اولین پیش‌نویس استخراج رمزارز

به گزارش می متالز، دراین حال، وزارت صمت نیز موظف است واردکننده را در رابطه با دریافت مجوزهای مورد نیاز راهنمایی کند. در مرحله بعد و زمانی که ثبت‌سفارش انجام شد و دستگاه مجاز به واردات و به گمرک اظهار شد، آنگاه با مجوز ثبت‌سفارش مطابقت داده می‌شود و برای انجام سایر تشریفات گمرکی، اقدامات لازم در دستور کار متولیان قرار می‌گیرد. در کنار تعیین تکلیف ترخیص ماینرها از گمرکات، پیش‌نویس دستورالعمل استخراج رمزارزها از سوی معاونت آموزش، پژوهش و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه شده است. مطابق با جزئیات این پیش‌نویس، تجهیزات استفاده شده در زمینه استخراج رمزارزها باید به‌روز باشد و شرکت‌هایی که در مناطق سردسیر یا در نزدیکی نیروگاه‌ها مستقر هستند در اولویت دریافت مجوز خواهند بود. همچنین متقاضیان فعالیت در استخراج بیت‌کوین باید دارای شخصیت حقوقی باشند و حضور متخصصان فناوری اطلاعات در حوزه‌هایی چون نرم‌افزار، سخت‌افزار، امنیت و شبکه در شرکت‌ها لازم است. در ادامه این گزارش به ریز الزامات استخراج رمزارزها در کشور از زبان متولیان و سیاست‌گذاران اشاره شده است.

استخراج رمزارزها در ایران حواشی بسیاری به دنبال داشت. بعد از اما و اگرهایی که در رابطه با استخراج بیت‌کوین و صدور مجوز برای آن در کشور وجود داشت، گمرک ایران در دستورالعملی ردیف تعرفه دستگاه استخراج رمزارز را به گمرکات کشور اعلام کرد. به گفته تحلیلگران، این مساله نشان داد که موضوع استخراج بیت‌کوین و رمزارزها با قرار گرفتن در دستور کار هیات دولت به‌صورت جدی در حال پیگیری است. درست بعد از ۹ روز از تعیین ردیف تعرفه از سوی گمرک، یعنی در ۶ مرداد امسال، هیات وزیران طی مصوبه‌ای با استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری شده موافقت کرد و آن را به‌عنوان یک فعالیت صنعتی و با اخذ مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز دانست. براساس این تصمیم، استفاده از رمزارزها صرفا با قبول مسوولیت ریسک از سوی متعاملان خواهد بود و مشمول حمایت و ضمانت دولت و سیستم بانکی نمی‌شود و بهره‌گیری از آن در مبادلات داخل کشور نیز مجاز نیست. همچنین هیات وزیران تعیین کرد که این فعالیت همچون سایر فعالیت‌های صنعتی، مشمول مالیات خواهد بود و شمول معافیت از مالیات، منوط به صدور رمزارز و بازگرداندن ارز حاصله به چرخه اقتصادی کشور است. اما بعد از موافقت هیات وزیران با موضوع استخراج بیت‌کوین، این مساله که وضعیت واردات و ترخیص دستگاه‌های استخراج رمزارز چگونه خواهد بود به محل پرسشی برای استخراج‌کنندگان تبدیل شد. مهرداد جمال ارونقی، معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در گفت‌وگو با «ایسنا» روند ترخیص دستگاه استخراج بیت‌کوین را تشریح کرده است.

