دانش‌بنیان‌ها می‌تواند راه گریزی برای رشد اقتصادی باشد.
درحال‌حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها در ایران توانسته‌اند در نهادها و سازمان‌های مختلف جای خود را باز کنند. با توجه به دانش فنی بالایی که در این شرکت‌ها وجود دارد و ارزش‌افزوده بالای کالایی که تولید می‌کنند می‌توانند در کنار تامین نیاز داخلی، مزیت صادراتی بسیار مهمی را هم ایجاد ‌کنند. در این روند، دولت با حمایت از این شرکت‌ها می‌تواند نقش مهمی را در اقتصاد پیش رو ایفا کند.
درباره اهمیت نقش دانش‌بنیان‌ها در اقتصاد کشور و حوزه معدن، با کارشناسان معدن و متخصصان شرکت‌های دانش‌بنیان به گفت‌وگو نشسته ایم.

معدن از استارت‌آپ‌ها راضی نیست

امیر بیژن یثربی، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر و برگزیده بنیاد ملی نخبگان کشور در علوم زمین با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری و حمایت از دانش‌بنیان‌ها در کشور اظهار کرد: پایه شکل‌گیری دانش‌بنیان‌ها، همکاری با ایرانی‌های متخصص غیر مقیم بود. به‌این‌ترتیب نخستین دانش‌بنیان‌ها را ایرانیان متخصص غیر مقیم پایه‌گذاری کردند. نخستین بار در سالن سران کشورهای اسلامی از ایرانی‌هایی که در زمینه علمی و اقتصادی، تخصص داشتند دعوت شد حضور به هم رسانند و دانش و سرمایه خود را به کشور آورده و به وطن خود خدمت کنند.
یثربی ادامه داد: دولت نهم و دهم و در ادامه آن در دولت یازدهم و دوازدهم دکتر ستاری نقش موثری در دعوت از ایرانی‌های خارج از کشور داشتند. به‌این‌ترتیب با دعوت معاونت علمی ریاست جمهوری، برخی از افراد متخصص وارد کشور شدند.
در ادامه، به بخشی از این افراد متخصص مجوز شرکت‌های دانش‌بنیان داده شد. این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که بخش معدن چه سهمی از دانش‌بنیان یا استارت‌آپ‌ها دارد، گفت: متاسفانه در حوزه دانش‌بنیان اتفاق‌های دیگری افتاد که بخش معدن از آن راضی نیست چراکه در این حوزه خواستیم یک شبه ره صدساله برویم. هرچند امروز معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری از استارت‌آپ‌ها حمایت می‌کند اما آن دسته‌ای بیشتر حمایت می‌شوند که در لحظه پول‌ساز هستند. دراین‌بین به مواردی مثل اسنپ و تپسی می‌توان اشاره کرد. یثربی تاکید کرد: به‌این‌ترتیب نگاهی که به معدن وجود دارد، بیشتر حالت سرمایه‌گذارانه و هزینه‌بر بودن است.
در این روند متاسفانه نمی‌دانند که آیا این هزینه بازپرداخت دارد؟ یثربی با بیان اینکه در حوزه استارت‌آپ‌ها در بخش معدن خیلی کم کار شده است، اظهار کرد: در حوزه استارت‌آپ‌ها در بخش معدن نه معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری کار شایسته‌ای انجام داده و نه سایر بخش‌های معدنی کشور کار چندانی کرده‌اند.
 او به طور مثال به صندوق حمایت از پژوهشگران جوان اشاره کرد و گفت: به این مرکز ۲ پروژه معدنی دادیم که در راستای تامین نیاز مبرم بخش معدن کشور بود اما طرح اولیه ما رد شد و مطرح کردند که در حوزه فعالیت ما قرار نمی‌گیرد. برای دلیل این مسئله باید به یتیم واقع شدن معدن اشاره کرد و اینکه کسی آن را نمی‌بیند. این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که چرا استارت‌آپ‌ها در بخش معدن مهم هستند و چه کمکی می‌توانند به اقتصاد ایران کنند، گفت: درحال‌حاضر مشکل اساسی ما در شرایط تحریم، تامین قطعات صنعت و معدن در اکتشاف، استخراج و فرآوری است. درحال‌حاضر خیلی از شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند در تولید قطعه برای معادن کشور نقش موثری داشته باشند و قطعه‌های مورد نیاز را بسازند. او تاکید کرد: این شرکت‌ها می‌توانند استعلام بگیرند و بازاریابی کنند، بخش معدن هم چه خصوصی و چه دولتی به آنها اعتماد کند و نمونه در اختیارشان قرار دهد و بعد دست به تولید بزند. به این ترتیب در شرایطی که ارزآوری برای ما دشوار است باید کاری نکنیم که ارزبری از کشور داشته باشیم.

