مسیر پر سنگلاخ توسعه معدن مس سونگون

به گزارش می متالز، وقتی که خبر افتتاح معدن مس سونگون در دهه ۱۳۸۰ در رسانه‌ها منتشر شد، مردم منطقه امیدها به آن بستند و ساکنان شهرستان ورزقان که به رغم برخورداری از معادن غنی فلزات گران‌بها، سده‌ها در فقر و محرومیت زیسته بودند، به وجد آمدند؛ اما گذشت زمان و سنگ اندازی در مسیر توسعه معدن، امیدها به توسعه سریع منطقه در سایه گردش مالی ۱۵ هزار میلیارد تومانی این مجتمع را کمرنگ کرد.
اما این پایان ماجرا نبود و کش و قوس میان مردم و مسئولان محلی اعم از نمایندگان مجلس و استانداران آذربایجان شرقی از یک سو و شرکت ملی مس ایران از سوی دیگر در این سال‌ها درباره ضرورت گردش مالی معدن مس سونگون در بانک‌های آذربایجان شرقی و منتفع شدن مردم استان از مزایای آن ادامه یافت و دست‌های پشت پرده در این مدت همواره برای جلوگیری از توسعه صنایع پایین دست مجتمع معدن مس سونگون از قبیل راه‌اندازی کارخانه تغلیظ و تولید مس کاتدی کوشیدند.
اما مدوامت و ایستادگی مردم و مسئولان آذربایجان شرقی و انتقادهای صریح و شفاف پورمحمدی، استاندار آذربایجان شرقی، از سنگ‌اندازی‌های شرکت ملی مس ایران در مسیر توسعه مجتمع معدن مس سونگون با همراهی نمایندگان استان در خانه ملت و در نهایت پیگیری‌های خستگی ناپذیر رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت جواب داد و ماشین‌آلات کارخانه تغلیظ مس که پس از وارد شدن به کشور از اوایل دهه ۱۳۹۰ با کارشکنی‌های عده‌ای در گوشه و کنار در گمرکات و دیگر جاها پراکنده شده بودند، به محل مجتمع معدن مس سونگون حمل شد تا بارقه‌های امید تازه‌ای برای توسعه این واحد معدنی جرقه زند.
در اهمیت دعوا بر سر ضرورت انتقال حساب‌های بانکی و گردش مالی معدن مس سونگون به آذربایجان شرقی ذکر این نکته کافی است که تحقق آن در طول ۱۵ سال گذشته همواره از مطالبات اصلی مردم و دولتمردان آذربایجان شرقی از دولت‌های وقت بوده است؛ البته این مطالبه نه تنها به‌حق بوده، بلکه انجام آن از ضرورت‌های قانونی مربوط به مقررات رایج درباره فعالیت معادن کشور محسوب می‌شود و کارشناسان می‌گویند استنکاف شرکت ملی مس ایران از انجام آن در طول همه این سال‌ها یک نوع دهن کجی به قوانین و مقررات بوده است.

درآمد سالانه یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی واحد تغلیظ مس سونگون

مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران با بیان اینکه عنصر مس در اتحادیه اروپا جزو ۲۰ عنصری است که سرمایه‌گذاری در آن برای ۱۰ سال آینده تدوین شده است، می‌گوید: تا ۵ سال آینده ۲.۵ میلیون تن به تقاضای جهانی مس در دنیا اضافه می‌شود.
اردشیر سعدمحمدی، با بیان اینکه باید از این فرصت برای جذب بخشی از بازار جهانی استفاده کرد، می‌افزاید: استفاده از این فرصت نیاز به تدبیر، برنامه‌ریزی، عقلانیت و سرعت در اجرای پروژه‌های مس دارد.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای راه‌اندازی فاز ذوب مجتمع مس ورزقان یادآوری می‌کند: این شرکت در راستای تعهد خود گام مهمی را برای راه‌اندازی فاز ۳ تغلیظ مس سونگون به ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار تن برداشته است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران می‌گوید: این کارخانه حداقل ۱۳۰ میلیون دلار در سال حدود معادل یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان درآمد ایجاد می‌کند و سرعت بخشی در اجرای آن موجب بهره‌مندی مردم از مزایای آن و رونق اقتصادی منطقه می‌شود.
سعدمحمدی، ادامه می‌دهد: تا چند ماه آینده تصمیم گیری در ارتباط با پالایشگاه مجتمع مس سونگون عملیاتی و در فاصله بسیار کوتاهی نیز فاز ذوب این مجتمع راه‌اندازی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ذخایر معدن مس سونگون روز به روز بالاتر می‌رود، ادامه می‌دهد: با شرایط فعلی وقتی فاز ذوب راه بیافتد حداقل شاهد ۱۰۰ سال ذخیره در منطقه خواهیم شد و امید است با اکتشافات آینده بتوان بر میزان ذخایر و عمر این معدن اضافه کرد.

