به گزارش می متالز، امروزه کمتر کسی است که نام میلگرد و آرماتور به گوشش نخورده باشد. همه ما حداقل یکبار میلگردهای خوابیده در کف کوچه و خیابانی که همسایه مان در آن مشغول ساخت و ساز است را دیدهایم. میلگردها ویژگی و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند و به همین دلیل است که خرید میلگرد همیشه مورد توجه مهندسان عمران و یا بساز بفروشان بوده است.
فولادهای ساختمانی (Structural steels) در شکلهای مختلفی از جمله ورق، میلگرد، تیرآهن، نبشی و انواع لوله تولید میشوند. این دسته از فولادها که در گروه فولادهای نرم (mild steel) با کربن کمتر از ۰.۲۵ درصد (کم کربن) قرار میگیرند، از خواص شکلپذیری سرد، جوشکاری و برشکاری عالی برخوردار هستند. کاربرد اصلی این فولادهای ساختمانی ساخت اسکلت و سازههای فلزی، انواع قطعات و ماشینآلات، اجزای ماشین، کشتیسازی و … است.
یکی از پرکاربردترین فولادهای ساختمانی، میلگردها هستند که آنها را با نام میلگرد A۱، میلگرد A۲ و میلگرد A۳ یا میلگردهای ساده ۲۴۰، آج ۳۴۰، آج ۴۰۰ و آج ۵۰۰ میشناسند و میفروشند. اگر بخواهیم یک دستهبندی کلی داشته باشیم، باید بگویم میلگردها به دو گروه میلگرد ساده (A۱) و میلگرد آجدار (A۲ – A۳) دسته بندی میشوند. در ادامه شما را با انواع میلگردها، ویژگیهای هرکدام و تفاوت هایشان بیشتر آشنا میکنیم.
برای تولید میلگرد ساده، ابتدا شمشها را با استفاده از جک هیدرولیکی وارد کورههایی با دمای ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد میکنند و سپس به کمک جریانات گردآبی در جهت نورد در دمای بالا آماده میشوند و بعد از عبور از رولها به طرف مرحله رافینگ هدایت میشوند تا از قطر میلگردها کاسته و به طول آنها افزوده شود، سپس میلگردهای تولیدی در زیرگیوتینهای بستهبندی طبق استاندارد ایزیری ایران (ISIRI) به طول ۶ متر برش داده شده و در مرحله آخر به صورت بندیل بستهبندی میشوند.
میلگردهای ساده که با استاندارد A۱ نیز شناخته میشود، همانطور که از اسمش مشخص است، صاف و بدون عاج است. در واقع میلگرد ساده آرماتور فولادی است که برای جبران مقاومت کششی بتن، در قسمت پایین آن قرار میگیرد و به اصطلاح بتن را مسلح کند. زیرا بتن در فشار عملکرد بسیار خوبی دارد، اما در کشش بسیار ضعیف است و به همین دلیل برای مسلح کردن آن از میلگرد استفاده میکنند.
این میلگرد با تنش تسلیم بالای ۲۴۰ مگاپاسکال، استحکام کششی ۳۶۰ مگاپاسکال و تغییر شکل نسبی پلاستیکی ۲۵ درصد به عنوان میلگرد نرم شناخته شده و برای آهنگری و تغییر شکل مناسب بوده و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن مطلوب است.
میلگرد ساده A۱ بیشتر مصرف صنعتی دارد و از آن در ساخت پیچ و مهره و میخ و همچنین ساخت برخی اتصالات استفاده میشود. همچنین میلگردهای ساده سایز پایین در ساخت مفتول نیز کاربرد دارند. میلگرد ساده به دو صورت شاخه و کلاف موجود است. حالت کلاف در سایزهای ۵.۵، ۶.۵، ۸، ۱۰، ۱۲ و حالت شاخه در سایزهای ۸ تا ۴۰ موجود است و طبق استانداردهای مختلف قابل ارائه خواهد بود.
میلگرد ساده توسط کارخانههای مختلفی همچون کاشان، ابهر، نطنز و فولاد متین تولید میشوند که قیمت میلگرد ساده هرکدام از کارخانهها متفاوت از دیگری است. در فولاد مارکت میتوانید میلگرد ساده کارخانههای فوق را با بهترین قیمت و در اسرع وقت تهیه کنید.
آج عبارت است از برجستگیهایی که به صورت طولی (موازی محور میلگرد) و یا عرضی (به هر صورتی غیر از طولی) روی سطح میلگرد هنگام نورد ایجاد میشود.
میلگرد آجدار از قطر ۶، ۸، ۱۰ تا ۵۰ میلی متر وجود دارد. میلگرد با قطر کمتر از ۶ میلی متر را مفتول مینامند. میلگرد از قطر ۶ تا ۱۲ میلی متر جهت ساخت خاموت و از قطرهای ۱۰ تا ۵۰ میلی متر برای ساخت تیرها، ستون ها، دال و ... استفاده میشود. وزن هر شاخه میلگرد تولید شده در کارخانههای مختلف، با سایز مشابه تولید شده در دیگر کارخانهها متفاوت است. برخی از آنها سبکتر و برخی سنگینتر هستند.
میلگرد آجدار انواع مختلفی دارد و به سه دسته میلگرد آجدار جناغی، میلگرد آجدار مارپیچ و میلگرد آجدار مرکب تقسیم میشوند که در ادامه به صورت مختصر به آنها میپردازیم:
تنش تسلیم این میلگرد ۳۴۰-۳۵۰ مگاپاسکال و استحکام کششی آن ۵۰۰ مگاپاسکال است. میلگرد آج دار مارپیچ A۲ از مقاومت در برابر سایش متوسطی برخوردار است. این میلگرد برای عملیات ساختمانی و خصوصاً خاموتزنی مناسب بوده و توصیه میشود در صورت امکان از جوشکاری آن پرهیز شود. میلگردهای آج ۳۴۰ و آج ۳۵۰ در استاندارد ملی ایران، میلگرد A۲ را پوشش میدهند.
میلگردهای آج ۴۰۰ و آج ۴۲۰ در استاندارد ملی ایران، میلگرد A۳ را پوشش میدهند. میزان تنش تسلیم آن ۴۰۰۰ و مقاومت کششی آن ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است و ضریب ازدیاد طول آن کمتر از ۱۴ درصد است. بزرگترین نقطه ضعف این میلگرد مناسب نبودن آن برای جوشکاری است، اما همچنان پر مصرفترین میلگرد برای کارهای ساختمانی محسوب میشود. از دیگر مشخصات میلگرد آج دار جناقی A۳ میتوان به ثبات استحکام عالی آن در عملیات حرارتی و همچنین مقاومت عالی در برابر خوردگی و سایش اشاره کرد.
این میلگردها اخیراً در سازهها کاربرد زیادی داشته و استفاده از میلگرد آجدار مرکب موجب کاهش یک تا ۲ کیلوگرم وزن میلگرد در هر متر مربع و در مجموع سبکسازی وزن سازه میشود.
قیمت میلگرد آج دار مرکب نسبت به نوعهای A۲ و A۳ بیشتر است. میلگردهای آج ۵۰۰ و آج ۵۲۰ در استاندارد ملی ایران، میلگرد آجدار مرکب را پوشش میدهند.