پرتاب ۹ کانالی شاخص سهام چگونه رقم خورد؟

به گزارش می متالز، معامله‌گران بورس تهران با آغاز نیمه دوم سال شاهد رشد پرشتاب قیمت‌ سهام و عبور شاخص کل از سطح ۳۱۱ هزار واحدی بودند. در این میان هجوم خریداران به‌ویژه در سهام بزرگ کالایی همچون فلزی‌ها و پتروپالایشی‌ها رشد ۹۳۶۸ واحدی را به ارمغان آورد تا رکورد بیشترین رشد مقداری شاخص سهام شکسته شود. در شرایط فعلی موج خوش‌بینی به‌وجود آمده با تکیه بر سودآوری فعالان بورسی در ماه‌های اخیر و در نگاه بلندمدت‌تر، از ابتدای سال جاری و نگاه حسرت‌آمیز جاماندگان هجوم پرقدرت نقدینگی تازه به تالار شیشه‌ای را به دنبال داشته است. امری که طی هفته‌های اخیر ارزش معاملات خرد سهام را به سطوح بالاتر از ۲ هزار میلیارد تومان سوق داده است. این میزان از عطش خریداران سبب می‌شود بهانه نسبت به واقعیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شود و اثرات خود را نیز بر روند معاملات بر جا بگذارد.

بازوی پرتوان پول‌های تازه

شاخص کل بورس تهران روز گذشته با ثبت جهش ۹۳۶۸ واحدی، رکورد تاریخی بیشترین مقدار رشد این نماگر را پشت‌سر گذاشت. پیش از این ۸ مهر سال گذشته شاخص سهام با رشد ۷۶۹۸ واحدی رکورددار بود. علاوه بر رشد بیش از ۳ درصدی شاخص کل (بیشترین درصد رشد از ۲۳ مهر ۹۷)، ارزش معاملات نیز بار دیگر به بیش از ۲ هزار میلیارد تومان رسید. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که شاخص هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) نیز با شتابی کمتر، رشد روزانه بیش از 2.5 درصدی را به ثبت رساند که بیانگر میل زایدالوصف سرمایه‌گذاران به خرید هرچه بیشتر سهام در بازار بود. 

واقعیت این است که موج خوش‌بینی با تکیه بر سودآوری‌های گذشته و خاطرات خوش سهامداری فعالان بورسی طی ماه‌های اخیر و در نگاه بلندمدت‌تر، از ابتدای سال جاری؛ جریان پول را بیش از پیش به دروازه‌های بازار سهام هدایت کرده است. روندی که انتظار می‌رود همچنان ادامه داشته باشد. در این شرایط تا پایان ساعت معاملات روزانه بازار سهام، از ۳۲۲ نماد معامله شده، ۸۳ درصد نمادها با قیمت پایانی مثبت همراه شدند و از این میزان ۱۱۷ نماد شاهد پایان دادوستدهای روزانه خود با باقی ماندن صف خریدی به ارزش ۲۹۰ میلیارد تومان بودند.

عرضه این صف خرید‌ها حتی می‌توانست رکورد ارزش معاملات روزانه تاریخی بورسی تهران را بشکند اما سهامداران با توجه به موج خوش‌بینی و قدرت صف‌های خرید شکل‌ گرفته علاقه‌ای به عرضه سهام خود در این قیمت‌ها ندارند. از طرفی برخی از این صف‌های خرید در نمادهایی تشکیل شده‌است که حرکت‌های پرشتابی را طی هفته‌های گذشته تجربه نکرده‌اند، بنابراین انتظار سهامداران آنها برای کسب بازدهی‌های بیشتر، عرضه‌ها را محدودتر از گذشته می‌کند.

در این میان از یکسو با افرادی مواجه می‌شویم که با نگاه به سودهای ایجاد شده در سهام و در نگاه کلی‌تر میزان رشد شاخص سهام از ابتدای سال تاکنون، در حسرت به سر برده و احساس ناخوشایند جاماندگی دارند. عده‌ای دیگر هر چند در گردونه معاملات سهام قرار دارند؛ اما آنها نیز حسرت می‌خورند که چرا پول بیشتری را به خرید سهام اختصاص نداده‌اند. ذهنیتی که خود می‌تواند حباب‌ساز باشد و سبب تضعیف سمت عرضه سهام شود. این موضوع به‌عنوان اهرمی در مسیر رشد شاخص سهام عمل می‌کند و در نهایت می‌تواند به ایجاد حباب قیمتی در بازار منتهی شود.

