آلومینیوم پرکاربردترین فلز پایه در صنعت است؛ از این رو مصرف آن در جوامع صنعتی و پیشرفته عمدتا بیشتر از سایر نقاط دنیا است. همین امر سبب شده تا معاملات این فلز در بازارهای جوامع پیشرفته از اهمیت بیشتری برخوردار شود. بورس فلزات لندن که همواره یکی از مهمترین بازارهای جهان برای انواع فلزات، خصوصا فلزات پایه بوده است، جزو اصلیترین مراجع قیمتگذاری است و سایر بورسها، لندن را مبنا قرار داده و با توجه موقعیت جغرافیایی و شرایط ظرفیت معامله پریمیومهایی به قیمت معاملات اضافه میشود.
از بین بازارهای بورسی مختلف در اقصی نقاط جهان، 2 بازار بورس فلزات لندن (که پیشتر نیز به آن اشاره شد) و بازار بورس آتی شانگهای از اصلیترین بازارها محسوب میشوند. در حالی که همواره بازار بورس فلزات لندن بهعنوان بازار مرجع در قیمتگذاری استفاده میشود، بازار بورس شانگهای بهدلیل قرارگیری در چین که بزرگترین مصرفکننده و تولیدکننده آلومینیوم جهان است، همواره مورد توجه بسیاری از فعالان بازار آلومینیوم قرار گرفته است.
نمودار 1، قیمت معاملات هر تن آلومینیوم را در بازارهای بورس فلزات لندن و آتی شانگهای از ابتدای سال 2015 تا پایان ماه جولای سال 2017 نشان میدهد. لازم به اشاره است که قیمت بورس شانگهای نشان داده شده بدون در نظر گرفتن مالیات بر ارزش افزوده است. همانطور که در این نمودار نیز قابل مشاهده است، اختلاف قیمت آلومینیوم در این 2 بازار طی ماههای ابتدایی دوره مورد بررسی، تقریبا قابل اغماض بود؛ بهطوری که روند قیمت آلومینیوم در این 2 بازار طی سال 2015 تقریبا مشابه با هم تغییر کرد. در این برهه، در مواقعی قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن کمتر و در مواقعی در بورس شانگهای کمتر بود. با این حال به تدریج از اواخر سال 2015 قیمت بورس فلزات لندن نسبت به بورس آتی شانگهای رشد کرد بهگونهای که در این سال، زمانهای کمتری ثبت شد که در آن قیمت آلومینیوم بورس لندن کمتر از بورس شانگهای باشد. این روند در سال 2017 نیز ادامه یافت؛ ولی با این تفاوت که در این سال، قیمت هر تن آلومینیوم در بورس لندن به مقدار قابل ملاحظهای بیشتر از بورس شانگهای بود.
از اختلاف قیمت یک محصول در 2 بازار مختلف، تحت عنوان آربیتراژ یاد میشود که یکی از مهمترین پارامترهای رصد بازار توسط فعالان و تجار محسوب میشود. اختلاف قیمت در چنین بازارهایی که از حجم معاملات بسیار بالایی برخوردار هستند فرصتی را برای تجار ایجاد میکند تا با خرید از یک بازار و فروش در بازار دیگر از سود خوبی بهرهمند شوند. ولی همانطور که در نمودار نیز نشان داده شده آربیتراژ بین قیمتهای 2 بورس لندن و شانگهای از اواخر سال 2016 بهگونهای بوده که قیمت آلومینیوم در بورس لندن در سطح بالاتری قرار داشته است. در چنین حالتی داد و ستدهایی برای بهرهمندی از اختلاف قیمت رخ نمیدهد. یکی از مهمترین دلایل بازماندن رشد قیمت آلومینیوم در بورس شانگهای را میتوان شدت گرفتن بازرسیهای زیستمحیطی در این کشور دانست که منجر به تعطیلی چند میلیون تنی از ظرفیت تولید آلومینیوم آن شد.