لزوم معرفی جایگاه بخش معدن از سوی روابط عمومی‌ها

این میزگرد با حضور استادان دانشگاهی و اعضای هیات موسس خانه روابط عمومی کشور ازجمله هوشمند سفیدی، جواد قاسمی، سیدشهاب سیدمحسنی، حمید شکری‌خانقاه، علیرضا امیرپور، مجتبی آقایی، احمد یحیایی‌ایله‌ای و امید مسعودی برگزار شد.گفتنی است، در بخشی از این میزگرد به موضوع روابط عمومی در حوزه معدن و صنایع معدنی پرداخته شد. هریک از این استادان به دو سوال کلی در این حوزه با این عنوان که «باوجود ظرفیت‌های بالای معدن و صنایع معدنی در ایران، همچنان این ظرفیت‌ها برای جذب سرمایه‌گذار خارجی ناشناخته است، روابط عمومی در این راستا چگونه باید عمل کند؟ و اینکه با توجه به اینکه صنایع معدنی در ارتباط مستقیم با مردم نیستند، روابط عمومی چگونه می‌تواند برای جذب مشتری عمل کند؟» پاسخ دادند.

روابط عمومی باید بسترسازی کند

جواد قاسمی، عضو کمیته جهانگردی یونسکو در ایران، مدیر مسئول و سردبیر نشریه «روابط عمومی» از سال ۹۲، رئیس انجمن روابط عمومی ایران (۵ دوره) و مدرس دوره‌های مدیریت روابط عمومی در مرکز آموزش صنایع ایران و دوره‌های آموزشی انجمن عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل برای جذب سرمایه‌گذاری اعتمادسازی است، از این‌رو باید فضایی ایجاد کرد که اطمینان حاصل شود، چراکه کسانی که قصد سرمایه‌گذاری دارند باید در این زمینه اطمینان حاصل کنند و این بستر را باید روابط عمومی آماده کند. قاسمی در ادامه اظهار کرد: البته موضوع این است که پس از اینکه زمینه‌های سرمایه‌گذاری آماده شد پس از این نمی‌توان تمام امور را به روابط عمومی واگذار کرد. روابط عمومی البته باید ابتدا اطلاع‌رسانی و بستر را آماده کند و موضوع‌های پس از آن مسئله کیفیت، سرویس‌های بعد از آن و ارتباط با مشتری است که مهم خواهد بود. وی در ادامه افزود: در صنایع معدنی که به‌دنبال جذب سرمایه‌گذار هستند، یک دسته از وظایف مربوط به بازاریابی و فروش می‌شود و یک بخشی از آن به کیفیت و حفظ اعتبار هر سازمان و موسسه‌ای بازمی‌گردد. اما در کل روابط عمومی در این صنایع می‌تواند نقش‌آفرینی مهمی داشته باشد.جواد قاسمی عنوان کرد: حدود سال ۱۳۶۰ در ایلام قرار بود یک کارخانه سیمان راه‌اندازی شود، از قبل مردم منطقه عنوان کرده بودند کارخانه هوا و محیط را آلوده خواهد کرد، از این‌رو مردم منطقه با احداث این کارخانه مخالفت می‌کردند. وی در ادامه عنوان کرد: ما به‌عنوان روابط عمومی مجموعه بین مردم رفتیم و عنوان کردیم که این کارخانه برای اقتصاد منطقه بسیار خوب است و می‌تواند اشتغال ایجاد کند. بعدها که کارخانه آماده افتتاح شد همین مردم که خود مخالف احداث کارخانه بودند، روز افتتاح آمدند و گوسفند قربانی کردند. قاسمی افزود: منظور این است که روی ذهنیت مردم باید کار کرد و باورهای منفی درباره ایجاد واحدهای صنعتی را زدود. این باورپذیری را باید روابط عمومی ایجاد کند.

