به گزارش میمتالز، با این که ایران کشوری با پتانسلهای بالای معدنی است؛ اما به دلایل متعدد در این حوزه، اکتشافات درستی انجام نشده است. به اعتقاد برخی کارشناسان، اکتشافات حوزه معدنی بسیار پر ریسک و هزینه بر است و این بر عهده بخش دولتی و حاکمیتی کشور است که پروژههای اکتشافی را انجام دهند. از سوی دیگر تحریمها باعث شده سرمایه گذران خارجی نتوانند وارد حوزه اکتشاف شوند و تمامی این موارد مشکلات فراوانی را برای بخش معدن به وجود آورده است.
امیر بیژن یثربی، مدیرعامل شرکت صنعتی معادن و فلزات ایده پردازان شریف درخصوص اکتشافات معدنی در کشورهای همسایه در گفتگو با بازار بیان کرد: یکی از موارد مهم این است که نقش معدن و صنایع معدنی را در سایر کشورهای همسایه هم مورد مقایسه قرار دهیم تا ببینیم آنها در حوزه معدن و اکتشافات معدنی از چه شرایطی برخوردار هستند.
وی افزود: البته بیشتر باید خودمان را با ترکیه مورد ارزیابی قرار دهیم. زیرا افغانستان با این که معادن زیاد و منابع غنی دارد، ولی همیشه در این کشور جنگ بوده است؛ بنابراین نمیتوانیم این کشور را با خودمان مقایسه کنیم. پاکستان هم در صنایع معدنی رشد داشته؛ اما باز هم قابل مقایسه با کشور ما نیست.
به گفته یثربی، سایر کشورهای حوزه خلیج فارس هم که اصلا سرزمین ندارند و خیلی کشورهای کوچکی هستند به جز عراق، عربستان، ترکیه و آذربایجان. آذربایجان نیز بیشتر در حوزه نفت و گاز فعالیت میکند و قابل مقایسه با ایران نیست. عراق هم که بیشتر وارد کننده مواد معدنی از کشور ماست. فقط میماند ترکیه و عربستان، که باز هم ما یکسری مزیتهای نسبی نسبت به این کشورها داریم.
بزرگترین مزیت کشور ما نسبت به آنها نیروی کار معدنی محکم است. زیرا ما سازمانی داریم به نام سازمان زمین شناسی کشور که یکی ازقدیمیترین سازمانهای شکل گرفته کشور است.
دکترای اقتصادی معدن تاکید کرد: بزرگترین مزیت کشور ما نسبت به آنها نیروی کار معدنی محکم است. زیرا ما سازمانی داریم به نام سازمان زمین شناسی کشور که یکی ازقدیمیترین سازمانهای شکل گرفته کشور است. برای همین ریشه کارهای معدنی و صنایع معدنی و تجربه ما از آن دو کشور بیشتر است.
او تاکید کرد: اما حمایت دولتها و بحث سرمایه گذاری خارجی در این کشورها از کشور ما بیشتر است. سرمایه گذاریهای خارجی که در کشور آنها انجام میشود به مراتب از کشور ما بیشتر است؛ بنابراین ترکیه و عربستان رقبای سرسختی برای بخش معدن کشور ما محسوب میشوند. با این که مزیتهای کشور ما از این دو کشور به مراتب بیشتر است. اما به خاطر عدم ورود سرمایه گذران خارجی کمبودهایی داریم که اگر نتوانیم این نقیصه را حل کنیم آنها از ما جلوتر خواهند افتاد.
امین صفری، مدیر سابق مجتمع سرب و روی مهدی آباد در خصوص بزرگترین مشکلی که در بخش معادن کشور وجود دارد بیان کرد: چند تا نکته در این رابطه وجود دارد که یکی از آنها از نظر دانش فنی و چه در بخش اکتشاف و چه در بخش استخراج و فرآوری، این است که فاصله زیادی با کل دنیا پیدا کرده است. درحال حاضر نیروهای متخصص کشور ما فاصله معناداری با اتفاقات روز دنیا و تکنولوژیهای جدید پیدا کرده اند؛ طوری که ارتباط با شرکتهای به روز و بزرگ و اساتید دانشگاهی تقریبا قطع شده است.
