چین نیز پیروی خود را از این ممنوعیت اعلام کرد، اما آماری که از تازهترین واردات زغال سنگ کره شمالی به چین بهدست آمده گویای کوتاهی در عملکرد چین نسبت به تعهداتش در این باره است.
به گزارش می متالز به نقل از سیانان، چین در ماه اوت (نیمه تیر تا نیمه شهریور) ۱/۶۴ میلیون تن زغال سنگ از کره شمالی وارد کرد. این اقدام در شرایطی رخ داده که این کشور متعهد شده بود واردات خود را از کره شمالی متوقف کند تا در عملی شدن تحریمهای سازمان ملل برای رویارویی با جاهطلبیهای هستهای کره شمالی موثر واقع شود. در نتیجه گمرک چین قول داده بود از نیمه شب سهشنبه ۵ سپتامبر (۱۴ شهریور) هیچ گونه زغال سنگ، سنگ آهن و کانی «روی» را از این کشور وارد نکند.
سیانان در ادامه این گزارش میافزاید: چین در راستای همین تعهدات در ماه فوریه (نیمه بهمن تا نیمه اسفند ۱۳۹۵) گذشته اعلام کرد که همه محمولههای زغال سنگ خود را تا پایان امسال میلادی در دی ۱۳۹۶ به نصف خواهد رساند، اما دادههای رسمی گمرک چین نشان میدهد ارزش واردات این کانی سیاه از کره شمالی به چین در ماه اوت ۱۳۸/۱ میلیون دلار افزایش داشته است، در حالی که ارزش واردات زغال سنگ کره شمالی به چین در ماه ژانویه (نیمه دی تا نیمه بهمن) گذشته حدود ۱۲۲/۵ میلیون دلار بود. این رقم در ماه پس از آن (فوریه) به ۹۸/۱ میلیون دلار افت کرد و در ماه پس از مارس به صفر رسید.
وزارت بازرگانی چین در همین باره گفته بود که از ابتدای سال آینده میلادی در دی ۱۳۹۶ صادرات نفت پالایش شده به کره شمالی محدود به ۲ میلیون بشکه در سال خواهد شد، فروش گاز طبیعی مایع نیز به سرعت ممنوع خواهد شد و واردات منسوجات کره شمالی را ممنوع خواهد کرد. چین عامل حدود ۹۰ درصد تجارت کره شمالی است و بنابراین همکاری این کشور برای تلاشهای مربوط به مقابله با برنامه هستهای و موشکی کره شمالی اهمیت زیادی دارد.
کارشناسانی که در تلویزیون سیانان درباره این رفتار دوگانه چین اظهار نظر کردند، میگویند: ممنوعیتی که از ماه فوریه به چین تحمیل شد، آن قدر ناگهانی بود که شمار زیادی از محمولههای کشتی هنوز در بنادر چین معطل بودند و پیش از مهلت قانونی تحریمها در ۵ سپتامبر باید تکلیف آنها روشن میشد. این نظر البته در شرایطی مطرح میشود که این غول آسیایی پیشتر گفته بود واردات زغال سنگ را از کره شمالی متوقف میکند و اگر کشتیهای حامل اقلام وارداتی از کره شمالی به بنادر چین رسیده باشند نیز حق ورود محصول به این کشور را ندارند. این بدین معناست که چین هیچ یک از مفاد قطعنامههای شورای امنیت را نقض نکرده است.
اما تحلیلگران دیگری نیز هستند که آمار مربوط به ماه اوت را گویای عهدشکنی چین میدانند، همانند آنتونی رجیرو که از اعضای ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی است و در این باره به سیانان میگوید: اقدامات دولت شیجینپینگ نشان میدهد که او نمیتواند شریک قابل اعتمادی باشد.
رجیرو در ادامه سخنان تهدیدآمیز خود میافزاید که امیدوار است چین از دیدن شرکتها و بانکهای بیشتری که در این کشور تحریم میشوند، درس بگیرد و به یاد داشته باشد که وزارت خزانهداری امریکا توان خود را برای سرکوبی هر کسی که با دولت کیم جونگ اون وارد همکاری شود، به کار میبرد.
این سخن تحلیلگرانی مانند رجیرو میتواند برای چین بسیار رعبآور باشد، اما رضا زائرحیدری کارشناس بینالملل این تضاد را بیشتر تشریح میکند و توضیح میدهد: کره شمالی در رویارویی چین و امریکا مانند یک مهره عمل میکند؛ مهرهای ارزشمند که با اقدامات تازه، ارزش بیشتری هم پیدا کرده است. چین و کره شمالی مرزهایی طولانی دارند، پس برای حملونقل نیازی به راه آبی ندارند، بنابراین انتقال اقلام تجاری بین آنها چندان قابل ردیابی نیست و حالا چین از این مهره ارزشمند برای فشار اقتصادی به امریکا استفاده میکند.
وی میافزاید: ترامپ یک تاجر است که میخواهد سهم خود را از چین بهدست آورد، در نتیجه بر تولیدات چین فشار میآورد و چین نیز میخواهد جلوی زیادهخواهیهای ترامپ را بگیرد و در این بین چینیها با هوشمندی و با بهرهگیری از مهرهای به نام کره شمالی به امریکا پاسخ میدهند. به این میگویند سیاست به سبک مردان خردمند چینی.
زائرحیدری در تشریح بیشتر رابطه چین و کره شمالی میگوید: به نظر من کره شمالی بدون کمک چین قادر به دستیابی به موشکهای بین قارهای و بمبهای هیدروژنی نبود، هماکنون نیز چین تحریمهای سازمان ملل علیه کره شمالی را به ظاهر رعایت میکند اما در باطن نه؛ واقعیتی درباره کره شمالی و چین وجود دارد که بیشتر مردم از آن اطلاع ندارند. از نظر من کره یک کشور مستقل و بیطرف نیست، بلکه ادامه سیاست خارجی چین است. در نظر داشته باشید صدها هزار سرباز چینی در جنگ کره با نیروهای امریکایی کشته شدهاند، این یعنی جنگ کره شمالی با امریکا در واقع جنگ چین و امریکا بود؛ یک جنگ بزرگ با کشتههای بسیار که فرزند مائو، رهبر وقت چین هم در میان آنها بود و اینها گویای عمق رابطه کره شمالی و چین است.
این تحلیلگر در پایان نتیجه گرفت: امریکا از نظر اقتصادی قدرت بزرگی است، حتی از چین هم بزرگتر اما چین با سرعت بیشتری در حال رشد است، به ویژه سیاستهای ترامپ به گونهای است که این کشور را یک احمق به همه نشان میدهد و در عوض خود را عاقل. من فکر میکنم ارتباط چین با کره در واقع قطع نشده است و در نهایت در نتیجه مذاکره امریکا و چین همه چیز به روال گذشته برمیگردد و البته سایه تهدید کره شمالی همیشه بر سر امریکا خواهد ماند.