معدن و صنایع معدنی نیازمند شناسایی فرآیندمحور

امیدعلی مسعودی، استاد علوم ارتباطات و جامعه اطلاعاتی دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه سوره و... عنوان کرد: در حوزه معدن و صنایع معدنی باید اتفاقی روی دهد تا مردم با این حوزه‌ها آشنایی پیدا کنند. در حالی‌که باید روابط عمومی‌ها در این حوزه‌ها از وضعیت رویدادمحور خارج شده و به سمت وضعیت فرآیندمحور و معرفی این حوزه‌های تخصصی پیش برود. مسعودی در ادامه عنوان کرد: روابط عمومی در معرفی معدن و صنایع معدنی می‌تواند بسیار نقش‌آفرینی داشته باشد. برای مثال چند سال پیش همراه با چند نفر از مس کرمان بازدید به‌عمل آوردیم، در آنجا معدن و صنایع معدنی عظیمی برپا بود. در یک قسمت متوجه شدیم که سکه‌های ۵ تومانی (آن زمان) با استفاده از دو آلیاژ متفاوت تولید می‌شود که بسیار جالب به‌نظر می‌رسید. اما هیچکس یا نهادی درباره این موضوع جالب توجه برنامه‌ای تهیه نکرده بود. درحالی‌که برخی از صنایع معدنی را می‌توان از طریق این کانال‌ها معرفی کرد که می‌تواند بسیار جذاب باشد. مسعودی افزود: می‌توان با هزینه بسیار کمتر و خلاقیت این صنایع ناشناخته را خیلی بهتر معرفی و مطرح کرد. برای مثال با تهیه برنامه‌ای از موضوع ساخت سکه، به‌طور یقین مس کرمان را بهتر می‌توان به مردم شناساند.وی در ادامه خاطرنشان کرد: ما در معرفی معادن کشور بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم، البته این باری است که بر دوش آموزش و پرورش است. اگر به همان میزانی که به مشاغل دیگر اهمیت می‌دادیم به بخش معدن و صنایع معدنی توجه می‌کردیم بچه‌های ما در کودکی در آرزوی پزشک و خلبان شدن، نبودند. باید این ظرفیت‌ها را بتوان به مردم معرفی کرد. ما نتوانسته‌ایم یک روابط عمومی در حوزه صنعت ایجاد کنیم که جوانان ما با انتخاب صحیح وارد این صنایع شوند. در آن صورت صنعت می‌تواند با دانشگاه ارتباط برقرار کرده و محور عملیاتی پیدا کند و از بخش نظری صرف خارج شود.مسعودی در ادامه یادآور شد: با مطرح کردن یک حوزه است که افکار عمومی را می‌توان نسبت به آن آگاه و حساس کرد. برای مثال زمانی آنقدر شعار انرژی هسته‌ای دادیم که بیشتر مردم با آن آشنایی پیدا کردند، درحال‌حاضر نیز مردم با نانوفناوری و انرژی هسته‌ای آشنایی بیشتری دارند، اما معدن و صنایع معدنی را آنقدر نمی‌شناسند. وی با اشاره به بازاریابی برای صنایع معدنی هم عنوان کرد: در زمینه صادرات و پیدا کردن مشتریان، روابط عمومی مسئله مهمی به‌شمار می‌رود، البته در این زمینه ضعیف عمل کردن مشکل بیشتر شرکت‌های ما در کشور به‌شمار می‌رود.

 

نیاز به روابط عمومی بین‌الملل برای شناسایی معادن ایران

حمید شکری‌خانقاه، مدرس دانشگاه روابط عمومی و نویسنده کتاب «برنامه‌ریزی راهبردی ارتباطی در روابط عمومی» نیز در این میزگرد عنوان کرد: ما در روابط عمومی خود را محدود به رضایت و اعتماد کرده‌ایم، اما باید دایره بزرگتری را برای روابط عمومی درنظر بگیریم. روابط‌عمومی باید حرکت‌آفرین، امیدآفرین، تحول‌آفرین، شوق‌آفرین، نشاط‌آفرین، مشارکت‌آفرین و موقعیت‌آفرین باشد، اگر این موارد جزو اهداف کلیدی روابط عمومی قرار گیرد، هر کدام از این مفاهیم خود یک پویشی را می‌طلبد، روابط عمومی امیدآفرین یا حرکت‌آفرین را باید ایجاد کرد، درحالی‌که ما از این روابط غافل هستیم. شکری‌خانقاه در ادامه عنوان کرد: روابط عمومی از طریق حرکت‌های نشاط‌آفرین می‌تواند در معرفی صنایع که کمتر شناخته‌شده هستند، گام‌های مهمی بردارد. برای مثال زمانی در شب به شهر ماهشهر که کارخانه‌های پتروشیمی بسیار دارد وارد شدیم که باوجود روشنایی کارخانه‌ها این شهر بسیار زیبا بود. روابط عمومی از طریق زیباترسازی شب باوجود این کارخانه‌ها کارهای بسیار مهمی می‌تواند انجام دهد که سبب ایجاد نشاط بیشتر در کل فضای شهر شود. وی در ادامه عنوان کرد: در بعد روابط بین‌الملل نیز روابط عمومی بسیار ضعیف عمل کرده است، به‌ویژه در شناسایی ظرفیت‌های معدنی ما نتوانستیم ظرفیت‌های معدنی خود را به دنیا بشناسانیم. در این زمینه نیز به روابط عمومی بین‌الملل نیاز داریم. شکری‌خانقاه ادامه داد: پیشنهاد ما در روابط بین‌الملل این است که با بیان اقتدار و عظمت ملی بتوانیم ظرفیت‌های خود را به جهانیان نشان دهیم. در هر بخش از صنایع باید بتوانیم با قدرت شعار بدهیم و آنها را معرفی کنیم.

