جزییات رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین

به گزارش می متالز، در این رابطه سخنگوی وزارت‌ خارجه چین گفته است که این رزمایش «شامل مراودات نظامی متداول بین کشورهای مختلف» است و افزوده که اجرای آن هیچ تعارضی با اصول و رویه‌های رایج حقوق بین‌ الملل و روابط دیپلماتیک ندارد. وی افزوده است که انجام آن در شرایط حاضر «لزوما ارتباطی با تحولات و شرایط منطقه ندارد» اما در این مورد توضیح بیشتری نداده است. سخنگوی ارشد نیروهای مسلح ایران نیز هدف از برگزاری این رزمایش مشترک چهار روزه را از جمله «تقویت و افزایش امنیت تجارت بین‌ المللی در منطقه» عنوان کرد.

از جمله اهداف مهم رزمایش مشترک ایران، روسیه و چین که ابوالفضل شکارچی، سخنگوی ارشد نیروهای مسلح ایران به آن اشاره کرده «تقویت و افزایش امنیت تجارت بین‌ المللی در منطقه»، «تبادل تجربه میان سه کشور» و نیز «مقابله با تروریسم و دزدی دریایی» است. وی با اشاره به اینکه پیامدهای امنیتی این رزمایش برای کل کشورهای جهان خواهد بود و ثبات امنیت را در پی خواهد داشت، تاکید کرد که هدف دیگر این رزمایش کسب و تبادل تجربه در حوزه عملیات امداد و نجات برای حوادث دریایی است که از زمان شروع این رزمایش نیز انجام می‌شود.

امیر دریادار حسین خانزادی، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در رابطه با این رزمایش گفت: «رزمایش بزرگ میان مهم‌ ترین نیروهای دریایی منطقه و جهان، یعنی ایران، روسیه و چین درحال برگزاری است و هدف از آن، تقویت امنیت در منطقه است.» وی اضافه کرد که این نیروها از تاکتیک‌های مختلف نظامی استفاده خواهند کرد و به همکاری و هماهنگی مشترک متکی خواهند بود. همچنین وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که رزمایش سه‌ جانبه که برای اولین بار برگزار می‌شود آزاد سازی کشتی‌هایی که توسط دزدان دریایی ربوده می‌شود را شبیه‌ سازی می‌کند.

ارسال ناوهای روسی و چینی به منطقه

همزمان با آغاز رزمایش سه‌ جانبه تهران، مسکو، پکن، وزارت دفاع روسیه از ارسال سه ناو وابسته به ناوگان دریایی بالتیک روسیه به رزمایش سه‌جانبه با ایران و چین خبر داد. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، وزارت دفاع روسیه روز جمعه با اشاره به رزمایش دریایی مشترک ایران، روسیه و چین اعلام کرد که سه ناو وابسته به ناوگان دریایی بالتیک روسیه  یک تانکر، یک پاس‌ناو و یک ناو یدک‌ کش، را به رزمایش سه‌ جانبه با ایران و چین ارسال کرده است. این وزارتخانه همچنین اعلام کرد که این اولین بار است چنین رزمایشی با چنین چیدمانی برگزار می‌شود. چین نیز روز پنج‌ شنبه اعلام کرد که یک ناوشکن موشک‌ انداز را برای شرکت در این رزمایش اعزام کرده است.

این درحالی است که یگان‌های شناور روسیه و چین به منظور شرکت در رزمایش مرکب با جمهوری اسلامی ایران روز گذشته وارد بندر شهید بهشتی چابهار شدند. به گزارش روابط عمومی ارتش، آیین استقبال از شناورهای کشورهای روسیه و چین برای شرکت در رزمایش مرکب سه‌ جانبه با جمهوری اسلامی ایران، بعد از ظهر جمعه با حضور امیر دریادار دوم «غلامرضا طحانی» معاون عملیات نیروی دریایی ارتش و امیر دریادار دوم «مصطفی تاج‌ الدینی» فرمانده منطقه سوم دریایی نبوت در اسکله شهید بهشتی بندر چابهار برگزار شد. در این مراسم ناو روسی «Yaroslav Mudry» به همراه کشتی سوخت‌رسان «Yel’nya» و یدک‌ کش «Yevgeniy Khorov» و همچنین ناوشکن چینی «شینینگ» در دریا مورد استقبال ناو موشک‌ انداز «نیزه» قرار گرفتند و با پهلوگیری در اسکله بندر شهید بهشتی چابهار مراسم استقبال و تشریفات رسمی انجام شد.

