به گزارش می متالز، در همین خصوص با مجتبی صفریان، مدیرعامل کارخانجات تولیدی بهمن همراه شدیم تا درباره فراز و نشیبهای صنعت تولید لوازم خانگی و همچنین مصرف ورقهای فولادی در این صنعت، به گفتوگو بپردازیم که شرح آن را در ادامه میخوانید:
شرکت سهامی کارخانجات تولیدی بهمن (فیلور) درسال 43 تاسیس شد و در سال 45 به بهرهبرداری رسید. فعالیت این شرکت در ابتدا مونتاژ قطعات وارداتی یخچال و فریزر از دو شرکت «فیلکو» و «هوور» بود که نام «فیلور» نیز از ترکیب نام این دو شرکت حاصل شد. این شرکت از سال 51 تولید محصولات جدید یخچال و فریزر را آغاز کرد.
دلایل متعددی برای این کار وجود دارد اما دو دلیل عمده این است که اولا نقدینگی ما برای خرید و واردات ورقهای فولادی کافی نیست و ثانیا اینکه استفاده از ورقهای وارداتی خاص، به تجهیزات ویژهای، با دقت و تلورانس ویژه برای برش و فرمدهی نیاز دارد که ما در حال حاضر این تجهیزات را نیز در اختیار نداریم. ضمن اینکه ورقهای فولادی مورد استفاده ما که از شرکتهای داخلی تامین میشوند، کیفیت مطلوب و مورد نظر ما برای تولید یخچال و فریزر را دارند.
واردات ورق فولادی مستلزم پرداخت هزینه بیشتر است و منطقی نیست محصولی که میتوان آن را با کیفیت مطلوب در داخل کشور تامین کرد، از طریق واردات فراهم کنیم. مگر در مواردی مثل ورقهای پیشرنگ و طرح دار که تولید آنها در کشور وجود ندارد. این محصولات به صورت ورقهایی با ابعاد مشخص از خارج وارد میشوند ولی این نوع ورقها در حال حاضر در خط تولید ما کاربرد ندارند.
در بحث تولید ورقهای فولادی، شرکت فولاد مبارکه حرف اول را میزند و ما هم سعی میکنیم ورقهای مورد نیاز خود را از این واحد تامین کنیم. بعد از فولاد مبارکه، فولاد اکسین، فولاد کاویان و فولاد هفت الماس نیز از شرکتهایی هستند که محصولات آنها برای استفاده در خط تولید ما از کیفیت مطلوبی برخوردار هستند.
تمایل ما برای این کار زیاد است ولی مصرفکنندگان فولاد با معضلات و مشکلاتی برای خرید مواجه هستند. در واقع یکی از شرایط خرید ورق فولادی این است که قبل از پرداخت کامل، نمیتوانیم سفارش مورد نیاز خود را دریافت کنیم، به همین دلیل مجبور هستیم علیرغم میل باطنی، از شرکتهایی که شرایطی به ما مواد اولیه میدهند، نیاز خود را تامین کنیم.
با توجه به شرایط بد اقتصادی که تولیدکنندگان لوازم خانگی با آن دست به گریبان هستند، ترجیح بر این است که ثبت سفارش به صورت اعتباری انجام شود و اصرار شرکتهای فولادساز داخلی برای فروش نقدی، موجب میشود که شرکتهایی مثل ما برای تامین ورق فولادی مورد نیاز خود، به سمت خرید از بازار آزاد و واسطهها سوق یابند. برای نمونه شرکت ما در یک سال گذشته، فقط دو پارت ۱۰ تنی از شرکت تولیدکننده داخلی خرید داشته و بقیه نیاز خود را از بازار آزاد تامین کرده است. البته باید روی آوردن شرکتهای خودروسازی به ورقهای ۰.۶ میلیمتر داخلی که مورد نیاز یخچالسازی است را نیز به این مشکلات اضافه کنیم؛ چون این شرکتها با توجه به نقدینگی مطلوب خود، در اولویت خرید قرار میگیرد و دست ما بیش از پیش از این ورقها کوتاه میماند.
