بیکاری و سودجویی دو عامل موثر در قاچاق خاک است

به گزارش می متالز، خاک نه تنها بستری برای حفظ آب و غذا بلکه بستری برای متعادل نگه داشتن شرایط اقلیمی است. بخشی از خاک، مواد آلی و معدنی دارد که از آن به عنوان خاک زیستی یاد می‌شود، ارزش اکولوژیک دارد و گیاه می‌تواند در آن رشد کند.
خاک‌های معدنی یا صنعتی در کارخانه‌ها تبدیل به سیمان، کاشی یا سرامیک می‌شوند. برای برداشت از این خاک‌ها، وزارت صنعت، معدن و تجارت از اداره منابع طبیعی استعلام می‌کند و منابع طبیعی پس از بررسی محدوده‌ای که وزارتخانه استعلام کرده است، پاسخ موافق یا مخالف خود را اعلام می‌کند.
با اینکه در ایران قاچاق خاک پدیده‌ای رایج نیست اما باز هم با نمونه‌هایی از قاچاق خام روبه‌رو می‌شویم. البته آنچه بیشتر به عنوان قاچاق خاک مطرح می‌شود فقط خاک‌های کشاورزی است نه خاک‌های معدنی زیرا قاچاق خاک به دلیل وزن سنگین آن، غیر اقتصادی است و پس از چند مرحله فرآوری یا پرعیارسازی به طور رسمی جابه‌جا می‌شود.
این در حالی است که اخبار زیادی از قاچاق کالا می‌شنویم و عده‌ای سودجو منابع طبیعی کشور را قاچاق می‌کنند و از آن پول خوبی به‌دست می‌آورند. کارشناسان مطرح می‌کنند سازمان‌های مسئول از جمله نهادهای امنیتی و مسئولان بخش صادرات و گمرک باید نظارت کافی داشته باشند و اجازه خروج خاک‌های زیستی از کشور را ندهند چراکه خاک حتی از آب نیز مهم‌تر است و نباید خاک کشور را به این سادگی از دست بدهیم. روزگار معدن در این باره با کارشناسان گفت‌وگو کرده است.

ارتش قوی برای نجنگیدن است

بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه خاک همواره با ارزش بوده، گفت: سال‌ها طول می‌کشد که خاک ایجاد شود؛ بنابراین مثل ذخایر دیگر کشورمان برای ما ارزشمند است. او تاکید کرد: از آنجایی که خاک جزو انفال بوده و باید برای رفع نیاز کشور از آن استفاده کرد، باید در حفظ آن کوشا باشیم.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به پیشرفت فناوری در جهان اظهار کرد: هرچند با پیشرفت فناوری در جهان، جایگزین‌هایی برای خاک در نظر گرفته می‌شود اما همواره تلاش شده که این منبع ارزشمند حفظ شود. به همین ترتیب کشورهای حوزه خلیج‌فارس متقاضی خاک ایران هستند و متاسفانه برخی با قاچاق کالا نیاز آنها را تامین می‌کنند.
شکوری در ادامه به معادن طلا و قاچاق خاک از این دسته از معادن در کشور اشاره کرد و گفت: خاک معدنی که به آن کلوخه می‌گوییم ارزش اقتصادی برای حمل ندارد به همین دلیل کارخانه‌های فرآوری در نزدیکی معادن ایجاد می‌شوند اما در معادن طلا رگه‌هایی وجود دارد که قاچاق خاک از آنها انجام می‌شود. بارها شنیده‌ایم که بسیاری به محدوده معادن طلا رفته و با انگیزه برداشت حتی جان خود را از دست داده‌اند.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران با اشاره به ارزش اقتصادی قاچاق خاک برای سودجویان اظهار کرد: بیکاری و فقر از عواملی هستند که باعث می‌شوند عده‌ای دست به دزدی و قاچاق خاک بزنند.
متاسفانه با سیاست‌گذاری‌های نادرست برخی به این نقطه می‌رسند که در تامین معیشت خود با مشکل روبه‌رو شده‌اند و در این بین برخی چاره‌ای جز دزدی ندارند. ما به عنوان فعال اقتصادی این مسئله را درک می‌کنیم.
شکوری با اشاره به افراد سودجو برای قاچاق کالا به عامل فساد و ضعف قوانین در کشور، اشاره و بیان کرد: کسانی که ۲هزار میلیارد تومان دزدی می‌کنند نیازمند نیستند اما متاسفانه عادت کرده‌اند. در این بین عامل اصلی فعالیت آنها وجود فساد و ضعف قوانین در کشور است.
البته حجت‌الاسلام رئیسی اقدامات خوبی را در این زمینه آغاز کرده‌اند.
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران با تاکید بر لزوم کنترل و نظارت اظهار کرد: باید فضایی ایجاد شود که دزدی نشود. برای نمونه در لندن تا به محیط کار خود برسید دست‌کم ۴۰دوربین شما را رصد می‌کنند؛ درنتیجه نمی‌توان در این فضا دزدی کرد. از قدیم گفته‌اند ارتش قوی برای نجنگیدن است. ما هم هرچه بتوانیم کنترل و نظارت‌مان را افزایش دهیم به همان میزان امکان خطا را کاهش داده‌ایم. او تاکید کرد: اگر ساختار کشور ما هم مثل کشورهای پیشرفته اصلاح شود، در زمینه قاچاق وضعیت بهتری خواهیم داشت.

