به گزارش می متالز، نمک دریا یا نمک خام و نمک خورشیدی به نمک حاصل از تبخیر آب دریا گفته میشود که بیشتر، آن را به عنوان چاشنی پخت و پز، درمان دردها و بیماریها، لوازم آرایش و حفظ مواد غذایی استفاده میکنند. این نمک به طور معمول گرانتر از نمک معمولی است و بیشتر در چیپسها استفاده میشود. بهرهبرداری از آن نیز مانند نمک استخراج شده به دوران پیش از تاریخ برمیگردد. با این حال هیچ شواهد علمی تاکنون نشان نداده که مصرف نمک دریایی به جای نمکهای کلراید سدیم باعث سلامت شود. در همین راستا چالشی که در ایران در تولید نمک دریایی وجود دارد، به توافق نرسیدن سازمان غذا و دارو با شرکتهای تصفیه نمک بر سر ارائه مجوز تولید است.
سعید ابوالقاسمی، مدیرکارخانه شرکت معدنی املاح ایران در بازدید چندی پیش خبرنگاران از این واحد تولیدی به این مسئله اشاره کرد و توضیح داد: در ایران حدود ۱۰کارخانه تصفیه نمک وجود دارد؛ در نتیجه نمکی که از معادن استخراج شده و تصفیه میشود در اختیار مردم قرار دارد و مصرف آن نیز توصیه میشود.
وی ادامه داد: درباره نمک دریایی نیز همین مسئله وجود دارد و بر مصرف نوع تصفیهشده آن تاکید میشود. ما هم در جایگاه یک مجتمع تولیدکننده نمک تصفیه شده خوراکی و البته پودر سولفات سدیم وظیفه خود میدانیم در شرایطی که گروهی از مردم تمایل به مصرف نمک دریایی دارند، محصول تصفیه شده را در اختیار مصرفکننده قرار دهیم؛ آن هم در شرایطی که احتمال سودجویی و عرضه نمک دریایی تصفیهنشده با عنوان نمک دریایی تصفیه شده وجود دارد. ابوالقاسمی در توضیح بیشتر گفت: این افراد ماده اولیه را از کنار دریاچه جمع و در کارگاه زیرزمینی بستهبندی میکنند و تا هر کیلو ۱۵هزار تومان میفروشند، در حالی که ما در شرکت معدنی املاح ایران از تجهیزات به روز به همراه تاییدیه استاندارد برخورداریم و امکان عرضه نمک دریایی تصفیهشده را داریم؛ با این حال با سازمان غذا و دارو بر سر عرضه نمک دریایی تصفیه شده به توافق نرسیدهایم. دلیل مخالفت سازمان هم این است که چون در نمک دریایی امکان تقلب زیاد است، وقتی یک شرکت همچون املاح ایران نمک دریایی تصفیه شده عرضه کند، تقاضای نمک دریایی بالا میرود و فضا برای رشد فعالیت افراد سودجو که نمک تصفیهنشده عرضه میکنند، فراهم میآید. وی اضافه کرد: البته نمک دریایی تصفیه شده با نمک سنگی هیچ تفاوتی ندارد اما از آنجا که تقاضا برای مصرف نمک دریایی وجود دارد، بهتر است به جای نمک دریایی که تصفیه نشده و دربردارنده فلزات سنگین و مضر است، از نمک دریایی تصفیه شده استفاده شود تا سلامتی جامعه را تهدید نکند.
درباره آسیبهای مصرف نمک دریایی تصفیه نشده سخن بسیار گفته شده است. در همین زمینه، در یادداشتی از نسرین یادگاری، کارشناس تغذیه منتشر شده، به مقوله نمک دریایی پرداخته است. در این یادداشت، سرانه مصرف نمک در جهان ۳کیلوگرم عنوان شده که این شاخص در ایران ۶کیلوگرم است؛ با وجود اینکه استاندارد مصرف نمک ۳ تا ۵ گرم در روز برای هر بزرگسال عنوان شده است، ایرانیها روزانه ۱۲ تا ۱۵گرم از این ماده را میخورند که این عادت غذایی، مولود بسیاری از بیماریها از جمله پرفشاری خون، امراض قلبی و عروقی و کلیوی است. نمک دریا که مصرف آن در سالهای اخیر از سوی سودجویان تبلیغ میشود سرشار از انواع ناخالصیها و مواد مضر نظیر گچ، شن، ماسه، سرب، جیوه، کادمیوم، آرسنیک، مواد محلول سخت شامل کلسیم و منیزیوم و سولفات است که مصرف آن میتواند مشکلات زیادی را در بدن ایجاد کند. ناخالصیهای موجود در نمک دریا میتواند منجر به بروز عوارض نامطلوب در دستگاه گوارش، کلیه، کبد و ریه شود و در مواردی ایجاد مسمومیت کند. آرسنیک یک ماده سمی است که باعث ایجاد سلولهای سرطانی در بدن میشود. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، برنامه تصفیه نمک یددار را در سالهای گذشته کلید زد و در رصد نتایج این طرح در مییابیم با توجه به غنیسازی نمک با ید، عقبماندگی ذهنی، لوچی چشم، کری و لالی، گواتر و سقط جنین و مردهزایی کاهش قابل توجهی داشت که موفقیتی مهم به شمار میآید. این یادداشت میافزاید: شاخص بررسی آگاهی و نگرش و عملکرد مردم در سال ۹۶ نشان میدهد در استان مرکزی ۸.۹۵ درصد خانوارها در روستا از نمک تصفیه شده یددار، ۶۷.۱درصد از نمک دریا و ۵.۲دهم درصد از نمکهای غیریددار و در مناطق شهری ۹.۴۹صدم درصد از نمک تصفیه شده یددار، ۲.۹درصد از نمک دریا و ۹۸.۲ درصد از نمکهای غیر یددار استفاده میکنند.
با توجه به اینکه انسان سالم محور توسعه پایدار است تمام تلاشها باید با هدف حذف نمک دریا در اولویت باشد چراکه تمام تبلیغاتی که از سوی سودجویان درباره تاثیر مثبت نمک دریا میشود، سرابی بیش نیست.