درحال حاضر نیروهای متخصص کشور ما فاصله معناداری با اتفاقات روز دنیا و تکنولوژیهای جدید پیدا کرده اند. طوری که ارتباط با شرکتهای به روز و بزرگ و اساتید دانشگاهی تقریبا قطع شده است.
وی افزود: پیشتر تلاشهایی میشد برای این که با اساتید دانشگاههای اروپایی ارتبا ط برقرار شود. همچنین شرکتهای بزرگ معدنی با یکدیگر ارتباط میگرفتند. اساتید خارجی به ایران دعوت شده و میآمدند و همچنین گروههایی از ایران به سایر کشورهای برای گذراندن تخصصهای مختلف میرفتند.
صفری تصریح کرد: وقتی ارتباطات با دنیا قطع شود شاید در سالهای اولیه خودش را نشان ندهد؛ اما هر چه که بگذرد شکاف بزرگی ایجاد خواهد شد. طوری که نیروهای متخصص ما از دانش روز دنیا بی اطلاع میمانند. چه برسد که بتوانند از دانشهای مختلف استفاده کنند.
وی اظهار کرد: یک بخش موضوع همین بحث ارتباطات بین المللی است که خیلی مهم است و مغفول مانده است و بخش دیگر هم مساله تجهیزات است که برای اجرای پروژههای معدنی و صنایع معدنی، نیاز به واردات تجهیزات بزرگ است. بخشی از این موارد هم امکان ساخت در داخل و بخشی هم ممکن است اصلا وجود نداشته باشد و در این صورت است که مشکلات زیادی در این حوزه ایجاد میشود.
وی افزود: همچنین تامین ارز، تخصیص ارز، بخش نامههای داخلی که در این زمینه وجود دارد و از طرفی هم با تحریمها شکل میگیرد که شرکتهای بزرگ با این معضلات مواجه شده اند. در نتیجه سرعت توسعه در بخش معدن کاهش مییابد. چون بخش معدن قابلیتهای زیادی برای توسعه دارد.
در بخش اکتشاف هم، قوانین و مقرارات درستی باید وضع شود. زیرا قوانین میتواند وضعیت موانعی که در این حوزه وجود دارد و برای مدیران دست و پا گیرهستند را برطرف کند.
این مطلع بخش معدن تصریح کرد: در بخش اکتشاف هم، قوانین و مقرارات درستی باید وضع شود. زیرا قوانین میتواند وضعیت موانعی که در این حوزه وجود دارد و برای مدیران دست و پا گیرهستند را برطرف کند. به خصوص مدیران دولتی که بتوانند فضای کسب و کار را در بخش اکتشافی فعالتر کنند؛ بنابراین اصلاحات قانونی در بخش اکتشافات ضروری است؛ که این هم یکی از مشکلات اساسی بخش معدن است که باید حل و فصل شود.
مهدی اکبری، مهندس معدن در خصوص وضعیت اکتشاف معادن ایران به بازار گفت: درحال حاضر شرکتهای معدنی از نظر اکتشاف در مرحله خوبی قرار دارند و شرکتهای معدنی چه در بخش دولتی و چه خصوصی خیز خوبی سمت اکتشاف برداشته اند و به طور سیستماتیک این کار را انجام میدهند.
از نظر اکتشاف فکر نمیکنم مشکلی وجود داشته باشد یعنی هم از نظر حفاری و هم ژئو فیزیک مشکلی نیست. زیرا علم و دانش در حوزه معدن در مرحله خوبی قرار دارد
وی افزود: از نظر اکتشاف فکر نمیکنم مشکلی وجود داشته باشد یعنی هم از نظر حفاری و هم ژئو فیزیک مشکلی نیست. زیرا علم و دانش در حوزه معدن در مرحله خوبی قرار دارد.
اکبری در خصوص مرحله استخراج معادن بیان کرد: چه معادن کوچک و چه معادن بزرگ به مرور در بخش استخراج با کمبود ماشین آلات حفاری دچار مشکل میشوند. دستگاههای چه دربخش ترابری و چه بارگیری و چه حفاری در حال فرسوده شدن هستند.
وی تاکید کرد: تحریمهای سالهای اخیر باعث شده معدنکاران نتوانند دستگاههای جدیدی وارد کشور کنند و اگر روند به همین صورت ادامه پیدا کند قطعا چند سال آینده با مشکلات عدیدهای در این زمینه مواجه خواهند شد.