به‌عبارت دیگر بازار سهام در شرایطی قرار گرفته است که به خاطر جریان پرقدرت نقدینگی تازه، تمایل زیادی به رشدهای بالا دارد. ارزش معاملات خرد سهام طی هفته‌های اخیر خود گویای این مطلب است. زمان زیادی از آن روزهایی نگذشته است که ارزش دادوستدها در حدود ۱۰۰ میلیارد تومان بود و حالا روز به روز بر این مقدار افزوده می‌شود و دیگر ارقام کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان دادوستد روزانه چندان به چشم نمی‌آید.این میزان از عطش خریداران سبب می‌شود تا بهانه نسبت به واقعیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شود و اثرات خود را نیز بر روند معاملات بر جا بگذارد. بخشی از رشد شاخص سهام در روز گذشته را می‌توان به بهانه‌هایی ارتباط داد که چندان رنگ واقعیت به خود نگرفته‌اند. همین بهانه‌های کوچک و بزرگ هستند که فارغ از درست یا نادرست بودن، مسیر بازار را تعیین می‌کنند.

  خوش‌بینی‌هایی از نوع سیاسی

یکی از این بهانه‌ها طی دادوستدهای دیروز بورس تهران، خوش‌بینی‌های به وجود آمده در فضای سیاسی بود که توانست مسیر حرکت پرشتاب شاخص را هموارتر کند. بدون شک در چنین شرایطی، کم شدن سایه ریسک‌های غیرسیستماتیک یکی از عوامل اصلی چنین واکنشی از سوی سرمایه‌گذاران است؛ چراکه یکی از اصلی‌ترین ریسک‌های موجود در بازار سهام، ریسک‌های سیاسی است. واکنش سرمایه‌گذاران در روز گذشته نشان از انتظار آنها برای کمرنگ‌تر شدن این ریسک داشت.

اخبار واصله از گوشه و کنار درباره سفر رئیس‌جمهور کشورمان به نیویورک و دیدارهای وی در حاشیه نشست سازمان ملل تاثیر بسزایی در آرامش خرید و هجوم خریداران دارد. در این فضا سخنان رئیس‌جمهور درخصوص طرح ایران برای امنیت منطقه خود سیگنال مثبتی به بازار سهام ارسال کرد. این‌گونه اخبار تا قبل از اجرایی شدن می‌تواند تاثیر خود را بر جا بگذارد. هر چند در عمل با دست‌اندازها و شرایط گوناگونی همراه است اما اگر نگاه فعالان بورسی به وقایع پیش‌رو تحت تاثیر رویدادهای منفی و اظهارنظرهای مخالف قرار نگیرد، انتظار می‌رود حرکت پرشتاب شاخص طی روزهای آتی نیز ادامه داشته باشد.

  پایان تسویه اعتبار کارگزاری‌ها و تزریق اعتبارات جدید

با آغاز مهر، پایان زمان تسویه اعتبارات کارگزاری‌ها، یکی از بهانه‌هایی که در روزهای پایانی شهریورماه، از نگاه برخی فعالان بازار زمینه افت شاخص سهام را فراهم کرده بود، برطرف شد و تزریق اعتبارات جدید جایگزین آن شد. سال مالی بخش عمده‌ای از شرکت‌های کارگزاری فعال در بورس در ۳۱ شهریور‌ماه هر سال پایان می‌پذیرد و در این مقطع زمانی صورت‌های مالی این شرکت‌ها تهیه می‌شود. بسیاری از نهادهای مزبور ترجیح می‌دهند با پایان سال مالی و بعضا حتی در زمان ارائه گزارش شش ماهه اعتبارات خود را تسویه کنند. از دید بخشی از بورس‌بازان رویکرد این نهادها در تسویه اعتبارات در پایان سال مالی یا حتی نیم‌سال موجب می‌شود فشار عرضه سهام معمولا در اواخر شهریور مضاعف شود و یک واکنش نزولی در بازار شکل گیرد. بهانه‌ای که با آغاز مهر شکل تازه‌ای به خود گرفته و این‌بار در مسیر صعودی شاخص را همراهی می‌کند.

  عبور پرقدرت شاخص از مرزی حساس

برخی از تحلیلگران به‌ویژه تکنیکالیست‌ها معتقدند برخی اعداد به‌عنوان مرزهای روانی برای شاخص سهام به شمار می‌آیند و همواره این نماگر در برخورد به این اعداد و عبور از آنها با مشکلاتی مواجه می‌شود. درجای چند روزه در این محدوده از اعتقاد این گروه از فعالان بازار می‌تواند زمینه رشد پرشتاب را فراهم کند. امری که شاخص سهام در حوالی سطوح ۱۰۰ هزار و ۲۰۰ هزار واحدی نیز شاهد آن بود. روز گذشته اما این نماگر توانست با جهش ۹ کانالی خود، در میانه ۳۱۱ هزار واحد بایستد تا بسیاری از بورس‌بازان درخصوص احتمال بازگشت این نماگر به اعداد زیر ۳۰۰ هزار واحدی را ناچیز ارزیابی کنند.

