بازار جهانی مواد معدنی به کدام‌سو می‌رود؟

به گزارش می متالز، این درحالی است که تا آغاز این دهه فقط ۲ سال زمان باقی مانده است. کبالت، نیکل و دیگر فلزاتی که در ساخت باتری‌های شارژی استفاده می‌شود، در دهه آینده میلادی و میانه سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰میلادی (۱۳۹۹ تا ۱۴۰۹خورشیدی) با بحران عرضه روبه‌رو خواهند شد. این بحران را وودمکنزی پیش‌بینی می‌کند و آن را برآمده از تقاضای روبه‌رشد جهان برای باتری‌هایی که سوخت خودروهای برقی را تامین می‌کنند و در ساخت ابزار های‌تِک به‌کار می‌روند، می‌داند. وودمکنزی، یک گروه پژوهشگر و مشاور در صنایع انرژی، مواد شیمیایی، انرژی‌های تجدیدپذیر، فلزات و معدنکاری است که توانمندی آن در ارائه اطلاعات شهرت جهانی دارد. آخرین پژوهش‌های منتشرشده از سوی این گروه همچنین نشان می‌دهد که فروش جهانی خودروهای مسافربر برقی ازجمله خودروهای برقی-هیبریدی در سال گذشته میلادی ۲۴درصد رشد داشته است. این گروه همچنین پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۲۵میلادی (۱۴۰۴خورشیدی) فروش جهانی خودروهای برقی ۷درصد کل خودروهای مسافربر جهان را دربرگیرد و این رقم تا سال ۲۰۳۰میلادی (۱۴۰۹ خورشیدی) ۱۴درصد و تا سال ۲۰۴۰ میلادی (۱۵۰۹ خورشیدی) ۳۸درصد افزایش پیدا کند. در این صورت جای تعجب نیست که وودمکنزی، چین را به عنوان نخستین محرک این بازار معرفی کند. با این حال شماری از دیگر کشورها و شرکت‌های جهان نیز به تولید انبوه این محصولات رو آورده‌اند. ازجمله این شرکت‌ها اس‌کِی‌اینووِیشِن در کره جنوبی است. اس‌کی در حال مذاکره با شرکت فولِکس‌واگن‌اِی‌جی و شریکان چینی است تا بتواند با سرمایه‌گذاری مشترک، باتری تولید کند. بیشتر خودروسازان بزرگ جهان ازجمله فولکس واگن، فوردموتور، تویوتا و ب‌ام‌و اعلام کرده‌اند که تا سال ۲۰۵۰میلادی (۱۴۲۹خورشیدی) تولید خود را به‌طور کامل به خودروهای برقی تغییر دهند. در چنین شرایطی وودمکنزی پیش‌بینی می‌کند، جهان با افزایش تقاضا برای نیکل، کبالت و لیتیوم روبه‌رو شود؛ اتفاقی که تنگنای عرضه را به‌دنبال دارد. با این حال اما شرکت‌های معدنی جهان نیز بیکار نمانده‌اند و به‌دنبال تصاحب سهم خود از این بازار هستند. ازجمله این شرکت‌ها، بی‌اچ‌پی‌بیلتون استرالیایی، بزرگ‌ترین شرکت معدنی جهان است. بی‌اچ‌پی با هدف رشد بخش نیکل توجه خود را به تجارت این کامودیتی معطوف کرده و به‌دنبال آن است که سرمایه‌گذاری سنگینی را صرف بهره‌برداری از این فلز کند. بی‌اچ‌پی اعلام کرده که این تصمیم را در پی رشد تولید خودروهای برقی گرفته است. اِدورال هاگِل، رئیس معدن «نیکل‌وِست» استرالیا که متعلق به بی‌اچ‌پی‌بیلتون است، در کنفرانس «حفاران و تاجران» استرالیا در این‌باره گفت: این شرکت تصمیم دارد بیش از ۴۳میلیون دلار برای ساخت یک کارخانه فرآوری نیکل در حوالی شهر پرث استرالیا هزینه کند. این کارخانه نیکل را به شکل ارزشمندی از سولفات تبدیل می‌کند. همچنین پیش‌بینی می‌شود، افزایش تقاضا برای تامین انرژی ماشین‌های برقی به مصرف ۹۰درصد محصول معدن نیکل‌وست در ۵ تا ۶ سال آینده بینجامد و نیکل جایگزین بازارهای اقلام معدنی سنتی مانند فولاد ضدزنگ شود. بی‌اچ‌پی‌بیلتون در سال گذشته میلادی ۸۵هزار تن نیکل تولید کرد که این رقم فقط ۵درصد عرضه جهانی را تشکیل می‌داد. این شرکت پیش‌تر اعلام کرده بود که انتظار دارد عملیات بهره‌برداری از نیکل‌وست تا پایان امسال میلادی در اواسط دی ۱۳۹۸ ادامه پیدا کند. در این راستا چالش‌های انرژی و گرمایش کره زمین باعث شده خودروهای برقی که تولید اولیه آنها به قرن ۱۹میلادی برمی‌گردد، بار دیگر در مرکز توجه قرار بگیرند و نگرانی‌ها درباره نرخ نفت و نیاز به کاهش گازهای گلخانه‌ای، تحول اساسی در تولید آنها به وجود آورده است. در فناوری خودروهای برقی باتری نقش مهمی دارد و عواملی مانند ظرفیت باتری، عملکرد، دوام، طول عمر، چگالی انرژی، چگالی توان، حساسیت به دما، زمان شارژ و نرخ، از شاخص‌های مهم انتخاب باتری به‌شمار می‌آیند. همچنین افزایش تولید خودروهای برقی علاوه بر نیکل، کبالت و لیتیوم به رشد مصرف مس می‌انجامد. براساس پژوهش جدید موسسه بین‌المللی مس، بازار روبه‌رشد خودروهای برقی تاثیر چشمگیری بر تقاضای مس در دهه آینده خواهد گذاشت. خودروهای برقی مقدار زیادی مس در باتری‌ها، سیم‌پیچ‌ها و چرخانه‌های مسی موتورهای الکتریکی مصرف می‌کنند و یک خودرو برقی به‌تنهایی می‌تواند تا ۶کیلومتر سیم‌کشی مسی داشته باشد.

احمد کاظمی / کارشناس معدن