با وجود این که ایران، بزرگترین تولیدکننده مس در خاورمیانه است، بازار وارداتی کشورهای خاورمیانه عمدتا در دست تولیدکنندگان روسی، قزاق و ازبک است.
در میان کشورهای خاورمیانه، ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، بزرگترین واردکننده کاتد مس هستند. ترکیه بهطور قابل توجهی بیشترین سهم از حجم واردات کاتد مس به خاورمیانه را در دست دارد. در مدت 6 سال گذشته، سهم بازار ترکیه، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، به طور متوسط به ترتیب برابر با 61، 27 و 9 درصد بود. در بررسی تجارت درون منطقهای، ایران بیشترین سهم از صادرات کاتد مس به کشورهای خاورمیانه را در دست دارد. از منظر ارزش تجارت، سهم ایران طی 6 سال گذشته، بهطور متوسط برابر با 77 درصد بود. گفتنی است در دوره تحریمها بهطور قابل ملاحظهای از سهم بازار صادراتی ایران درون منطقه کاسته شد.
نمودار 1، آمار واردات کاتد مس بزرگترین کشورهای واردکننده در خاورمیانه را برای سالهای 2011 تا 2016 نشان میدهد. همانطور مشاهده میشود، ترکیه بیشترین سهم واردات کاتد مس خاورمیانه (بالغ بر 61 درصد) را بهخود اختصاص داد. مطالعات نشان میدهد که قزاقستان بزرگترین تأمینکننده کاتد مس وارداتی به ترکیه است. علاوه بر قزاقستان، کشورهای روسیه، ازبکستان و ایران نیز، سهم قابل توجهی از بازار مصرف این کشور دارند. در سال 2016، کشورهای قزاقستان، روسیه، ازبکستان و ایران در میان کشورهای منطقه (خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع)، به ترتیب سهم 28، 22، 9 و 8 درصدی را از بازار وارداتی ترکیه بهخود اختصاص دادند.
در خصوص عربستان سعودی، آمار کمی متفاوت است. بزرگترین صادرکننده کاتد مس به عربستان از میان کشورهای خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع، روسیه با سهم بازار 7 درصدی است. کاتد مس وارداتی عربستان عمدتا توسط جمهوری دموکراتیک کنگو و زامبیا (منطقه آفریقا) تأمین میشود. در مورد امارات متحده عربی نیز بایستی خاطر نشان کرد که تقاضای کاتد مس وارداتی این کشور همانند عربستان سعودی، توسط کشورهای کنگو و زامبیا برآورده میشود. روسیه نیز، سهم 8 درصدی از واردات کاتد مس امارات متحده عربی را در دست دارد.
واردات کاتد مس به کشورهای مستقل مشترکالمنافع، بسیار اندک است و در مدت 6 سال گذشته، از 2 هزار و 500 تن تجاوز نکرده است. علاوه بر این، بررسی تأمینکنندگان کاتد مس وارداتی به کشورهای خاورمیانه نشان میدهد که از منظر ارزش تجارت، قزاقستان، روسیه، ازبکستان و ایران بزرگترین کشورهای تأمینکننده از میان کشورهای منطقه (خاورمیانه و مستقل مشترکالمنافع) هستند. در نتیجه این مطالب، به جرأت میتوان بیان کرد که کشورهای قزاقستان، روسیه و ازبکستان، از بزرگترین رقبای ایران در بازار مصرف منطقه محسوب میشوند. بزرگترین مشتریان کاتد مس ایران در سالهای 1390 تا 1395، کشورهای چین، امارات متحده عربی، عمان و ترکیه بودند.