  روی خوش بورس‌بازان به تقویت جریان اطلاعات

در حال حاضر خوش‌بینی معامله‌گران به کارنامه‌های قریب‌الانتشار ماه شهریور را می‌توان عامل تداوم‌بخش رشد تقاضا در معاملات دانست که در کنار استمرار رونق تورمی سهام و محدوده‌های نسبتا باثبات قیمت‌های جهانی منجر به جذب ادامه‌دار منابع خرد شدند. انتشار گزارش‌های ماهانه شرکت‌های بورسی به‌طور معمول موجب انتقال محور نقدینگی به سمت سهم‌های بنیادی و عقب‌نشینی تقاضا از سهم‌های مستعد برای سفته‌بازی همراه است. بخشی از تحرکات دیروز را می‌توان به همین موضوع نسبت داد.

در واقع، افزایش ارزش معاملات در گروه‌های پتروشیمی و فلزات و معدنی‌ها و شکل‌گیری صف‌های خرید برای سهم‌های بزرگ این دو گروه طی معاملات روز گذشته در حالی رقم خورد که فشار عرضه در سهام گروه خودرویی قیمت‌ها را در اغلب نمادها تحت فشار گذاشت و بسیاری از خودرویی‌ها وادار به معامله در محدوده‌های منفی شدند. چنین آرایشی در تالار سهام را باید به اثربخشی گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها نسبت داد. گزارش‌هایی که از روز گذشته راهی سامانه «‌کدال» شده و حداکثر تا ۴ روز کاری آینده ادامه خواهند یافت.

  سهامداران خرد، خریداران بلامنازع سهام

دیروز حدود ۴۸۶ میلیون سهم به ارزش ۲۳۶ میلیارد تومان از سبد سهام معامله‌گران حقوقی به پرتفوی بازیگران خرد بازار افزوده شد. در این روز حقیقی‌ها در بیش از ۶۰ درصد از صنایع بورسی خالص خرید مثبتی را به ثبت رساندند. در این میان بیشترین خالص خرید سهامداران خرد نیز در نمادهای زیرمجموعه گروه چند رشته‌ای صنعتی ثبت شد. به این ترتیب دیروز چند رشته‌ای‌ها شاهد جابه‌جایی افزون بر ۴۴ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. پس از آن نیز دو گروه کانه‌های فلزی و محصولات شیمیایی با بیشترین خالص خرید معامله‌گران خرد به ترتیب به میزان ۳۷ و ۳۴ میلیارد تومان همراه شدند.

در صدر خرید معامله‌گران حقیقی، تمایل به جمع‌آوری سهام پتروشیمی جم قرار داشت. «جم» روز گذشته شاهد جابه‌جایی ۱۶ میلیون و ۴۳۰ هزار سهم به ارزش حدود ۲۳ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود. پس از آن نیز نماد معاملاتی شرکت توسعه معادن و فلزات قرار داشت که با خالص تغییر مالکیت ۵۰ میلیون و ۷۷۵ هزار سهم به ارزش حدود ۲۲ میلیارد و ۳۷۰ تومان به سمت معامله‌گران خرد بازار همراه شد.

در آن سوی بازار اما ماشین‌آلات مورد توجه سهامداران عمده قرار گرفت و خالص خرید ۴ میلیارد و ۳۱۰ میلیون تومانی را ثبت کرد. در میان شرکت‌ها نیز نماد معاملاتی شرکت ملی سرب و روی ایران از بیشترین اقبال حقوقی برخوردار بود. به این ترتیب در این روز «فسرب» شاهد جابه‌جایی حدود ۲ میلیون سهم به ارزش ۵ میلیارد و ۵۴۴ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. پس از آن نیز «نوری» مورد توجه معامله‌گران حقوقی بازار قرار گرفت؛ به‌طوری‌که خالص خرید این گروه از معامله‌گران در پتروشیمی نوری حدود 1.3 میلیون سهم به ارزش حدود ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بود. در «جم‌پیلن» نیز ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان نقدینگی در مسیر حقیقی به حقوقی جابه‌جا شد.

در همین رابطه نیز بخوانید: 

• شروع توفانی بورس در پاییز
• نیمه دوم بورس از 63 دوربین
• مکث معامله‌گران در بازار ارز
• فرابورس ایران بر مدار بازدهی

پیش‌تر هم در دنیای بورس مورد بررسی قرار گرفته بود:

• برآورد انتظارات 63 گروه تحلیلی (بخش اول)
• برآورد انتظارات 63 گروه تحلیلی (بخش دوم)
• برآورد انتظارات 63 گروه تحلیلی (بخش سوم)
• برآورد انتظارات 63 گروه تحلیلی (بخش چهارم)
• برآورد انتظارات 63 گروه تحلیلی (بخش پنجم)
• برآورد انتظارات 63 گروه تحلیلی (آینده دلار)