ورق‌های فراموش شده!

به گزارش می متالز، ورق‌های قلع‌اندود که به عنوان ماده اولیه صنایع بسته‌بندی و قوطی‌سازی تلقی می‌شوند، بخش نسبتا کمی از تولیدات فولاد را در سراسر جهان تشکیل می‌دهند. تمامی قوطی کنسروها و بسیاری از بسته‌بندی‌های فلزی برای مواد غذایی یا شیمیایی از ورق قلع‌اندود ساخته می‌شود. ضخامت ورق‌های قلع‌اندود بسیار پایین است و این ورق‌ها نازک‌ترین ورق فولادی موجود در بازار به شمار می‌روند.

کشور ما یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان قوطی‌های فلزی و بسته‌بندی در غرب آسیا است و محصولات ایرانی همواره در کشورهای همسایه به وفور یافت می‌شود. حضور در بازارهای منطقه‌ای و حتی بعضا فرامنطقه‌ای نشان می‌دهد که تولیدکنندگان ایرانی در این زمینه از تکنولوژی روز دنیا بهره می‌برند و در شرایط نامطلوب اقتصادی و فشار تحریم‌ها می‌توانند محصولاتی تولید کنند که قابل رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی باشد.

علی‌رغم وضعیت قابل قبول صنعت بسته‌بندی کشور، این صنعت از مشکل بزرگ کمبود مواد اولیه رنج می‌برد. تخمین زده می‌شود میزان مصرف ورق قلع‌اندود در کشور بالغ بر 250 هزار تن است. در حالی که تنها دو تولیدکننده ورق قلع‌اندود در کشور وجود دارد که شرکت فولاد مبارکه با ظرفیتی 100 هزار تن در سال و شرکت صنایع فولاد توان آور آسیا با ظرفیت 150 هزار تن در سال فعالیت می‌کنند. اگر فولاد مبارکه با تمام ظرفیت خود تولید کند، با توجه به فعال بودن 30 درصد از ظرفیت شرکت فولاد توان آور آسیا، میزان تولیدات به 140 هزار تن می‌رسد؛ یعنی همچنان حدود 110 هزار تن کمبود ورق قلع‌اندود احساس می‌شود.

تحریم‌ها در یکی دو سال اخیر تقریبا به تمام صنایع کشور به ویژه آن صنایعی که به نوعی وابستگی بیشتری به کشورهای خارجی دارند، فشار زیادی وارد کرده است. زیرا از یک سو تحریم باعث شده تا بسیاری از تامین‌کنندگان خارجی به ویژه شرکت‌های بزرگ بین‌المللی که به نوع دیگر ریسک تجارت با ایران را نپذیرند و تنها آن دسته از تامین‌کنندگان باقی ماندند که بین‌المللی نیستند و وابستگی کمتری به آمریکا دارند. از سوی دیگر، به دلیل افزایش نرخ ارز و گران‌قیمت بودن ورق قلع‌اندود در بازارهای بین‌المللی که به حدود یک هزار دلار به ازای هر تن می‌رسد، تامین ارز مورد نیاز برای واردات این ورق از سوی صنایع مصرف‌کننده در کشور بسیار دشوار است. با احتساب قیمت جهانی ورق قلع‌اندود، برای تامین 110 هزار تن کمبود این نوع ورق در کشور باید حدود 110 میلیون دلار هزینه کرد که تامین این میزان ارز برای هر صنعتی، چالشی بزرگ محسوب می‌شود؛ بنابراین بهترین استراتژی در این صنعت، تقویت تولید داخلی است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که امکان افزایش20 تا 30 درصدی ظرفیت تولید ورق قلع‌اندود در شرکت فولاد مبارکه وجود دارد و اگر این شرکت و شرکت توان آور آسیا بتوانند با تمام ظرفیت تولید کنند، قطعا نیاز صنایع داخلی را پوشش خواهند داد. باید توجه داشت که شرکت فولاد مبارکه تمام زنجیره تولید ورق را در اختیار دارد و می‌تواند مواد اولیه خود را تامین کند اما شرکت توان آور آسیا برای تامین ورق مورد نیاز خود به فولاد مبارکه وابسته است. شرکت فولاد توان آور با وجود سابقه هشت ساله خود، به دلیل فقدان مواد اولیه نتوانسته با تمام ظرفیت ورق قلع‌اندود تولید کند.

استراتژی صحیح برای صنایعی که با ورق قلع‌اندود سر و کار دارند آن است که تامین مواد اولیه آن‌ها، تسریع و تسهیل شود. در عین حال، به جای اختصاص ارز فراوان به واردات ورق قلع‌اندود، به شرکت‌های داخلی توجه ویژه‌ای شود و با عنایت به پتانسیل‌های موجود در صنعت کشور، تمامی نیازهای صنایع داخلی به ورق قلع‌اندود تامین شود.