آغاز ثبت‌سفارش‌ها

مسوولان و متولیان گمرک می‌گویند ثبت‌سفارش دستگاه‌های استخراج بیت‌کوین در وزارت صمت آغاز شده و ترخیص آن با دریافت مجوزهای لازم و انجام تشریفات گمرکی امکان‌پذیر شده است. این در حالی است که از چندی پیش بحث‌هایی درمورد واردات ماینرها وجود داشت و گفته می‌شد در شرایطی که مجاز نیستند، به کشور وارد شد‌ه‌اند. معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در این رابطه توضیح داد: ما پیش از این و در شرایطی که واردات دستگاه استخراج بیت‌کوین انجام نمی‌شد، برای آن تعرفه تعریف کرده بودیم که این تعرفه ۸۴۷۱۹۱ است. دلیل این موضوع هم این است که گمرک جزو سازمان جهانی گمرک بوده و باید طی یک سیستم هماهنگ با آن پیش رفت که کدگذاری کالاهای وارداتی نیز از جمله آنهاست. بر این اساس، ما برای کالاهایی که وارد می‌شوند در هر صورت تعرفه تعریف می‌کنیم که می‌تواند تمام کالاهای وارداتی یا صادراتی باشند که به گمرک اظهار شده باشد. به گفته ارونقی، تعریف تعرفه برای کالاها از جمله ماینرها به هیچ‌عنوان به معنی مجاز بودن واردات یا صادرات آنها نیست و این اقدام جزئی از امور گمرکی به شمار می‌رود. معاون فنی گمرک با اشاره به جریان ترخیص دستگاه‌های استخراج بیت‌کوین گفت: باید این دستگاه‌ها هم مانند سایر کالاها مراحل قانونی را طی کنند؛ به‌طوری‌که واردکنندگان چه دولتی و چه غیردولتی برای کالا ثبت‌سفارش انجام دهند و مجوز آن از وزارت صمت دریافت شود. در عین حال، وزارتخانه نیز موظف است واردکننده را در رابطه با دریافت مجوزهای مورد نیاز راهنمایی کند. ارونقی ادامه داد: زمانی که ثبت‌سفارش انجام شد، یعنی کالا مجاز به واردات است و وقتی که به گمرک اظهار شود، آنگاه با مجوز ثبت‌سفارش مطابقت داده و باید برای انجام سایر تشریفات گمرکی اقدام شود و اگر لازم باشد گمرک از سایر دستگاه‌ها نیز استعلام خواهد گرفت. به گفته ارونقی، در رابطه با دستگاه‌های استخراج بیت‌کوین نیز همین روند طی خواهد شد و واردکننده بعد از انجام ثبت‌سفارش و مجوز لازم از وزارت صمت باید آن را به گمرک اظهار کند و اگر لازم بود از دستگاه‌های مربوطه از جمله بانک مرکزی نیز استعلام لازم گرفته می‌شود. معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در رابطه با اینکه چه تعداد دستگاه استخراج بیت‌کوین در گمرک وارد شده است گفت: تعداد آن مشخص نیست و تا زمانی که این دستگاه‌ها به گمرک اظهار نشوند، اطلاعی دقیقی از تعداد آنها در گمرکات وجود ندارد، چرا که دستگاه‌ها تنها در گمرک نبوده و در مناطق آزاد و بنادر نیز قرار دارند.

الزامات استخراج بیت‌کوین

علاوه بر نحوه ترخیص دستگاه‌های استخراج بیت‌کوین، متولیان دولتی الزامات استخراج بیت‌کوین را نیز مشخص و تشریح کردند. مدیرکل دفتر توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به تهیه پیش‌نویس دستورالعمل استخراج رمزارز ذیل معاونت آموزش، پژوهش و فناوری این وزارتخانه گفت: براساس این پیش‌نویس تجهیزات استفاده شده در این زمینه باید به‌روز باشد و از آنجا که این تجهیزات گرمای بسیار زیادی تولید می‌کنند، شرکت‌هایی که در مناطق سردسیر یا در نزدیکی نیروگاه‌ها مستقر هستند، در اولویت دریافت مجوز خواهند بود. فرزاد اسماعیل‌زاده با اشاره به توسعه رمزارزها در کشور اظهار کرد: تجربه نشان داده که جلوگیری از ورود فناوری‌های جدید راهکار مناسبی برای توسعه نوآوری‌ها نخواهد بود، ضمن آنکه این رویکرد زمینه رواج قاچاق و فعالیت‌های زیرزمینی را فراهم خواهد کرد. او با بیان اینکه در این راستا از یک سال گذشته در کمیسیون‌های تخصصی هیات دولت موضوعات مرتبط با فناوری «بلاک‌چین» و «رمزارزها» مطرح شده است، ادامه داد: در جلسه هفته گذشته قانونمند شدن استخراج رمزارز در هیات دولت به تصویب رسید و از آنجا که این حوزه به‌عنوان یک فعالیت تولیدی در نظر گرفته شده، وزارت صنعت، معدن و تجارت مسوول اعطای مجوزهای لازم است.

