انتشار اوراق، راهکاری برای تامین مالی شرکت‌ها

به گزارش می متالز، بحث تامین مالی یکی از چالش های اصلی صنایع تولیدی خصوصا خودروسازان محسوب می گردد. تامین مالی از منابعی غیر از بانک، در این شرایط جذابیت بیشتری دارد. شرکت ها و ارگان های خصوصی و دولتی می توانند جهت تامین مالی اجرای یک پروژه یا طرح توسعه، اقدام به انتشار اوراق و عرضه آن در بازار بدهی کنند. بسیاری از شرکت های بزرگ بورسی از جمله خودروسازان از این روش استفاده کرده و اوراق صکوک یا سلف موازی یا ... منتشر کرده اند.

البته اوراقی که توسط شرکت های خصوصی منتشر می شود نسبت به اوراقی که ناشر دولتی دارند، از درجه اعتبار پایین تری برخورداراند. ولی با توجه به نظارت قوی سازمان بورس و اوراق بهادار و تضامین اخذ شده و... احتمال تخطی از تعهدات شرکت ها به صفر رسیده و خریداران این اوراق هم نگرانی بابت دریافت اصل و فرع پول نخواهند داشت.

علیرضا سارنج عضو کمیته رتبه‌بندی اعتباری پایا در این خصوص بیان کرد: هنوز شیوه غالب تامین مالی صنایع و شرکت های تولیدی از طریق نظام بانکی صورت می گیرد؛ چرا که مدیران شرکت ها از این روش شناخت بیشتری دارند و ضمنا فرآیند تامین مالی از بانک در حال حاضر، کوتاه مدت تر از تامین مالی از طریق بازار سرمایه است.

وی ادامه داد: در روش سنتی تامین مالی از بانک ممکن است بانک ها به سبب مشکلات خود در اعطای تسهیلات با مشکل مواجه باشند و یا شرکت ها از ظرفیت خود برای اخذ تسهیلات بانکی استفاده کرده باشند. بنابراین بهتر است روش های دیگری نیز جایگزین تامین مالی از بانک ها شود و تامین مالی از طریق بازار سرمایه و انتشار اوراق یکی از این روش ها است. اوراق متعددی هم در بازار سرمایه تعریف شده است.

وی افزود: البته جهت تامین مالی از طریق بازار سرمایه، در گرو شرایط خاصی برای اخذ مجوز از بازار سرمایه خواهد بود.

سارنج در رابطه با چرایی زمان بر بودن فرآیند تامین مالی از طریق بازار سرمایه گفت: در تامین مالی از طریق بازار سرمایه و انتشار اوراق، اشخاص مختلف اعم از حقیقی و حقوقی خریدار اوراق هستند و به همین دلیل، انتشار اوراق از حساسیت بالایی برخوردار بوده و سازمان بورس برای به حداقل رساندن این حساسیت ها، صدور مجوز انتشار اوراق را منوط به شرایطی مانند تضامین معتبر و معرفی متعهد پرداخت و... کرده است.

وی اضافه کرد: البته در بازارهای سرمایه دنیا معمولا به جای این همه سختگیری، اوراق منتشر شده قبل از عرضه در بازار، رتبه بندی شده و خریداران اوراق با در نظر گرفتن رتبه اعتباری اوراق و سنجش ریسک و بازده، اقدام به سرمایه گذاری می کنند. طبیعتا اوراق با ریسک بالاتر، نرخ بازدهی بیشتری هم دارند. در کشور ما نیز ۳ شرکت رتبه بندی مجوز فعالیت گرفته اند و به نظر می رسد در سال های بعد، اوراق منتشره رتبه بندی خواهند شد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال که «آیا بازار سرمایه کشور ما، کشش انتشار اوراق بدهی و تامین مالی شرکت ها از این طریق را دارد؟» اظهار کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار قبل از صدور مجوز انتشار اوراق، شرایط بازار را رصد می کند و ضمنا شرکت ها باید اقدام به ارایه طرح توجیهی کنند و اگر بعد از بررسی های اولیه، طرح توجیهی و تامین مالی مورد تایید قرار گیرد، طرح توجیهی شرکت ها توسط سازمان بورس افشای عمومی می شود. خریداران اصلی اوراق بدهی، صندوق های سرمایه گذاری خصوصا صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت هستند و تا کنون مشکل خاصی بر سر راه فروش اوراق وجود نداشته است.

سارنج اضافه کرد: البته وضعیت سایر بازارهای سرمایه گذاری هم در روند بازار بدهی اثرگذار است. در شرایطی که بازارهای سهام و مسکن و ارز و طلا و... در رکود به سر ببرند، نقدینگی تمایل بیشتری به سمت بازار اوراق خواهد داشت. در حال حاضر بازار مسکن و ارز و سکه طلا، چشم انداز مثبتی ندارد و احتمالا نقدینگی فعلا به سمت این بازارها نمی رود.

سارنج در خاتمه تصریح کرد: در کشورهای دیگر معمولا مردم اقدام به سرمایه گذاری مستقیم در بازار سرمایه نکرده و از طریق صندوق های سرمایه گذاری اقدام به سرمایه گذاری در این بازار می کنند. به هر حال در کشور ما بعضی اشخاص تمایل به سرمایه گذاری مستقیم دارند و اوراق بدهی به دلیل ریسک بسیار پایین می تواند بخشی از پرتفوی سرمایه گذاران (اعم از حقیقی و حقوقی) را به خود اختصاص دهد. به این ترتیب هم شرکت ها و صنایع تولیدی، تامین مالی کرده اند و هم سرمایه گذاران از بازدهی اوراق، بهره مند شده اند.