توسعه صنعت ریلی با امضای دوقرار داد بین المللی ، دستاورد مهم پس از برجام

به گزارش می متالز، مقدمات  توسعه حمل و نقل و فعالیتهای صنعتی ریلی  یک سال پیش در قالب قوانین و مصوبات دولت و شورای اقتصاد آورده شد به طوری که وزارت صنعت ، معدن و تجارت با انجام  چندین مذاکره با شرکای خارجی برای گسترش این صنعت قدمهای بزرگی برداشت و نهایتا مذاکرات انجام شده منجر به امضای دو قرارداد  جویت وینچر با شرکای خارجی شد.
البته در این حوزه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ( ایدرو) همواره به عنوان سازمان توسعه ای پیشگام بوده است و می توان گفت ایدرو شاگرد اول جذب سرمایه گذاری خارجی است به طوری که بعد از برجام 24 تفاهم نامه را با شرکتهای خارجی به امضا رساند که منجر به نهایی شدن و امضای 7 قرارداد مهم صنعتی شد که دو قرارداد از این تعداد در حوزه صنایع ریلی و واگن سازی است.

در توافقنامه های ریلی ذکر شده همواره طرف ایرانی بر مشارکت سرمایه گذاری، انتقال فناوری، تولید و صادرات و استفاده حداکثری از توانمندی داخلی تاکید کرده است و امضای قرارداد های مشارکت بر این اساس صورت گرفته است.
قرارداد امضا شده ریلی شرکت ایریکو (شرکت توسعه صنایع ریلی ایرانیان) با آلستوم فرانسه وامضای قرارداد مشترک تولید واگن بین سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و شرکت ترنس مش هولدینگ روسیه ثمره به بار نشستن مذاکرات پس از برجام است که توسعه فعالیتهای شرکتهای داخلی در زمینه صنایع ریلی و لشتغال زایی را به دنبال دارد.
این در حالی است که کشور ما تا سال تا 1404 به حدود 2500 واگن مسافری برون شهری نیاز دارد و به طور متوسط باید سالی 250 دستگاه واگن تولید کنیم.
از سویی دیگر با توجه به احداث خطوط مترو در  9 کلان شهر ازجمله  تبریز،  تهران ، مشهد ،‌شیراز ، اصفهان،  اهواز، کرمانشاه ، قم و کرج و برنامه احداث خطوط مترو در 10 شهر دیگر از جمله  یزد، رشت،  قزوین، اردبیل،  اراک ، همدان ، بندرعباس،  کرمان ، زنجان، وارومیه به 8 تا 10 هزار واگن مترو شهری نیز تا پایان برنامه ششم نیاز هست.
با توجه به نیاز کشور احتمالا در آینده نزدیک بنا به گفته وزیر سابق صنعت ،‌معدن و تجارت یک قراردادهمکاری نیز با زیمنس آلمان نیز در این زمینه بسته شود.
طبق قرارداد امضا شده ریلی در کنار تولید واگن چندین قرارداد همکاری برای تامین سایر اجزا و قطعات از جمله موتور، ریل، ترمز و سیستم های الکتریکی به صورت جداگانه با سایر شرکت ها نیز منعقد خواهد شد.
 

صادرات ریلی پس از تامین نیاز داخلی

البته بنا بر گفته مهندس نعمت زاده .وزیر سابق صنعت ، معدن و تجارت با توجه به نیاز بالای داخلی، تولیدات فعلا برای تامین نیاز کشور و پس از آن صادرات خواهد بود.
 مهندس محمدرضا نعمت زاده ر مراسم امضای توافقنامه همکاری مشترک در ساخت واگن های مترو شهری و حومه میان سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو)، شرکت آلستوم فرانسه و شرکت ایریکو (شرکت توسعه صنایع ریلی ایرانیان) در جمع خبرنگاران گفت که  در این مشارکت سه جانبه شرکت های ذکر شده به ترتیب با سرمایه گذاری ۲۰، ۶۰ و ۲۰ درصدی حضور دارند.
بنابر گفته های وزیر پیشین صنعت ،‌معدن و تچارت هدف از این مشارکت توسعه کارخانجات ایریکو در ابهر است که اکنون طرح توسعه آن آغاز شده و قرار است با این مشارکت تکمیل شود.
در این توافقنامه پیش بینی شده که در بخش نخست همکاری با استفاده از آخرین فناوری های روز جهان ، ۲ هزار دستگاه واگن مورد نیاز مترو تامین شود.
 

