تلاش برای کاهش وابستگی به نفت

به گزارش می متالز، افت قیمت نفت به کاهش درآمدهای بزرگ‌ترین شرکت نفتی جهان انجامیده، موضوعی که این شرکت را به تکاپوی متنوع کردن منابع درآمدی خود انداخته است. آن‌طور که بلومبرگ گزارش می‌دهد، آرامکو (شرکت دولتی نفت عربستان) روز گذشته به انتشار صورت مالی خود در نیمه اول ۲۰۱۹ اقدام کرد، این دومین صورت مالی این شرکت است که به‌طور عمومی منتشر می‌شود و نشان از جدی بودن سعودی‌ها در تصمیم به فروش سهام این شرکت دارد. بر این اساس، درآمد خالص آرامکو به دنبال افت متوسط قیمت نفت در نیمه اول سال میلادی جاری ۱۲ درصد کاهش یافته و به 46.9 میلیارد دلار رسیده است. همزمان با انتشار صورت مالی، اخباری مبنی بر توافق اولیه برای خرید ۲۰ درصد از سهام بزرگ‌ترین شرکت پتروپالایشی دنیا توسط آرامکو منتشر شد که به اعتقاد بلومبرگ، نشان از تلاش این شرکت برای تنوع‌بخشی به درآمدهای خود دارد.

سعودی‌ها حدود سه سال پیش از تصمیم خود برای فروش بخشی از سهام غول نفتی آرامکو خبر دادند. در حالی که اعلام می‌شد فروش سهام این شرکت تا اواخر سال ۲۰۱۸ انجام خواهد شد، اما سال گذشته پادشاهی عربستان اعلام کرد که تصمیم برای فروش سهام آرامکو را فعلا تعلیق کرده است. با این حال در ماه‌های اخیر به خصوص بعد از انتشار صورت مالی این شرکت در آوریل ۲۰۱۸ مجددا بحث فروش سهام آرامکو داغ شده است. به گفته تحلیلگران انتشار صورت مالی تلاشی برای جلب اعتماد سرمایه‌گذاران و شفاف‌سازی درخصوص فعالیت‌های این شرکت توسط سعودی‌هاست. انتشار صورت مالی آرامکو نشان داد که این شرکت با اختلاف زیادی پرسودترین شرکت دنیا است.  به‌طور مثال در نیمه اول ۲۰۱۹ درآمد خالص آرامکو در حالی 46.9 میلیارد دلار بوده که شرکت اپل 31.5 میلیارد دلار درآمد داشته است. درآمد غول نفتی آمریکایی اکسون موبیل در همین بازه زمانی حدود 5.5 میلیارد دلار و شرکت نفتی رویال داچ شل 8.8 میلیارد دلار بوده است. غالب درآمد آرامکو از فروش نفت‌خام کسب می‌شود، از این رو کاهش ۴درصدی قیمت نفت و رسیدن آن به ۶۶ دلار از ۶۹ دلار بر بشکه در کنار افزایش هزینه‌های خرید و تولید و استهلاک رخ داده است.

در این میان اما خبری مبنی بر تصمیم این شرکت برای خرید ۲۰ درصد از سهام شرکت پتروپالایشی ریلیانس که یک شرکت خصوصی هندی است، منتشر شد. بلومبرگ می‌گوید، آرامکو به دنبال متنوع کردن درآمدهای خود و همچنین کاهش وابستگی اقتصاد عربستان به درآمدهای نفتی است. آن‌طور که خالد الدباغ، مدیر امور مالی این شرکت گفته است: «آرامکو قصد دارد در پایین دست، فعالیت‌های عملیاتی خود را متنوع کند و همچنین به افزایش تولید محصولات پتروشیمی دست بزند.» مدیرعامل شرکت هندی ریلیانس نیز اعلام کرده که «آرامکو ۲۰ درصد از سهام این شرکت که شامل بخش‌های مختلفی از تجارت نفت تا تولید و فروش محصولات پتروشیمی و همچنین مالکیت پالایشگاهی به ظرفیت 1.24 میلیون بشکه در روز است را خریداری خواهد کرد.» شرکت ریلیانس ۷۵ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده از این رو ارزش سهم ۲۰ درصدی آرامکو از این شرکت به ۱۵ میلیارد دلار خواهد رسید. آرامکو پیش از این با خرید ۷۰ درصد از سهام سابیک، غول پتروشیمی عربستان در جهت تنوع‌بخشی به درآمدهای خود گام برداشته بود. شرکت آرامکو ۱۰ میلیون بشکه در روز در ۶ ماه اول ۲۰۱۹ نفت خام تولید کرده که نسبت به همین دوره در ۲۰۱۸ تغییر کمی داشته است. عربستان سعودی تولید نفت خود را طبق قرارداد کاهش تولید پایین آورده تا عرضه جهانی نفت را کاهش دهد و از قیمت آن حمایت کند. تولید آرامکو بر خلاف بسیاری از شرکت‌های انرژی دنیا، توسط دولت کنترل می‌شود و بهره‌مالکانه و مالیاتی که آرامکو به خانواده سلطنتی سعودی پرداخت می‌کند، زیربنای اقتصاد عربستان است.