همکاری با قاچاقچیان خاک

احمد مشکانی، استاد دانشگاه به ۲عامل بیکاری و سودجویی برای قاچاق خاک در کشور، اشاره و اظهار کرد: نداشتن شغل و فقر محلی‌ها و افراد دیگری که وارد آن منطقه معدنی می‌شوند یکی از عوامل اصلی برداشت شبانه خاک و قاچاق آن است. به‌این‌ترتیب وقتی در منطقه‌ای کار و اشتغال نباشد و مردم دغدغه اقتصادی داشته باشند، مجبور می‌شوند دست به‌ کارهای غیرقانونی بزنند.
او ادامه داد: البته گاهی هم مسئله دیگری عامل این مهم است که می‌توان به حرص و طمع افراد سودجو اشاره کرد. وقتی این افراد می‌بینند بدون زحمت می‌توانند به پول خوبی دست پیدا کنند، معارضان محلی را تشویق به قاچاق می‌کنند. سودجویان حتی به معارضان مبالغی می‌دهند تا مانع فعالیت معدن شوند یا از معادن دزدی کنند.
او درباره عامل بیکاری و فقر گفت: این افراد به سراغ معادن طلا و روی که عیار خوبی دارد می‌روند، آنها را شناسایی می‌کنند و با بهره‌برداری شبانه خاک‌ها را به‌ سودجویان می‌رسانند.
اگر بررسی کنیم می‌بینیم که حدود ۳۵درصد فلز محتوای هر کانسنگی نرخ آن سنگ است؛ درنتیجه هر یک‌تن سنگ عیار ۱۰، حدود ۲میلیون تومان سود به‌ معارضان می‌رساند یعنی فرد معادل یک ماه کار خود را در یک روز به‌دست می‌آورد که باعث می‌شود بیشتر به قاچاق تشویق شود.
او با اشاره به قوانینی که در کشور اجرا نمی‌شوند، اظهار کرد: متاسفانه در معدن قوانینی داریم که اجرا نمی‌شوند. برای نمونه درحال‌حاضر درباره معارضان محلی صحبت‌های زیادی می‌شود اما هیچ اقدامی در مقابل آنها انجام نمی‌شود و وقتی هیچ مخالفتی با اقدامات غیرقانونی‌شان نمی‌شود، تعدادشان روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کند.
او با تاکید بر اینکه باید قوانینی درباره معارضان محلی نوشته و اجرا شود، گفت: متاسفانه گاهی برای بخشدار، استاندار یا فرماندار خوشایند نیست که مردم علیه آنها صحبت کنند؛ درنتیجه در مقابل معارضان که نگاه منفی به معدندار دارند، سکوت می‌کنند. مسئولان مربوط نیز فقط به خاطر رأی آوردن، حل مسئله را به تعویق می‌اندازند.