راه‌اندازی زنجیره کارخانجات توسعه مس سونگون احیا شده است

نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم ورزقان و خاروانا در مجلس شورای اسلامی نیز می‌گوید: طرح توسعه مس سونگون شامل فازهای کنسانتره، پالایشگاه و کارخانجات اسید، ذوب، اکسیژن، تولید کودشیمیایی و صنایع پایین دستی است که این طرح‌ها احیا شده و نیاز به سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومانی دارد.
رضا علیزاده، با انتقاد از توقف چند ساله طرح‌های توسعه‌ای مجتمع مس سونگون، می‌افزاید: توقف این طرح‌ها و خام فروشی ذخایر معدن مس سونگون، حاصل تفکر بسته و انقباضی برخی مدیران در سال ۹۲ است.
وی با بیان اینکه ۲، ۳ سال طول کشید تا تفکر بسته و انقباضی در مس بشکند، اظهار می‌کند: بر اساس چشم‌انداز ترسیم شده ۴، ۵ سال گذشته برای مس، باید در زمان کنونی تولید کاتد مس به ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن در سال می‌رسید در حالی که با گذشت این سال‌ها حتی یک تن نیز به آن اضافه نشده و همچنان تولید آن ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزار تن در کشور است.
نماینده مردم ورزقان و خاروانا در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه طرح توسعه، یک کارخانه نیست که بتوان آن را احداث کرد، بلکه طرح توسعه زنجیره‌ای از کارخانجات است، می‌گوید: قرارداد کارخانه ذوب با یک شرکت خارجی منعقد و «آل سی» (گشایش اعتبار) آن نیز انجام شده است که اگر تحریم‌ها مانع نبود عملیات آن یک سال پیش آغاز می‌شد.
علیزاده، با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر لزوم استفاده از توان داخلی، ادامه می‌دهد: در صورت اجرا نشدن قرارداد از سوی شرکت خارجی از توان شرکت‌های داخلی در این زمینه استفاده می‌شود.
وی با تاکید بر ضرورت سرعت بخشی بر اجرای طرح‌های توسعه، راه‌اندازی زنجیره کارخانجات و توسعه اکتشافات مجتمع مس سونگون ورزقان، می‌گوید: حمایت از اجرای طرح‌های محرومیت زدایی و توسعه و عمران این شهرستان از مطالبات مردمی است.
علیزاده، یادآوری می‌کند: با تکمیل طرح‌های توسعه مس سونگون علاوه بر جلوگیری از خام فروشی موجب رونق اشتغال در منطقه شده و درآمد و ثمره این مجتمع نیز در آذربایجان شرقی حفظ می‌شود.

مسیر پر سنگلاخ توسعه معدن مس سونگون

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه توسعه و اقتصاد معدن به ویژه مس جزو اولویت‌های استان است، می‌گوید: مس سونگون به عنوان موتور توسعه استان به دنبال جایگاه خود است.
علی جهانگیری، می‌افزاید: امید است با اجرا و بهره‌برداری از فازهای بعدی مجتمع مس سونگون ورزقان از جمله ذوب، صنایع پایین دستی و فعال شدن شهرک صنعتی مس شاهد نقش آفرینی این شهرستان و قطب توسعه مس سونگون در اقتصاد استان باشیم.

