نامشخص بودن وضعیت بازار جهانی مس در سال جاری که ناشی از وقوع وقفههای تولیدی قابل توجه در بزرگترین معادن مس جهان در کنار کاهش رشد تقاضای چین و کل جهان است، سبب شده تا بررسی عملکرد تولید بزرگترین شرکتهای تولیدکننده مس معدنی از اهمیت بیشتری نسبت به گذشته برخوردار باشد. برآوردهای کسری عرضه مس تصفیه شده در ماههای مارس و آوریل سال جاری که به ترتیب برابر با 18 و 53 هزار تن بود و همچنین برآورد کسری عرضه 80 هزار تنی مس تصفیه شده در بازه 5 ماهه ابتدایی سال جاری، نگرانیهای کسری قابل توجه عرضه مس تا پایان سال جاری را بیشتر کرده است.
این امر از یک سو و رشد شاخص تولید صنعتی و تولید ناخالص داخلی بیشتر چین در فصل دوم سال جاری نسبت به پیشبینی تحلیلگران، خبر از رشد تقاضای مس در این کشور میدهد. این در حالی است که تراز بازار 3 ماهه اول سال، بهرغم وقفه تولید در 2 معدن بزرگ اسکوندیدای شیلی و گراسبرگ اندونزی، حاکی از مازاد عرضه بود. دلیل این امر، افت قابل توجه مصرف چین در ماههای ابتدایی سال ناشی از اجرای فعالیتهای تعمیر و نگهداری برخی واحدهای ذوب و تغییر سیاستهای پولی چین از انبساطی به انقباضی بود.
نمودار 1، عملکرد تولید مس شرکت معدنی ریوتینتو برای 3 ماهه دوم سال 2017 را نشان میدهد. با توجه به این نمودار، بیشترین سهم از تولید مس شرکت ریوتینتو در فصل اول سال در اختیار واحد معدنی کنکات بود. افزایش سهم این واحد معدنی از مجموع تولید شرکت، با وقفه طولانی تولید واحد معدنی اسکوندیدا به دلیل اعتصاب 43 روزه کارگران آن بود. با میانجیگری دولت و انعقاد قراردادی جدید میان کارگران واحد معدنی اسکوندیدا و شرکت بی.اچ.پی (بهرهبردار واحد معدنی اسکوندیدا با سهم 57.5 درصدی)، تولید این معدن از سر گرفته شد و بعد از مدتی مجددا به حداکثر ظرفیت خود رسید. سهم شرکت ریوتینتو از بزرگترین معدن مس جهان (اسکوندیدا)، برابر با 30 درصد است.
همانطور که در نمودار مشاهده میشود، تولید مس معدن اسکوندیدا در فصل دوم، با رشد 152 درصدی نسبت به فصل اول سال جاری همراه بود؛ البته عملکرد فصل دوم این شرکت، در مقایسه با فصل دوم سال 2016 کاهش 12 درصدی داشت. همچنین حجم تولید نیمه اول سال جاری این واحد معدنی نسبت به نیمه اول سال 2016، حدود 39 درصد افت کرد. رخداد طولانیترین اعتصاب کارگری صنعت مس شیلی در معدن اسکوندیدا، نه تنها با کاهش حجم تولید این واحد معدنی، بلکه با ایجاد تأخیر در راهاندازی پروژه توسعه معدن لسکلورادوس نیز، سبب شد تا شرکت ریوتینتو از اجرای برنامه تولید سال 2017 خود باز بماند.
علاوه بر واحد معدنی اسکوندیدا، واحد معدنی ایوتولغوی واقع در مغولستان نیز با ضعف عملکرد تولید نسبت به سال گذشته مواجه شد. تولید مس واحد معدنی ایوتولغوی در 3 ماهه دوم سال جاری نسبت به 3 ماهه اول سال جاری و دوره مشابه از سال گذشته، به ترتیب با کاهش 2 و 28 درصدی همراه بود. دلایل اصلی کاهش تولید این واحد معدنی در فصل گذشته، کاهش عیار مس و افت میزان برداشت از معدن بود. به طور کلی، تولید مس شرکت ریوتینتو در فصل گذشته نسبت به 3 ماهه دوم سال 2016، کاهش 31 درصدی داشت. با توجه به عملکرد منفی برخی از غولهای مسی از جمله ریوتینتو در نیمه اول سال جاری و رشد 6.9 درصدی اقتصاد چین، انتظار میرود که سال جاری با کسری عرضه قابل ملاحظهای روبهرو شود.