منافع ملی اولویت اول قراردادهای جوینت وینچر

نکته قابل توجه در این قراردادهای تولید مشترک ( JV)  این است که وزارت صنعت ، معدن و تجارت تلاش کرده علاوه بر اشتغال زایی درون کشور ، توسعه فعالیت شرکتهای داخلی و انتقال تکنولوژی به کشور،  شرکتهایی رابرای مشارکت انتخاب کند که دارای سابقه فعالیت درخشان در این زمینه باشند و بر این اساس شرکت آلستوم (تاسیس ۱۹۲۸)، یک شرکت فعال چندملیتی فرانسوی است که در زمینه تولید الکتریسیته و صنعت حمل و نقل فعالیت می‌کند. این شرکت در سال ۱۳۳۸ نیروگاه طرشت (برق آلستوم) را در منطقه طرشت و محدوده خیابان ستارخان تهران ساخت.
کارخانه ایریکو نیز یکی ازشرکتهای تولیدی واگن های مسافری و باری در کشور نیز با ظرفیت خوبی است که در 17 کیلومتری ابهر واقع است و از 10 سال پیش تاکنون در زمینه تولید واگن های مسافری و باری فعالیت دارد.در حال حاضر کارخانه ایریکو به عنوان اولین تولیدکننده بخش خصوصی واگن در ایران در فضایی به وسعت 40 هزار مترمربع با ظرفیت تولید سالانه 200 دستگاه واگن مسافری در یک شیفت فعالیت می کند.
بااجرای طرح توسعه کارخانه ایریکو و صرف  112 میلیارد تومان سرمایه گذاری قرار است تولید این کارخانه تا سه سال دیگر با افزایش 70 هزار متر مربعی فضای تولیدی  به یک هزار دستگاه واگن مسافری برسد.

در قرارداد تولید واگن با شرکت ترنس مش هولدینگ روسیه نیز منافع کشور مد نظر بوده است . طبق  قرارداد مدل همکاری روسیه و ایران تاسیس شرکت مشترک با سهم سرمایه گذاری 80 به 20 است که پس از تشکیل شرکت با فاینانس 2 میلیارد یورو همکاری خواهند کرد و به مرور متناسب با پروژه های آتی حجم سرمایه گذاری دو طرف افزایش خواهد یافت و منابع مالی از طرف شرکت مشترک و  از طریق روسیه تامین خواهد شد.
دومین قرارداد تولید واگن نیز ازسوی ایدرو با  شرکت مش هولدینگ روسیه در حالی امضا شد که 35 درصد سهام این شرکت به آلستوم فرانسه تعلق دارد.
شرکت ترنس مش هولدینگ روسیه محصولاتی از قبیل لوکوموتیو برقی ، دیزلی ،‌واگن های مسافری و اتوبوسی ،‌واگنهای چند گانه الکترونیک ، مترو ، باری و برقی تولید می کند.
همچنین سال گذشته برای خرید 6 هزار واگن باری از روسیه  توافق شد که وزارت راه و شرکای سرمایه گذار علاقمند بودند خریداری کنند  و در این زمینه قرار شد  1100 دستگاه وارد شود و حدود 5 هزار دستگاه با همکاری سه شرکت تولید کننده ایرانی و روسی در داخل تولید شود.

سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) همچنین در جهت توسعه فعالیتهای ریلی همچنین سال گذشته با فرمانداری استان جیونگ گی– قطب اقتصادی کره جنوبی– تفاهمنامه همکاری امضا کرد.
بر مبنای این تفاهمنامه، مقرر شد همکاری های ایدرو با شرکت های کره جنوبی در زمینه های خودرو، ریلی، کشتی سازی، فناوری های پیشرفته و انرژی های نوین تسهیل شود.
بر این اساس، ایدرو در نظر دارد فناوری های کره جنوبی را که در دوره تحریم علیه ایران نیز همواره یکی از طرف‌های اصلی مبادلات تجاری با کشور ما بود را در این بخش ها وارد کشور کند و زمینه سرمایه گذاری فعالان اقتصادی کره جنوبی را فراهم سازد.

قرارداد ساخت ایستگاه بزرگ راه آهن سنگان برای حمل مواد معدنی و تفاهم نامه همکاری مشترک شرکت گیجین و پاندرول را می توان از دیگر فعالیتهای ریلی پس ار برجام برشمرد.
 این قرارداد با حضور وزیر صنعت ، معدن و تجارت در حاشیه پنجمین نمایشگاه بین المللی ریلی ، صنایع ، تجهیزات و خدمات وابسته بین شرکت ملی راه آهن و شرکت مجتمع صنایع و معادن احیاء سپاهان وتفاهم نامه همکاری مشترک شرکت گیجین و پاندرول بین مدیران شرکت گیجین از ایران وشرکت  پاندرول از کشور فرانسه در زمینه همکاریهای حمل و نقل ریلی  و تجهیزات و خدمات وابسته امضاء شد .

 براساس این قرارداد  مقرر شد مجتمع صنایع و معادن احیای سپاهان ، برای ساخت ایستگاه حمل مواد معدنی با 14 خط معادل 100 میلیارد تومان سرمایه گذاری کند تا از طریق این خطوط حمل مواد معدنی از معدن سنگان تسهیل شود.
براساس این تفاهمنامه عملیات اجرایی طراحی، احداث و آماده شدن تاسیسات جانبی زیر و روی این ایستگاه با نظارت و تایید راه آهن در 18 ماه آماده می شود وبا ساخت این ایستگاه هزینه های حمل مواد معدنی از این منطقه 15 درصد کاهش می یابد .
مهندس نعمت زاده وزیرسابق صنعت ،‌معدن و تجارت در زمینه صنایع ریلی کشور و فعالیتهای دولت یازدهم پس از برجام  گفت : با توجه به تأکید دولت و مجلس نسبت به توسعه صنایع ریلی و آنچه در برنامه ششم پیش بینی شده شاهد تلاش بیشتر تولیدکنندگان ایران هستیم.
به گفته مهندس نعمت زاده برای تولید واگن‌های مسافری بین جاده‌ای و باری ظرفیت خوبی در کشور وجود دارد و سازندگان می‌توانند از فاینانس خارجی و صندوق توسعه ملی برای رفع نیازهای داخلی استفاده نمایند .
بنابر اظهارات نعمت زاده در مورد ریل و صنایع ریلی امکاناتی در کشور نداشتیم و از 3 سال پیش با شرکت ذوب آهن اصفهان طی جلساتی در ارتباط با ادغام پروژه‌های سرمایه گذاری مذاکراتی انجام شد.
به نظر می رسد در دورانی از شکوفایی اقتصادی قرار داریم که تلاشهای مقامات مسوول در وزارت صنعت ،‌معدن و تجارت و سازمان گسترش به عنوان سازمان توسعه ای متولی  سرمایه گذاری صنعتی به بار نشسته و صنعت ریلی با احیای شرکتهای تولید واگن و مشارکت با شرکای بنام خارجی با شتاب روز افزون در ریل توسعه خود قرار گرفته است چرا که توسعه حمل و نقل عمومی  و ریلی جزو اولویتهای برنامه ششم و مجلس و دولت است و قطار توسعه این صنعت با سرعت مقبول و امیدوار کننده ای به پیش می رود.