چرا قیمت خودرو از کارخانه تا بازار تفاوت دارد؟

به گزارش می متالز، ز بهمن ماه سال گذشته وزارت صمت همزمان با رونمایی از مدل جدید قیمت‌گذاری خودرو در مبدا، بر اساس ۵ درصد زیر قیمت‌های حاشیه بازار (که البته هیچ‌گاه اجرایی نشد) خودروسازان را مکلف کرد تا ۲۰ درصد محصولات تولیدی خود را به‌طور مستقیم به بازار عرضه کنند. تصمیم دولت در این زمینه در راستای تنظیم بازار خودرو بود حال آنکه در شرایط کنونی فاصله قیمتی میان بازار و کارخانه به بالاترین حد خود رسیده است.

بر این اساس با توجه به تکلیف دولتی، این سوال مطرح است که خودروسازان چه میزان به این تقسیم‌بندی از سوی سیاست‌گذار کلان خودرو پایبند بودند؟ بر این اساس به نظر می‌رسد شرکت‌های خودروساز چندان به این تکلیف پایبند نبودند. چنانچه این اقدام از سوی خودروسازان طی یک‌سال گذشته مورد توجه قرار می‌گرفت امروز شاهد این فاصله قیمتی میان کارخانه و بازار نبودیم. در حالی شرکت‌های خودروساز در تزریق ۲۰ درصد از تولید ماهانه خود عملکرد مناسبی نداشته‌اند که نگاهی به وضعیت تحویل معوقات نشان می‌دهد این بخش نیز خالی از اشکال نبوده است. دلیل این مساله را می‌توان در نارضایتی شرکت‌کنندگان در طرح‌های پیش‌فروش به وضوح دریافت چرا که بخش اعظمی از مشتریان هنوز موفق به دریافت خودروی ثبت‌نامی خود نشده‌اند. البته عمل نکردن به این تکلیف از سوی خودروسازان نگاه‌ها را به سمت سازمان حمایت و همچنین ستاد تنظیم بازار معطوف می‌کند. اگر این دو نهاد به وظایف خود در قبال نظارت بر بازار درست عمل کرده بودند و از شرکت‌های خودروساز می‌خواستند که فرمول ارائه شده از سوی وزارت صمت را بی کم و کاست اجرا کنند، بی تردید این میزان از شکاف قیمتی را میان کارخانه و بازار شاهد نبودیم. در این شرایط نزدیک شدن به پایان سال و داغ شدن بازار شب عید بر مشکلات افزوده است.

وزیر صمت خودروسازان را موظف کرده تا بازار شب عید را مدیریت کنند. این در شرایطی است که برنامه منسجمی از سوی خودروسازان در این زمینه دیده نمی‌شود. فروش فوری تنها ابزار در اختیار خودروسازان است. در همین حال دیده می‌شود که ایران‌خودرو به تناوب از طرح‌های فروش استفاده کرده حال آنکه نارنجی‌های جاده مخصوص به ندرت فروش فوری را در دستور کار قرار داده‌اند. در همین حال برخی از دست‌اندرکاران بازار معتقدند که نحوه اجرای طرح‌های فروش فوری ایران‌خودرو از کارآیی لازم برای کاهشی کردن نمودار قیمت در بازار بر خوردار نیست.

در اعلامیه‌های فروش فوری ایران‌ خودرو از واژه «محدود» و «بسیار محدود» استفاده می‌شود. این به آن معناست که محصولات اندکی در این طرح‌ها شرکت داده می‌شوند. از طرف دیگر تنوع کمی نیز در خودروهای فروش فوری دیده می‌شود که این موضوع نیز چالش دیگری است که سبب بی‌تاثیری این اقدام برای مقابله با تقاضای فزاینده موجود در بازار می‌شود. این نحوه عرضه به نظر کارشناسان نه تنها به تعادل قیمتی در بازار منجر نمی‌شود که خود سبب ایجاد فساد می‌شود. ایجاد فساد در این شرایط بیش از پیش عملکرد خودروسازان را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین در مدت زمان باقی مانده تا پایان سال این نوع اقدامات به منظور مدیریت بازار کافی نبوده و سیاست‌گذار کلان خودرو باید با تغییر سیاست‌های خود، کفه عرضه را سنگین‌تر کند. بی‌تردید سنگین‌تر کردن کفه عرضه به کاهشی شدن نمودار قیمت در بازار منجر خواهد شد.