رعایت قواعد بازار آزاد پیش شرط توسعه و رونق بازار محصولات معدنی

بورس کالای ایران به عنوان بازاری نظام ­مند و شفاف در کشور، همیشه از اقتصاد و صنایع در مسیر توسعه و بهبود روند مبادلات حمایت کرده و کارشناسان ضمن اشاره به مزایای متعدد این بازار، معتقدند که برای تأمین مالی نباید تنها به بازار پول تکیه کرد؛ بلکه باید از ظرفیت­ های بازار سرمایه نیز بهره­ مند شد که در این زمینه ابزارهای مختلف بورس کالا از جمله سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالا و امکان انجام معاملات فیوچرز و آپشن، می­ تواند به یکی از محورهای اصلی تامین مالی صنایع از دریچه بازار سرمایه تبدیل شود.

افزون بر این، حل معضل دلال­ های بی‌هویت و شفافیت حاکم بر معاملات بورس کالای ایران نیز از دیگر مزایای عرضه کالاهای مختلف در این بازار است تا از ظرفیت ­ها و پتانسیل­ های موجود در آن برای سامان­دهی و مدیریت هر چه بیشتر نظام عرضه و تقاضا و جلوگیری از نوسانات قیمتی کاذب در بازارها بهره برد.

در همین ارتباط، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت پیرامون نقش بورس کالای ایران در تنظیم بازار صنایع مختلف گفت: بورس کالای ایران می­ تواند در شفاف ­سازی و سلامت اقتصادی کشور و جلوگیری از رانت و فساد نقش مهمی ایفا کند؛ بنابراین عرضه محصولات صنایع مختلف به ویژه فولاد در بورس کالای ایران هم به نفع تولیدکننده و هم مصرف ­کننده است.

مهدی کرباسیان در گفت ­و­گو با «پیام اقتصادی بورس کالا»، با تاکید بر اینکه بورس کالا زمینه‌ شفافیت در معاملات را فراهم می‌کند، گفت: باید دقت داشت که هدف از ایجاد مجموعه‌ای به نام «بورس کالا» کشف قیمت کالاها براساس رویکرد عرضه و تقاضا بوده و هست. این یکی از کارکردهای بسیار مهم بورس کالا در بازار سرمایه است تا به تعادل منطقی در مکانیزم عرضه و تقاضا کمک کند و به دنبال آن عرضه‌کننده و تقاضاکننده بتوانند بدون مشکل در بخش‌های مختلفی مثل محصولات پتروشیمی، کشاورزی و صنعتی فعالیت کنند. نکته مهم­تر از کشف قیمت در اقتصاد کالاها این است که امکان ایجاد ابزارهای مالی بر اساس همین کشف قیمت و معاملات نقدی فراهم شود.

وی افزود: بورس به شکل عمومی و بورس کالا به طور خاص یکی از محورهای مهم در شفافیت است. در این بخش عرضه و تقاضا به صورت شفاف ارائه شده که ضمن افزایش کیفیت و استانداردسازی تولید، قیمت‌ها به صورت بین‌المللی با بازارهای بین‌المللی در تعادل هستند. در این بین سیستم‌های نظارتی و مالیاتی هم به صورت شفاف می‌توانند وظایف خود را انجام دهند.

مجری نظارت و ضامن تأمین منافع طرفین

رئیس هیات عامل «ایمیدرو» در مورد مرجعیت قیمت‌گذاری کالاها در بورس کالای ایران اظهار کرد: ما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که نباید به شکل دستوری عمل کنیم؛ چراکه اگر هر عملی در حوزه نظارت به شکل دستوری باشد بازار به سمت غیرشفاف بودن خواهد رفت. در این رابطه بورس کالا وظیفه نظارت و تامین منافع تولیدکننده، عرضه کننده و ... را دارد؛ با همه این تفاسیر اگر نهادهای مختلف از سازوکار بورس کالا حمایت جدی و عملی داشته باشند، به طوری که محصولات مختلف با تمرکز در بورس کالا مورد معامله قرار گیرند، تابلوی این بورس می ­تواند به مرجع قیمت گذاری کالاها در بازارهای بین المللی تبدیل شود.

