دلارهایی که با تکمیل این خط‌ آهن نصیب ایران می‌شود

به گزارش می متالز، پروژه خط ریلی قزوین ـ رشت ـ آستارا (ایران) ـ آستارا (آذربایجان) که از سال ۱۳۸۴ آغاز شده سال‌هاست به عنوان محوری برای اتصال کشورهای آسیای میانه با آب‌های آزاد مطرح می‌شود. قطعه قزوین ـ رشت و هم‌چنین آستارا ـ آستارا در حال بهره‌برداری است اما رشت ـ آستارا (ایران) به دلیل مباحث تامین مالی و هم‌چنین سناریوهایی مبنی بر اجرا به شکل پل، کنار ساحل یا داخل دریا هنوز آغاز نشده است.

گفته می‌شود این پروژه به حدود یک میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که نیمی از آن را ایران و نیم دیگر را جمهوری آذربایجان متعهد شده است. آذری‌ها برای تکمیل کریدور قزوین ـ رشت ـ آستارا ـ آستارا مصمم هستند.

در روزهای اخیر جلسه‌ای به همین منظور بین وزیر راه و شهرسازی ایران و وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان برگزار شد که طرف ایرانی از مشخص شدن پیمانکار و هم‌چنین تجهیز کارگاه عمرانی این پروژه خبر داد. انتظار می‌رود طرف آذری نیز تا پیش از نشست سوچی در روسیه، در قبال تعهدات خود نسبت به پروژه اقدام عاجل انجام دهد.

اسفندماه سال گذشته بود که پس از حدود پنج سال وقفه شورای هماهنگی کریدور شمال – جنوب با حضور کشورهای عضو در تهران برگزارشد و بررسی مسائل مختلف به منظور تسریع در فعالیت‌های ترانزیتی این کریدور در دستور کار قرار گرفت. به دلیل ناقص بودن خط ارتباطی در حال حاضر از کریدور شمال – جنوب به میزان ظرفیت آن استفاده نمی‌شود.

البته شاهین مصطفی یف وزیر اقتصاد آذربایجان خبر داده که میزان حمل بار در کریدور شمال - جنوب نسبت به سال اول ۸ برابر شده است و در شش‌ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۳ درصد رشد داشته است.

کریدور شمال ـ جنوب از سه بخش تشکیل شده است؛ بخش اول مقوله زیرساخت‌هاست تا بتوان ظرفیت ترانزیتی کریدور را ارتقا داد و باید خاطر نشان کرد که به صورت سنتی طی سال‌های گذشته بار از این مسیر به آسیای میانه و قفقاز منتقل می‌شد. توسعه بنادر شمالی و جنوبی و به طور ویژه ساخت راه‌آهن چابهار ـ زاهدان، بافق ـ بندرعباس تا سرخس، قزوین ـ رشت و ادامه آن تا آستارا از جمله اقدامات صورت گرفته در جهت تکمیل کریدور شمال ـ جنوب است.

ایجاد قابلیت برای مدیریت جابه‌جایی بار که به صورت مستقل توسط کشورهای مختلف انجام می‌شود و نیز ایجاد ظرفیت لجستیکی به منظور ارتقای توان حمل و نقلی با ایجاد شرکت‌های چند وجهی دو بخش دیگر مورد نظر کریدور شمال به جنوب است.

در شرایط کنونی هنوز آن‌طور که باید و شاید از ظرفیت استراتژیک ایران برای ارزآوری استفاده نمی‌شود.

از این سوی دیگر تکمیل خطوط راه آهن با ظرفیت‌های دریایی نیز باید مدنظر قرار گیرد. در این خصوص هند، چین و افغانستان قصد دارند در چابهار سرمایه‌گذاری کنند و در این زمینه گام‌های مهمی از سوی این  کشورها برداشته شده که اگر به سرانجام برسد ایران به عنوان پل ارتباطی آسیای شرقی با کشورهای آسیای میانه و اروپا عمل خواهد کرد. چابهار ایران برای هند اهمیت دارد.

چشم‌انداز پیش روی بندر چابهار، تخلیه و بارگیری ۸۵ میلیون تن کالا است، البته امروز تنها هشت و نیم میلیون تن کالا تجارت می شود که با افق در نظر گرفته شده، فاصله بسیاری دارد. بر اساس آمارها، میزان بارگیری و تخلیه کالا در بندر چابهار در یک سال اخیر حدود ۵۰ درصد افزایش یافته اما قطعا روند کنونی باید سرعت داده شود. چابهار می‌تواند جمعیت ۸۰۰ میلیونی آسیای میانه را با جمعیت دو میلیارد نفری حوزه اقیانوس هند پیوند دهد.