نخستین رزمایش مرکب پس از انقلاب

همچنین امیر دریادار دوم غلامرضا طحانی، معاون عملیات نیروی دریایی ارتش و سخنگوی رزمایش مرکب ایران، روز پنج‌ شنبه هدف از برگزاری این رزمایش را تحکیم امنیت و مبانی آن در منطقه عنوان و تاکید کرد: «این نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی است که جمهوری اسلامی ایران رزمایش مرکبی با دو قدرت دریایی بزرگ جهان و در چنین سطحی برگزار می‌کند و قطعا کشورهایی که از نظر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، دفاعی و امنیتی نزدیکی بیشتری با هم دارند، دست به دست هم می‌دهند تا برقراری امنیت و جمعی بودن آن میسر شود.» وی افزود: «این رزمایش برابر برنامه‌های از پیش تعیین شده با حرکت یگان‌های شناوری سه کشور از بندر چابهار آغاز می‌شود و در شمال اقیانوس هند گسترش خواهد یافت.»

به گفته طحانی، «منطقه شمال اقیانوس هند، منطقه بسیار با امنیتی است که این امنیت پایدار با اقتدار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و دو نیروی دریایی ارتش و سپاه در دریا برقرار شده است.» وی در نشست خبری این رزمایش تاکید کرد: «این تکلیفی است که ما در ارتباط با کشور، منطقه و جهان داریم و در راستای اجرای این تکالیف بسیار مهم، رزمایش سه‌ جانبه ایران، روسیه و چین در شمال اقیانوس هند با پهلوگیری شناورهای روسیه و چین در بندر شهید بهشتی چابهار آغاز شد.»

واکنش پنتاگون

در حالی‌ که برخی ناظران، رزمایش مزبور موسوم به «کمربند امنیتی دریایی» را پیامی از سوی جمهوری اسلامی برای آمریکا در متن تنش میان تهران و واشنگتن ارزیابی می‌کنند و آن را همچنین پاسخی به مانور مشترک نظامی آمریکا و عربستان سعودی که اواسط آبان‌ ماه برگزار شد، می‌دانند اما برخی تحلیلگران داخلی معتقد هستند که کشورهای غربی تلاش می‌کنند تا این رزمایش را علیه آمریکا و متحدانش نشان دهند درحالی‌که چنین رزمایشی بیانگر ارتقای همکاری‌های امنیتی ایران با کشورهایی چون روسیه و چین است. در این راستا شان رابرتسون، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا در واکنش به برگزاری رزمایش‌ نظامی سه‌جانبه میان ایران، روسیه و چین، گفت: «ایالات‌متحده از رزمایش دریایی که قرار است میان روسیه، ایران و چین در دریای عمان برگزار شود مطلع است و آن را زیر نظر خواهد داشت.» به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از روسیا الیوم وی ادامه داد: «ما به همکاری با شرکا و متحدان ادامه خواهیم داد تا از آزادی دریانوردی و جریان آزاد تجارت در آبراهه‌های بین‌ المللی اطمینان حاصل شود.»

افزایش تنش‌ها در منطقه

در ماه‌های گذشته سلسله‌ای از حوادث در منطقه خلیج‌ فارس بر تنش میان ایران و آمریکا افزود. توقیف یک نفتکش بریتانیایی توسط سپاه پاسداران و حمله به چند نفتکش و کشتی تجاری در این منطقه از جمله این حوادث بودند. حمله به تاسیسات نفتی آرامکوی عربستان نیز بر شدت تنش‌ها افزود. واشنگتن و ریاض در رابطه با حملات مزبور انگشت اتهام را به سوی جمهوری اسلامی نشانه رفتند و آمریکا نیروهای نظامی بیشتری را به منطقه اعزام کرد. جمهوری اسلامی ایران اما بارها اتهام دست داشتن در این حملات را رد کرده است.

در پی همین حملات بود که آمریکا ائتلافی را برای تامین امنیت کشتیرانی تجاری در منطقه تشکیل داد که عربستان، شماری از کشورهای حاشیه خلیج‌ فارس، بریتانیا و استرالیا از جمله اعضای آن هستند. همزمان نیز ائتلافی جداگانه توسط کشورهای اروپایی برای تامین امنیت تردد کشتی‌های تجاری در منطقه خلیج‌ فارس تشکیل شد.

اقیانوس هند، دریای عمان و خلیج‌ فارس از لحاظ رفت و آمد کشتیرانی تجاری به خصوص نفتکش‌ها اهمیت جهانی فراوانی دارند.