واسطهها هر کدام سهم و درصد سود مورد نظر خود را به قیمت ورق میافزایند و بهای این کالا از هر واسطه به واسطه بعدی، افزایش مییابد و وقتی به دست ما میرسد، قیمت آن به اندازهای افزایش پیدا کرده است که سود قابل پیشبینی تولیدکننده لوازم خانگی را از بین میبرد و او را از نظر اقتصادی تحت فشار قرار میدهد. ما اگر بتوانیم ورقهای فولادی مورد نیاز خود را به جای واسطه، از تولیدکننده اصلی خریداری کنیم، شاهد تاثیر قابل ملاحظهای در کاهش قیمت تمام شده محصول خواهیم بود.
ورقهای فلزی در اجزای مختلف یخچال کاربرد دارد که از جمله مهمترین آنها، کابین، درهای فلزی یخچال و شاسیهای کمپرسور است و به طور متوسط حدود ۳۰ درصد از هزینه تمام شده محصول نهایی را به خود اختصاص میدهد.
بیشترین مصرف مجموعه ما ورقهای روغنی خام است که بعد از ورود به خط تولید، طی عملیات فرمدهی، شستوشو و رنگ، آماده استفاده در اجزای مختلف یخچال میشود.
ما با افتخار اعلام میکنیم که همه بخشهای محصول ما اعم از ورق، رنگ و تمام ملزومات تا حد امکان با استفاده از مواد اولیه داخلی تولید شده است. در موضوع ورقهای فولادی پارامترها و استانداردهای خاصی برای هریک از محصولات وجود دارد که فولادسازان نمیتوانند از آنها تخطی کنند و بررسیهای ما بیشتر معطوف به نداشتن زنگزدگی، فرورفتگی و دفرمه شدن ورقها است. ضمن اینکه قطر ورق مورد نیاز ما ۰.۵ تا ۰.۶ میلیمتر است.
مجموعه کارخانجات تولیدی بهمن از معدود واحدهایی است که از مواد اولیه داخلی در تولیدات خود استفاده میکند و ما بر این موضوع اصرار داریم؛ البته این اصرار تا زمانی است که استفاده از مواد اولیه داخلی تاثیر منفی در کیفیت محصول ما نگذارد؛ تعامل ما با پیمانکاران داخلی تامینکننده مواد اولیه و قطعات زیاد است.
ما فقط در مواردی اقدام به واردات میکنیم که امکان تولید قطعه مورد نظر در داخل کشور وجود نداشته باشد. مثلا هنوز کمپرسور و ترموستات مورد نظر ما در داخل کشور تولید نمیشود و ناچار هستیم آن را وارد کنیم. البته اخیرا یکی از شرکتهای داخلی در شیراز در حال تولید کمپرسورهایی است که چند نمونه آن تا کنون مورد تست قرار گرفته ولی هنوز با گرید مورد انتظار ما، همخوانی ندارد. اگر این کمپرسورها به استانداردهای مورد نظر ما برسد، بدون شک اولویت ما استفاده از آنها خواهد بود.
با توجه به اینکه قطعات محدودی را از طریق واردات تامین میکنیم پس برای رسیدن به خودکفایی، راه طولانی در پیش نداریم؛ ما در حال حاضر با چند شرکت دانش بنیان تعامل داریم و در صدد هستیم تا این شرکتها بتوانند قطعاتی مثل ترموستات که ما به ناچار از خارج کشور تامین میکنیم را به صورت پروژه بومیسازی به تولید برسانند. همچنین، بخش تحقیق و توسعه شرکت ما با گروهها و پیمانکارانی که در زمینه بومیسازی قطعات دارای ایده باشند، وارد مذاکره و همکاری مستمر میشود تا بتوانیم در این حوزه به خودکفایی برسیم.