مهندس بخش اکتشاف معدن خاطر نشان کرد: از مهمترین عواملی که در حوزه اکتشاف بسیار اهمیت دارد این است که اکتشاف باید سیستماتیک باشد. یعنی افراد نیاییند با دو مورد حفاری و با یک ژیو فیزیک بگوید من چقدر ذخیره معدنی داریم و این مقدار هم قیمت ذخایر من است. بلکه اکتشاف باید سیستماتیک باشد و صفر تا صدش به تفکیک پیش برود.
به گفته وی؛ الان شرایط طوری شده است که برخیها میآیند کمی حفاری انجام میدهند و میگویند فلان مقدار ذخیره معدنی داریم. در صورتی که اصلا این طور نیست. یکی از معضلات اساسی در بخش حفاری هم همین مساله است. در حالی که زمانی که میخواهند پروانه بهره برداری بگیرند باید مقدار حفاری انجام شده بر اساس استانداردهای موجود باشد.
اکبری اضافه کرد: با یک ژئو فیزیک نمیتوان میزان ذخایر را پیش بینی کرد و حتما باید حفاریها در حد و اندازههای استاندارد باشد تا میزان ذخایر واقعی مشخص شود.
وی گفت: اول باید منطقهای که میخواهد مورد حفاری قرار بگیرید پتانسیل یابی شود و مقیاسهای ناحیهای مدنظر قرار بگیرد. یعنی اگر بخواهیم مرحله به مرحله پیش برویم باید ژئوفیزیک، پی جویی، نقشههای مختلفی تهیه شود. در مراحل پیشرفتهتر ژئو فیزیک تفضیلیتر تهیه شود و در مرحله آخر هم حفاری و تخمین ذخیره انجام شود.
امیر حسین خوانساری، کارشناس اقتصادی حوزه معدن در خصوص اکتشافات معدنی چه راه کارهایی وجود دارد بیان کرد: طی سالهای اخیر اکتشافات معدنی در کشور انجام نشده است و این وظیفه هم وظیفه حاکمیتی است که اکتشافات پایه را باید حاکمیت انجام دهد؛ که تاکنون این موضوع به صورت جدی انجام نشده است.
طی سالهای اخیر اکتشافات معدنی در کشور انجام نشده است و این وظیفه هم وظیفه حاکمیتی است که اکتشافات پایه را باید حاکمیت انجام دهد؛ که تاکنون این موضوع به صورت جدی انجام نشده است.
وی تصریح کرد: این موضوعات نیازمند سرمایه گذاریهای عظیمی است. زیرا به طور کلی اکتشافات ریسک زیادی دارد. اول از همه سرمایه گذاریها باید توسط بخش دولتی و سپس بخش اکتشافات پایهای انجام شود؛ که این کارها هم هزینه بر بوده و ریسک فراوانی دارد.
به گفته وی؛ همچنین ورود شرکتهای خارجی که حداقل ۵۰ تا ۱۰۰ سال در دنیا کار کرده اند و این شرکتها میتوانند با ما کار کنند. البته اگر تحریمها برداشته شود و دید درستی نسبت به همکاری با شرکتهای خارجی ایجاد شود قطعا این کشوره ا هم در بخش اکتشافات میتوانند کمک کننده باشند.
خوانساری اظهار کرد: باید این اختیار را به معدن داران و شرکتهای پیمانکاری و سایرین بدهند تا بتوانند ماشین آلات معدنی را وارد کشور کنند. چه ماشین آلات نو باشد و چه کارکرده باید این محدودیتها برداشته شود.
وی تاکید کرد: بخش معدن حداقل ۵ میلیارد دلار در کشور ارزش افزوده دارد و بخش فولاد ۲۰ میلیارد دلار ارزش افزوده دارد و سال گذشته بیش از ۱۲ میلیارد دلار صادرات زنجیره فولاد داشته ایم. این اعداد در برابر اعداد ۵۰ میلیارد دلاری تولید کنندگان ماشین آلات کشور هپکو عددی نیست. بخش معدن و صنایع معدنی را دارند فدای یک بخش دیگر میکنند.
منبع: تحلیل بازار