بومی‌سازی اکتشافات ظرفیت اشتغال را ۳ برابر می‌کند

امام جمعه ورزقان نیز با اشاره به اینکه ۲ فاز دیگر این مجتمع در مرحله اجرا و در حال تکمیل است، می‌گوید: فاز بعدی این مجتمع، ذوب است که در صورت راه‌اندازی آن نفع آن علاوه بر نظام جمهوری اسلامی عاید مردم منطقه نیز می‌شود.
حجت‌الاسلام مهدی پورمحمدی، می‌افزاید: براساس اعلام کارشناسان هم اکنون در سطح دنیا ۱۱۰ معدن بزرگ مس وجود دارد که از این تعداد ۲ معدن شامل مس سرچشمه کرمان و مس سونگون ورزقان در جمهوری اسلامی ایران قرار دارد و مس سونگون دومین معدن کشور است.
وی با بیان اینکه بیش از ۲۰ سال در این معدن استخراج انجام می‌شود، اظهار می‌کند: تاکنون آنچه در معدن ورزقان روی داده است خواسته مردم نبوده و آنچه مردم می‌خواستند یعنی دسترنج تلاش کارگران این معدن در منطقه به نتیجه برسد نیز هنوز محقق نشده است.
امام جمعه ورزقان با اشاره با تاکیدات رهبر معظم انقلاب در ارتباط با جلوگیری از خام فروشی حتی در ارتباط با استخراج‌های نفتی و گاز، یادآوری می‌کند: خام فروشی فرق نمی‌کند در داخل یا خارج از کشور باشد.
حجت‌الاسلام پورمحمدی، ادامه می‌دهد: حرکت خودروهای حامل محصولات مس سونگون به کرمان موجب افزایش هزینه‌ها، استهلاک خودروها و خرابی جاده‌ها می‌شود در حالی که اگر اکتشافات معدن بومی شود ظرفیت اشتغال در منطقه ۲، ۳ برابر شده و هزینه‌ها پایین می‌آید.
فرماندار ورزقان نیز با بیان اینکه یکی از خواسته‌های مردم این شهرستان راه‌اندازی فاز ۳ مجتمع مس سونگون است، می‌گوید: این امر در راستای ایجاد اشتغال و تولید ثروت ضروری است و با بهره‌برداری از بخش‌های مختلف این مجتمع زمینه برای اشتغال بیشتر جوانان منطقه فراهم می‌شود.
حسن یحیوی، می‌افزاید: راه‌اندازی فازهای توسعه مجتمع مس سونگون کاری بسیار مهم از سوی دولت و هدیه به مردم این شهرستان است.