واقعیت این است که در بازار امروز، برندهایی هستند که با سرمایهگذاری مناسب و بهروزرسانی تکنولوژی، سهم بیشتر و بهتری از بازار را در اختیار میگیرند و برخی دیگر، به دلیل عدم سرمایهگذاری کافی، در رتبههای پایینتری قرار دارند. اگر بخواهیم جایگاهی برای خود در این رتبهبندی در نظر بگیریم، احتمالا در ردههای متوسط به بالا قرار میگیریم. با تمام مشکلات موجود در این سالها، محصولی مثل یخچال ۱۳ فوت شرکت ما، همچنان جزو تولیدات شاخص بازار است و همه همکاران اذعان دارند که این محصول از نظر کیفی جایگاه ویژهای دارد.
اگر منظور از بازارهای خارجی، بازار مصرف در کشورهایی مثل عراق و افغانستان باشد، حرفهایی برای گفتن در آن داریم و پیش از این هم در این عرصه حضور داشتهایم که بازخوردهای مثبتی نیز دریافت کردهایم ولی اگر بازار هدف شما در این پرسش، بازارهای بزرگ دنیا است، هنوز فاصله زیادی با رقبا برای رقابت در این عرصه داریم. زیرا یکی از چالشهای حال حاضر ما عدم بهروزرسانی است که ما را از دور رقابت خارج میکند.
مجموعه فیلور با قدمت حدود ۶۰ سال، روزهای رویایی را پشت سر گذاشته که در شرایط فعلی، رسیدن مجدد به آن جایگاه، بسیار سخت است و نگاه امروز ما باید بیشتر به این موضوع باشد که جلوی سقوط این مجموعه و شرکتهایی مثل آن را بگیریم و تلاش کنیم که این مجموعهها از بین نروند. این شرکت ظرفیت تولید روزانه یک هزار و 200 دستگاه یخچال و فریزر را دارد و روزگاری در خط تولید آن، حدود یک هزار و 200 نفر مشغول به کار بودند اما اکنون تولید ما، روزانه به ۲۵۰ دستگاه یخچال و فریزر کاهش پیدا کرده و پرسنل خط تولید نیز به حدود ۲۳۰ نفر رسیدهاند. حقیقت این است که ما طی ۲۰ سال گذشته محصول جدیدی به بازار ارائه ندادهایم که بیشتر به دلیل کمبود سرمایه بوده است؛ تغییرات در محصولات ما، خیلی جزئی بوده و فقط کیفیت مواد ارتقا یافته است. برای رشد یک مجموعه نیاز به ایدههای جدید و سرمایهگذاری وجود دارد. در حال حاضر، یکی از بزرگترین دغدغههای ما این است که با بهروزرسانی خط تولید، از بازار داخلی عقب نمانیم و برای این کار، نیاز به تدوین بودجهای برای جایگزین کردن دستگاههای جدید و حفظ سهم بازار داخلی داریم.
قطعا؛ در همین دو سال اخیر که دولت برای واردات محصولات خارجی محدودیت قائل شده، فضایی برای نفس کشیدن تولیدکنندگان داخلی ایجاد کرده است تا فرصت مناسبی برای افزایش ظرفیت تولید و گرفتن سهمی از بازار داشته باشند. برنامههایی از این دست، میتواند به بقای تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی کمک کند. دولت همچنین میتواند با نظارت بر قیمتها به حیات تولیدکنندگان داخلی کمک کند. در بازه زمانی سال ۹۷ تا ۹۸ قیمت مواد اولیه، حدود ۴۷ درصد افزایش داشت اما ما نمیتوانیم خارج از ضوابط، قیمت محصولات خود را افزایش دهیم و این عدم تناسب افزایش قیمت مواد اولیه و محصول نهایی، کارخانههایی که همسطح فیلور هستند را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
بدون شک با توجه به سهمی که ورقهای فولادی در هزینه تمام شده محصولات ما دارند، تعامل شرکتهای فولادسازی با تولیدکنندگان لوازم خانگی می تواند بسیار سازنده باشد. اگر بتوانیم با این شرکتها به صورت اعتباری قرارداد ببندیم و شرکتهای فولادی امتیازهایی را برای خرید تولیدکنندگان لوازم خانگی قائل شوند که مثلا پئش از ارائه ورقها در بورس، سهمیهای را برای تولیدکنندگان داخلی در نظر بگیرند، شرایط بهتر از آنچه امروز هست خواهد بود.