وی بورس کالای ایران را یکی از بخش­ های اثرگذار در رونق صنعت فولاد دانست و گفت: باید بپذیریم که باید جایگاه بهتری در دنیا و به ویژه در منطقه در حوزه معدن و صنایع معدنی داشته باشیم که زنجیره فولاد یکی از مهمترین بخش ­های آن است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن اشاره به سابقه عرضه فولاد در بورس کالا و نقش آن در حذف رانت و افزایش شفافیت معاملات این صنعت، اظهار کرد: محصولات فولادی از سال ۱۳۸۲ در بورس کالای ایران عرضه شده و بحث بورس کالا و به طور کلی فعالیت همه بورس ­ها یکی از محورهای اساسی است که می­تواند در شفاف سازی و سلامت اقتصادی کشور و جلوگیری از رانت و فساد در کشور نقش مهمی ایفا کند.

وی افزود: بنابراین با توجه به مزیت ­هایی که در این بورس وجود دارد، عرضه محصولات صنایع مختلف به ویژه فولاد در بورس کالای ایران هم به نفع تولیدکننده بوده و هم به نفع مصرف­کننده است.

کرباسیان عنوان کرد: بنده افتخار می­کنم که شخصا در راه اندازی بورس کالای ایران حضور داشته و پس از آن، طی سال­ هایی که در سمت معاونت وزیر امور اقتصادی و دارایی حضور داشتم برای عرضه کالاهای مختلف در این بورس تلاش کردم.

حمایت در دستور کار است

رئیس هیات عامل ایمیدور با بیان اینکه خوشبختانه حمایت از بازار سرمایه و به ویژه بورس کالا جزو سیاست های وزیر امور اقتصادی و دارایی است، در خصوص نقش بورس کالا در توسعه و رونق بخشی به صنایع معدنی در کشور اظهار کرد: امیدوارم در راستای این سیاست ­ها، همکاری نزدیکی که در حوزه معدن و صنایع معدنی به ویژه حوزه فولاد و مس با بورس کالای ایران وجود دارد، به رونق بخشی این صنایع کمک کنیم.

وی تاکید کرد: عرضه محصولات در بازارهای خارج از بورس کالا، سبب فقدان در قیمت فروش محصولات توسط تولیدکنندگان می ­شود که در نهایت زمینه انحصار در خرید را به وجود می ­آورد؛ بنابراین باید از امکانات و شفافیت بورس کالا استفاده کرد و در مسیری روشن در اقتصاد گام برداشت.

کرباسیان تأکید کرد: با همه گرفتاری‌هایی که سیستم بانکی و بیمه‌ای کشور دارد، بورس کالا در حوزه صادرات و رینگ صادراتی عملکرد خوبی در دوره مدیریت حامد سلطانی ­نژاد داشته است. همچنین، راه‌اندازی معاملات پسته و زعفران از پیشرفت‌های شرکت بورس کالا در این دوره محسوب می‌شود. بدیهی است که اگر سیستم بانکی و بیمه‌ای ما بهتر و موفق‌تر عمل کند، بدون شک، این بورس می‌تواند موفقیت‌های بیشتری حاصل کند.

این مقام مسئول خاطر نشان کرد: متأسفانه در پاره‌ای مواقع، دستورالعمل‌ها و مقرراتی بر بورس کالا تحمیل می‌شود که قدرت مانور را از این بورس می‌گیرد، اما واقعیت این است که بورس به معنای کلی می‌تواند رقیب خوبی برای حوزه پول باشد و به نظر می‌رسد باید در این زمینه تحول جدی ایجاد شود.

به گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، بورس کالا جایگاه مهمی در اقتصاد کشور پیدا کرده و از آنجاکه تاکنون اقدامات خوبی در زمینه کشف واقعی قیمت ­ها و شفافیت در آمارها داشته است بر همین اساس عرضه محصولات مختلف در بورس اقدام مهمی به شمار می رود.

رییس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه توسعه بورس کالای ایران سلامت اقتصاد را در پی دارد، افزود: گسترش بورس کالا طی سال­های اخیر و عرضه کالاهای مختلف از طریق آن نشان می ­دهد که بورس کالا می خواهد به بازاری بزرگ ­تر و بین ­المللی تبدیل شود که ما در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران  نیز طی این سال­ ها حمایت لازم را جهت برقراری و پایداری این بورس انجام داده و خواهیم داد. در حقیقت به هر میزان که شفافیت و سلامت اقتصادی افزایش یابد به همان میزان، آرامش و ثبات اقتصادی ایجاد شده و زمینه جذب سرمایه ­گذاری داخلی و خارجی بیشتر فراهم می ­آید.

سودابه کیوان فر