اسماعیل‌زاده با بیان اینکه این مصوبه به‌صورت رسمی هنوز به این وزارتخانه ابلاغ نشده است اظهار کرد: امیدواریم تا روزهای آینده این مصوبه ابلاغ شود و ما نیز دستورالعمل‌های استخراج رمزارز را تهیه کرده‌ایم و زمانی که این مصوبه ابلاغ شود، دستورالعمل تهیه شده را با همکاری دستگاه‌هایی چون وزارتخانه‌های «ارتباطات و فناوری اطلاعات»، «نیرو»، همچنین بانک مرکزی مورد ارزیابی قرار می‌دهیم تا بتوانیم به تصویب وزارت صنعت، معدن و تجارت برسانیم و پس از امضای وزیر، این مصوبه را اجرایی خواهیم کرد. مدیرکل دفتر توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت این دستورالعمل را شامل ارائه شرایط برای دریافت مجوز دانست تا کسانی که متقاضی فعالیت در حوزه استخراج رمزارز هستند، بتوانند در این حوزه فعالیت کنند. به گفته او براساس این دستورالعمل متقاضیان فعالیت در استخراج رمزارز باید دارای شخصیت حقوقی باشند و در این حوزه حضور متخصصان فناوری اطلاعات در حوزه‌هایی چون نرم‌افزار، سخت‌افزار، امنیت و شبکه در شرکت‌ها لازم است. اسماعیل‌زاده استفاده از تجهیزات به‌روز را از دیگر الزامات این دستورالعمل ذکر کرد و یادآور شد: براساس مصوبه هیات دولت، تجهیزات مورد استفاده در این زمینه باید به‌روز و دارای برچسب‌های نصب شده انرژی و استاندارد از سازمان ملی استاندارد باشند. ضمن آنکه این شرکت‌ها باید دارای تاییدیه وزارت نیرو برای دریافت انشعاب برق صادراتی باشند. به گفته او وزارت نیرو تصمیمی درخصوص قیمت‌های برق صادراتی در نظر نگرفته است، ولی احتمالا این هزینه با توجه به زمان اوج مصرف برق و زمان مازاد برق شناور، متغیر خواهد بود. اسماعیل‌زاده با بیان اینکه در این دستورالعمل فعالیت واحدهای کشاورزی، صنعتی و تولیدی در زمینه استخراج رمزارز ممنوع اعلام شده است اضافه کرد: علاوه‌بر آن، این فعالیت نباید در مکان‌های عمومی باشد و فعالیت شرکت‌های مستقر در مناطق سردسیر یا در نزدیکی نیروگاه‌های تولید برق در اولویت قرار دارند. او با اشاره به مراجعه متقاضیان برای دریافت مجوز استخراج رمزارز با تاکید بر اینکه در حال حاضر این متقاضیان برای دریافت مجوزها اقدام نکنند گفت: زمانی که مصوبه‌های این فعالیت به وزارت صنعت، معدن و تجارت برسد و دستورالعمل آن نهایی شود، اطلاع‌رسانی خواهد شد. به گفته اسماعیل‌زاده، مبادله رمزارز در داخل کشور ممنوع خواهد بود و تنها در خارج کشور قابل مبادله است.