استارت‌آپ‌ها نیازمند حمایت

حسام سردارلو، کارشناس فعال در شرکت‌های دانش‌بنیان درباره اهمیت فعالیت دانش‌بنیان‌ها و استارت‌آپ‌ها گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند خدماتی را ارائه دهند تا کالاهایی که می‌مانند و فرسوده می‌شوند بازسازی و احیا شوند.
به‌طور مثال فعالیت این دسته از شرکت‌ها در تولید، خدمات ‌ترمیم، مرمت، بازسازی سنگ‌های ساختمانی و مفروش که در مراکز تجاری از آنها استفاده می‌شود، ستودنی است.
این کارشناس فعال در شرکت‌های دانش‌بنیان درباره بکر بودن ایده دانش‌بنیان‌ها گفت: این دسته از شرکت‌ها بر اساس دانشی فعالیت می‌کنند که کسی سراغ آنها نرفته است.
 به‌طور مثال تا پیش‌ازاین تولیدکننده رزین در ایران به تعداد انگشت‌شمار داشتیم و همه نیازمندی‌های‌مان را وارد می‌کردیم اما بر اساس دانش داخلی توانستیم این محصول را در کشور تولید کنیم.
سردارلو اظهار کرد: اگر هنگام برش کوچک‌ترین ضربه و خراشی به سنگ اسلب بخورد، خرد می‌شود و وا می‌رود اما تولیدکنندگان داخلی و در اصل دانش‌بنیان‌ها توری‌هایی را تولید کرده‌اند که محافظ این سنگ‌هاست. کیفیت این توری‌ها ۱۰ برابر کیفیت توری‌های وارداتی چینی است، ضمن اینکه نرخ آنها پایین‌تر است.
این کارشناس فعال در شرکت‌های دانش‌بنیان در پاسخ به این پرسش که چقدر از دانش‌بنیان‌ها در کشور حمایت می‌شود، اظهار کرد: بیشترین حمایت‌ از دانش‌بنیان‌ها به‌وسیله صندوق زیست‌فناوری بوده است.
 درواقع بیشتر شرکت‌هایی که دانش‌بنیان شده‌اند بدون حمایت شرکت‌های زیست‌فناوری به‌جایی نمی‌رسیدند اما اگر بخواهیم وضعیت حمایتی این شرکت‌ها را بررسی کنیم درمی‌یابیم چون دانش‌بنیان‌ها حمایت چندانی از دولت و معاونت علمی دریافت نکرده‌اند، از راه تامین خصوصی فعالیتمی‌کنند.
سردارلو در پاسخ به این پرسش که چه انتظاری از دولتی‌ها دارید، بیان کرد: از کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند انتظار داریم کمک کنند که بتوانیم در تامین مواد اولیه قوی‌تر عمل کنیم.
 ازآنجایی‌که ما در تامین برخی مواد مشکل‌ داریم، مجبور به واردات آنها هستیم. البته این موضوع را با وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح کردیم تا بتوانیم صادرات در مقابل واردات داشته باشیم. تاکنون همکاری‌هایی هم در این زمینه شده اما کامل نبوده است.
این کارشناس فعال در شرکت‌های دانش‌بنیان با اشاره به سامانه سنا و ارز نیمایی گفت: ما مقدار زیادی ارز صادراتی به‌دست آوردیم اما نتوانستیم در مقابل آن واردات ارز انجام دهیم. به این معنی که کالا صادر کرده‌ایم و آن شرکت خارجی هم مبلغ مشخص را واریز کرده اما پولی به‌دست نیاورده‌ایم و تمام ارز در بانک توسعه صادرات مانده است.
 او تاکید کرد: به خاطر اینکه سامانه سنا گنگ است، از بانک طلبکار هستیم و نمی‌توانیم درست فعالیت کنیم.