تحلیل مشاور ارشد بانک جهانی از ادغام ۵ بانک و موسسه بورسی و فرابورسی

به گزارش می متالز، محمد تقی وزیری درباره پرونده ادغام 5 بانک و موسسه مالی و اعتباری در بانک سپه  گفت: معمولا راه‌ حل پیش‌روی بانک‌هایی که در حال ورشکستگی هستند به خوبی اداره نمی‌شوند یا دچار مشکلات مالی هستند ادغام است اما نکته‌ای که در ماجرای ادغام اخیر 5 بانک و موسسه ایرانی در بانک سپه مغفول مانده، این است که با ادغام نمی‌توانیم بانک ضعیف را قدرتمند کنیم بلکه با این کار بانک قوی را نیز بسیار ضعیف خواهیم کرد.

وی افزود: در واقع قدرت بانک‌ها به اندازه دارایی‌ آنها برآورد می‌شود. بر همین اساس نیز جایگاه آنها از نظر تضمین و اعتبار بالاتر می‌رود و در نهایت می‌توانند جلب اعتماد بیشتری داشته باشند.بنابراین بانک‌ها همواره خود را با میزان دارایی که دارند و یا افزایش می‌دهند معرفی می‌کنند. بطور مثال سیتی بانک آمریکا همواره ادعا می‌کند بیشترین دارایی را در میان بانک‌های آمریکایی در اختیار دارد. بر همین اساس این سوال پیش می‌آید که ادغام این 5 بانک و موسسه در بانک سپه چه مزایایی برای این بانک به همراه خواهد داشت.

این مقام بانکی گفت: در نتیجه ادغام، بانک قوی‌تر یا همان بانکی که دارایی بیشتری در اختیار دارد تضعیف خواهد شد. دلیل نخست اینکه بیشترین بخش از سرمایه بانک قدرتمند صرف این خواهد شد که بانک‌ها و موسسات کوچک را از ورشکستگی و بدهی نجات دهد بنابراین سرمایه در جای خوبی مصرف نمی‌شود و پول خوب صرف پول بد می شود.

وزیری ادامه داد: دلیل دوم اینکه از نظر فرهنگی، بانک‌های کوچک مشتریان خاص دارند و فرهنگ تراکنش آنها متفاوت است و همگام سازی آنها با بانک بزرگ زمان بر و دشوار خواهد بود و در ادامه، مجموعه این تفاوت ها برای بانک قدرتمند دردسرساز خواهد شد.در آمریکا سال ها پیش، قرار بود بانک بزرگی به نام بانک آمریکا را با بانک‌های  کوچک ادغام کنند، پس از این اتفاق بانک آمریکا به شدت ضعیف شد. یک بانک دیگری از شمال شرق آمریکا خواستار خریداری بانک آمریکا و تغییر نام آن شد، بانک آمریکا در آستانه از بین رفتن بود و در نهایت روند ادغام انجام شد اما نام آن تغییر نکرد.

وی با بیان اینکه با ادغام بانک ها موافق نیستم، گفت: اگر ادغام با هدف درمان بانک‌ها و موسسات مالی کوچک باشد نتیجه خاصی به همراه نخواهد داشت.اگر قصد از ادغام این موسسات در بانک سپه این است که از ادامه حضور نیروهای نظامی در نهادهای مالی جلوگیری کنیم، باید تاکید کرد بعد از ادغام این موضوع حل نخواهد شد و ادغام نمی تواند در این زمینه موفقیت آمیز عمل کند، چرا که این حضور همچنان ادامه خواهد داشت و بانک سپه پس از ادغام دیگر بانک سپه پس از ادغام نخواهد بود.

استاد دانشگاه کالیفرنیا افزود: اگر به تاریخچه بانک سپه نگاهی داشته باشید می‌بینید که بانک سپه و صادرات دو بانکی بودند که همیشه شعبه‌های بین‌المللی داشتند. در واقع بانک سپه یک بانک بین المللی و نماینده بانک های ایرانی در کشورهای اروپایی بود. اما الان می خواهیم با ادغام این بانک را به یک بانک محلی تبدیل کنیم، شعبات آن را خارج کنیم و بانک هایی را در آن ادغام کنیم که هیچ شباهتی میان آنها وجود ندارد.

وزیری تاکید کرد: دورنمای بانک ها و موسساتی که قرار است در بانک سپه ادغام شوند و ماموریت و اهداف آنها با بانک سپه متفاوت است و این یکی از مشکلات موجود در زمینه ادغام 5 موسسه و بانک در بانک سپه است.عنوان می‌کنند بانک سپه پس از ادغام به بزرگترین بانک ایران از نظر دارایی تبدیل می‌شود ولی از نظر سرویس و نوع خدمات دهی هیچ  اطلاعاتی وجود ندارد که چه تغییراتی قرار است در این بانک ایجاد شود.

وی با بیان اینکه معلوم نیست هم اکنون روند ادغام به چه صورت است و در چه مرحله‌ای قرار دارد، تاکید کرد: آنقدر در بخش های مختلف این ادغام ابهام وجود دارد که می‌بینیم این پروژه متوقف شده و فکر می‌کنم باید ابهامات، شرایط و ارتباط درست میان بانک‌ها پس از ادغام بررسی شود.تعریف بانک در ایران باید از حالت واسط میان سپرده گذار و وام دهنده به بانک های مشارکتی تغییر کند. در اجرای بانکداری دیجیتال در مقایسه با ترکیه فاصله زیادی داریم اما در مقایسه با فرانسه فاصله چندانی نداریم.