روابط عمومی‌ها نقش صنایع معدنی را پررنگ نشان دهند

سیدشهاب محسنی، رئیس انجمن متخصصان روابط عمومی و مولف کتاب‌های «کاربرد فنون رسانه‌ای درروابط عمومی»، «ارتباطات رسانه‌ای در روابط عمومی»، «گزارش‌نویسی در روابط عمومی» و «کاربرد فنون مطبوعاتی در نشریه» اظهار کرد: افکار عمومی یک کارخانه می‌تواند آینده آن کارخانه را رقم بزند که اگر روابط عمومی در این زمینه به‌درستی پیش نرود، ممکن است کارخانه با ورشکستگی روبه‌رو شود. محسنی در ادامه تاکید کرد: برخی شرکت‌ها و صنایع معدنی که با مردم در ارتباط مستقیم نیستند نیازمند به روابط عمومی بیشتر هستند. ما باید مخاطب‌پژوهی را در روابط عمومی در نظر بگیریم. بحث افکار عمومی و رضایت مخاطبان صنعت بسیار مهم هستند و این موضوع باید در روابط عمومی شکل بگیرد که این صنایع تقویت و در نهایت توسعه در کشور محقق شود.وی با اشاره به نقش معدن و صنایع معدنی در کشور عنوان کرد: در اشتغال، صادرات و درآمد کشور معدن و صنایع معدنی سهم قابل توجهی دارند و این موضوع را باید روابط عمومی‌ها پررنگ جلوه دهند. در نمایشگاه‌ها این موضوع‌ها باید دیده شود تا زمینه‌های صادراتی نیز گسترش یابد. از این‌رو روابط عمومی حرفه‌ای در این صنایع است که می‌تواند شکل بگیرید.

تعامل با حوزه‌های مختلف نیاز صنایع برای بقا

مجتبی آقایی، عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی، دبیر جشنواره عکاسی در دوره‌های مختلف و عضو انجمن نخبگان روابط عمومی نیز در این نشست عنوان کرد: یکی از معادن و صنایع معدنی در آلمان دچار مشکل و بحران شده بودند، این شرکت از یک راهکار بسیار ساده استفاده کرد، یک سمپوزیوم مجسمه‌سازی به راه انداخت و از مواد و دستگاه‌های مستهلک خود مجسمه ساخت و از این طریق توانستند دوباره خود را مطرح کنند. در این حقیقت از یک مسیر میان‌بر بهره گرفته و شرکت خود را از بن‌بست و بحران خارج کردند. آقایی در ادامه تاکید کرد: صنایع می‌توانند با اقدام‌هایی که به‌طور مستقیم جزو وظایف کاری آنها نیست، مسائل و اهداف شرکت را پیش ببرند. مانند کارهای خیریه یا گام برداشتن برای حل مشکلات اجتماعی یا انجام کارهای عام‌المنفعه و... که انجام چنین کارهایی از کارخانه سیمان توقع نمی‌رود، می‌تواند به معرفی آنها کمک کند. در حقیقت با این روش‌ها و به‌وسیله ارتباط عمومی خود را در جایگاهی قرار می‌دهند که هم اطلاع‌رسانی در زمینه کارشان به شمار می‌رود و هم اینکه برای خود محبوبیت ایجاد خواهند کرد که پیش‌نیاز جریان اقتصادی برای آنها خواهد بود. وی ادامه داد: روابط عمومی‌ها در یک پویشی «روابط عمومی تعاملی» را مطرح کردند. در این نوع روابط عمومی مرزبندی‌ها از بین خواهد رفت و همگی در آن به ایفای نقش خواهند پرداخت. همیشه این‌گونه نیست که پس از احساس نیاز به روابط به‌دنبال روابط عمومی رفت، در این مسیر گاهی باید این نیاز را ایجاد کرد.
 

راکفلر منفور با روابط عمومی محبوب شد

احمد یحیایی ایله‌ای، مدیریت روابط عمومی، روزنامه، مجله، آموزش و تبلیغات به مدت ۱۵ سال و نویسنده کتاب‌هایی چون مبانی روابط عمومی، اصول و آداب تشریفات، آداب مشتری‌مداری، تشریفات هتل، روابط عمومی حرفه‌ای، اصول و فنون مشتری‌مداری (بانکداری، خودروسازی و هتلداری)، روابط عمومی تجاری، مدیریت تشریفات، جامعه‌شناسی تبلیغات و... عنوان کرد: در حوزه معدن و صنایع معدنی، روابط عمومی می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. راکفلر یک معدنکار منفور بود که از طریق روابط عمومی به یک انسان محبوب تبدیل شد. این است که روابط عمومی در این زمینه‌ها می‌تواند بسیار نقش موثری داشته باشد.

کنترل شورش‌های کارگری با روابط عمومی

هوشمند سفیدی، صاحب امتیاز روزنامه «آرمان امروز»، مدرس دروس روابط عمومی در دانشگاه، عضو هیات‌مدیره مجمع نخبگان روابط عمومی ایران و موسس خانه روابط عمومی ایران و... عنوان کرد: روابط عمومی می‌تواند در کنترل شورش‌های کارگری نقش مهمی به عهده داشته باشد. حوزه کارگری در معدن و صنایع نیز می‌تواند در این زمینه مستعد باشد. کار روابط عمومی باید در راستای کنترل این شورش‌ها باشد. البته اگر روابط عمومی از ابتدا درست عمل کند، این مشکلات پیش نمی‌آید. روابط عمومی گوش و چشم سازمان و شرکت به‌شمار می‌رود، حتی اگر کادر و ارتباط آن محدود و بسته باشد.