توسعه فازهای مس سونگون امیدآفرین و اشتغال‌زاست

مدیر مجتمع مس سونگون ورزقان نیز با تاکید بر اینکه جامعه ایرانی نیاز به امیدآفرینی دارد، می‌گوید: انسان بدون غذا هفته‌ها، بدون آب روزها و بدون هوا حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه می‌تواند زنده بماند ولی بدون امید لحظه‌ای زندگی میسر نیست بنابراین تلاش می‌کنیم با راه‌اندازی فازهای بعدی این مجتمع بارقه کوچکی از امید را در دل مردم و شهروندان این شهرستان ایجاد کنیم چراکه هم اکنون تحت بمباران شدید اخبار بد و ایجاد ناامیدی در جامعه ایرانی از سوی دشمنان برای رسیدن به اهداف شوم خود هستیم.
رضا شریفی، می‌افزاید: دولت حتی اگر میلیاردها دلار نیز درآمد داشته باشد نمی‌تواند یک دلار آن را هم وارد کند ولی با توسعه و ایجاد کارخانجات جدید و واحدهای تولیدی می‌تواند به اهداف خود برای ایجاد اشتغال و امیدآفرینی در بین مردم برسد.
وی با اشاره به اینکه شرکت ملی مس ایران مجموعه‌ای از چندین مجتمع است که قدیمی‌ترین آن سرچشمه مس کرمان در ۵۰ کیلومتری رفسنجان، مس میدوک در شهربابک و مس سونگون در ورزقان است، اظهار می‌کند: از لحاظ بزرگی معدن مس سرچشمه بزرگ‌ترین معدن ایران و مس سونگون دومین معدن کشور است که با اکتشافات جدید و توسعه فازهای بعدی در حال تبدیل شدن به بزرگ‌ترین معدن مس ایران است.
مدیر مجتمع مس سونگون ورزقان با بیان اینکه قبلاً در این معدن ۳۰ یا ۴۰ میلیون تن خاک شناسایی شده بود، می‌گوید: با اکتشافات جدید در این معدن این رقم به یک میلیارد تن خاک قابل برداشت رسیده است که از لحاظ زمین‌شناسی می‌توان گفت که حدود ۲ میلیارد تن ذخیره خاک زمین‌شناسی در مس سونگون وجود دارد.
شریفی، ادامه می‌دهد: هم اکنون ۲ فاز این مجتمع به ظرفیت ۳۰۰ هزار تن در حال اجرا و تکمیل و تولید کنسانتره بوده برای اینکه زنجیره تولید تکمیل و خام فروشی انجام نشود کارخانه ذوب ۱۰۰ هزار تنی این مجتمع در آینده نزدیک راه‌اندازی می‌شود.
وی یادآوری می‌کند: فاز سوم این مجتمع از سال ۹۰ طراحی شده بود و حتی تجهیزات آن نیز خریداری شده بود که به علت برخی مشکلات اجرای آن متوقف شد و اگر وقفه چند ساله در آن روی نمی‌داد الان کارخانه ذوب کار می‌کرد و سایر فازهای مجتمع نیز احداث می‌شد.
مدیر مجتمع مس سونگون ورزقان با اشاره به احیای دوباره فازهای توسعه این مجتمع، می‌گوید: اجرای فاز سوم این مجتمع با ظرفیت ۱۵۰ هزار تن و سرمایه‌گذاری ۶ هزار میلیارد تومانی شروع شده و تجهیزات مورد نیاز آن نیز به وزن حدود ۶ هزار تن از طریق کانتینرها در حال حمله به محل کارخانه است که بخشی از آن‌ها وارد مجتمع شده است.
شریفی می‌افزاید: تا ۳۶ ماه آینده با راه‌اندازی فاز سوم این مجتمع ظرفیت آن از ۳۰۰ هزار تن فعلی به ۴۵۰ هزار تن می‌رسد که این موضوع هم از نظر ارزآوری و هم از نظر ایجاد اشتغال بسیار حائز اهمیت و با ارزش است و هم اکنون حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر در اجرای این فاز مشغول به کار هستند که این تعداد با راه‌اندازی آن افزایش می‌یابد.
مدیر مجتمع مس سونگون ورزقان می‌گوید: فعالیت‌های مجتمع مس سونگون کاملاً سازگار با محیط‌زیست است و به عبارت دیگر مس سونگون یک صنعت سبز است و همه چرخه در یک سیکل انجام می‌گیرد و نه تنها هیچ آلایندگی ندارد بلکه هیچ واکنش شیمیایی نیز در آن انجام نمی‌شود.
شریفی، ادامه می‌دهد: وقتی فعالیت معدنی در یک منطقه روی می‌دهد قطعاً مقداری چهره طبیعت خشن می‌شود ولی برای ایجاد اشتغال و کارآفرینی مجبوریم در برخی موارد به طبیعت است درازی کنیم.
وی یادآوری می‌کند: این مجتمع علاوه بر ایفای نقش مؤثر در اشتغال‌زایی، جاده سازی، عمران و آبادانی در این منطقه در انجام برخی خدمات اجتماعی به مردم نیز نقش به سزایی ایفا می‌کند به طوری که هم اکنون مسیر همه روستاهای این شهرستان با اعتبار ۳ تا ۵ میلیارد تومان آسفالت و جدول‌گذاری شده است.
مدیر مجتمع مس سونگون ورزقان با اشاره به اینکه این مجتمع ۳۰۰ هزار میلیارد تومان سپرده ثابت برای استفاده در بخش خدمات اجتماعی در بانک‌های استان دارد، اظهار می‌کند: حدود ۵۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیز برای بخش خدمات اجتماعی تخصیص یافته که تاکنون ۲۰۰ میلیارد تومان از این مبلغ در این راستا هزینه شده است.
شریفی، با اشاره به احداث کمپ ورزشی در این شهرستان می‌افزاید: این منطقه به علت برخورداری از شرایط مناسب آب و هوایی از نظر ارتفاع و فشار هوا برای برپایی ارودی تیم‌های ملی حتی کشورهای اروپایی مساعد بوده و در این راستا کمپ ورزشی احداث می‌شود.

مجتمع مس سونگون ظرفیت اشتغال برای ۲۰۰ هزار نفر را دارد

معاون طرح‌های توسعه مجتمع مس سونگون نیز با اشاره به طرح هیپ لیچینگ این مجتمع می‌گوید: با بهره‌برداری از طرح هیپ لیچینگ این مجتمع امکان تولید سالانه ۳ هزار تن کاتد از خاک‌های اکسیدی و سولفوری کم‌عیار با روش هیدرومتالورژی فراهم می‌شود.
حسین ثقفی، با بیان اینکه اجرای این طرح با مشکلات خاصی از نظر فناوری و نحوه اجرا مواجه بود، می‌افزاید: هیپ لیچینگ از جمله طرح‌های نادری است که به صورت دره‌ای اجرا می‌شود و به همین علت با یک شرکت خارجی قرارداد منعقد شده و در اجرای آن نکات لازم ایمنی و زیست محیطی رعایت می‌شود.
وی با اشاره به طرح‌های توسعه مس سونگون ورزقان یادآوری می‌کند: راه‌اندازی فازهای توسعه این مجتمع به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر وضعیت سرمایه‌گذاری استان تاثیرگذار است به طوری که در حوزه توسعه بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری انجام می‌شود و گردش مالی این طرح‌ها از سیستم‌های بانکی استان و شهرستان ورزقان انجام می‌شود.