موافقان و مخالفان کاهش تعرفه فولاد

صنایع پایین‌دستی نیازمند واردات

صنایع پایین‌دستی فولاد معتقدند برای واردات مواد اولیه نیاز به دیوارهای بلند تعرفه‌ای نیست. در این‌باره امیرحسین کاوه دبیر سندیکای لوله و پروفیل فولادی عنوان کرد: تعرفه یک دیوار حمایتی برای صنایع نوزاد به‌شمار می‌رود. البته تعرفه برای صنایع تکمیلی یا نیمه‌تکمیلی باید افزایش یابد نه برای مواد اولیه. از این‌رو برای واردات مواد اولیه دیوار تعرفه‌ها باید کوتاه باشد.
کاوه در ادامه خاطرنشان کرد: اگر به این سمت پیش برویم، براساس استراتژی صنعتی پیش رفته‌ایم و در غیراین صورت به سمت گلخانه‌ای شدن صنایع پیش خواهیم رفت. وی افزود: ما از موافقان صادرات و مخالفان واردات هستیم، البته مخالف واردات کالا یا محصول نیمه‌نهایی هستیم نه واردات مواد اولیه که می‌تواند مواد صنایع پایین‌دستی را تکمیل کند و سبب ایجاد اشتغال‌آفرینی شود. این موضوع زمانی بغرنج می‌شود که مواد اولیه مورد نیاز در داخل هم موجود نیست. در نتیجه نباید در برابر آن دیوار تعرفه ایجاد کرد. اینها مسائل دقیقی است که تصمیم‌گیرنده‌ها باید برای آن هوشمندانه تصمیم بگیرند. وی افزود: ما در ابتدای امسال با وزارت و وزیر صنعت، معدن و تجارت برای کاهش تعرفه نامه‌نگاری کردیم. پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که قیمت‌ها رو به افزایش است و تجربه ۵۰ساله سندیکا می‌گوید که با ظرفیت کنونی، توانایی برای تامین نیاز همه صنایع پایین‌دستی فولاد در کشور وجود ندارد. کاوه ادامه داد: وزیر صنعت، معدن و تجارت همواره حامی ما بوده است. البته در چند سال گذشته برحسب آزمون و خطا تعرفه‌ها اعمال شده و چندان کار کارشناسی روی آنها نشده است. وی ادامه داد: هرچند معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تعرفه را ۱۰درصد اعلام کرده، اما هنوز بخشنامه گمرکی آن اعلام نشده است. تعرفه باید به گونه‌ای باشد که بازار تنظیم شود. کاوه با اشاره به قیمت‌های جهانی و تاثیر آن بر میزان تعرفه گفت: قیمت‌های جهانی از ابتدای سال گران‌تر شده است و این قیمت‌ها می‌تواند در کاهش تعرفه موثر باشد. دبیر سندیکای لوله و پروفیل فولادی عنوان کرد: باید برای تعیین تعرفه فولاد یک ستاد اندیشه‌ورز و کارشناس به‌علاوه مسئولان تشکل‌ها و اتاق بازرگانی تشکیل شود تا زنجیره مواد خام تا کالای نهایی را رصد کنند و هر کجا که زنجیره به هم ریخته به تقویت آن کمک کنند. باید از صادرات مواد خام پیشگری کرد اما این حرف را کلی نباید زد بلکه باید ۴ شرط برای آن تعیین کرد. اینکه آیا این مواد خام خریدار دارد یا خیر؟ دوم اینکه آیا این مواد خام صنایع تکمیلی بعدی دارد؟ آیا این مواد خام به قیمت مناسب جهانی در داخل قابل فروش است؟ و چهارم اینکه آیا ترس از تغییر میزان مصرف وجود دارد؟

تعرفه یک اهرم است

تولیدکنندگان فولادی، چندان موافق کاهش میزان تعرفه نیستند و معتقدند کاهش تعرفه به ضرر تولیدکنندگان داخلی است. در این‌باره عزیز قنواتی مدیرعامل فولاد امیرکبیر عنوان کرد: یکی از ابزارهایی که دولت‌ها برای حمایت از تولید داخلی به‌کار می‌گیرند، وضع تعرفه‌های مناسب برای واردات است. صنایع کشور بنا به دلایلی نتوانسته چندان نوسازی شود و همچنان با فناوری قدیمی فعالیت می‌کند؛ به‌همین دلیل است که قیمت تمام‌شده کالا برای ما افزایش می‌یابد. وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم با کالای خارجی رقابت کنیم این توانایی را نخواهیم داشت، چون کشورهای پیشرفته از فناوری روز برخوردار هستند و قیمت تمام‌شده آن پایین خواهد بود و به‌راحتی کالای خود را وارد کشور ما خواهند کرد. وی افزود: با توجه به این موضوع تعرفه می‌تواند به عنوان یک اهرم و حتی یک اهرم سیاسی تعریف شود. برای مثال چین یا امریکا برسر تعرفه در حال جنگ با یکدیگر هستند. امریکا برای حمایت از صنایع داخلی خود تعرفه‌های بالایی را تعریف کرده است. مدیرعامل فولاد امیرکبیر در ادامه خاطرنشان کرد: همین وضع تعرفه امسال جان تازه‌ای به صنعت فولاد و تولیدکنندگان بخشید، اما تحت تاثیر فشارهایی که از برخی عوامل مختلف ایجاد شد سبب کاهش تعرفه شده است. قنواتی ادامه داد: ما معتقدیم در کل وضع تعرفه با توجه به شرایط صنایع و در جهت حمایت از تولید داخلی باشد و این یک امر ضرورت به‌شمار می‌رود و باعث می‌شود یک‌سری از تولیدکنندگان ما نتوانند محصولات خود را در بازار بفروشند و اگر هم بفروشند همراه با ضرر خواهد بود چون واردات ارزان می‌شود.

کشورها با کاهش فولاد به جنگ یکدیگر می‌روند

همچنین زکریا نایبی مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز درباره کاهش تعرفه فولاد عنوان کرد: اگر کاهش تعرفه در زمینه فولاد روی دهد نمی‌توانیم با ورود کالاهای چینی به کشور رقابت کنیم و این تعرفه در کل به ضرر تولیدکنندگان خواهد بود. در حال حاضر با بحران روبه‌رو هستیم و در صورت کاهش تعرفه نیز با کاهش تولید بیشتری روبه‌رو خواهیم بود. نایبی در ادامه خاطرنشان کرد: برای مثال شما اگر محصول تمام‌شده را ۴۰۰ دلار در نظر بگیرید، اگر ۲۵ تا ۳۰درصد عوارض بگیرند، حدود ۱۰۰ دلار خواهد بود اما اگر ۱۰درصد عوارض بگیرند حدود ۴۰ دلار خواهد شد که با توجه به این موضوع فولاد خارجی و به‌ویژه چینی ارزان‌تر تمام می‌شود. وی در پاسخ به این پرسش که برخی تولیدکنندگان مواد اولیه وارد می‌کنند که در این صورت برای آنها به صرفه خواهد بود، گفت: تولیدکنندگانی که مواد اولیه تولید می‌کنند بیشتر واردات آنها در برابر صادرات تعریف می‌شود. یعنی به همان میزان نیز صادرات خواهند داشت. از سوی دیگر در زمینه فولاد در تامین مواد اولیه با مشکلی روبه‌رو نیستیم و بخش خصوصی و دولتی مشکل چندانی برای تامین مواد اولیه ندارند. مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز با اشاره به این موضوع که تعرفه باید برحسب تولیدکنندگان داخلی آنها منطقی باشد، عنوان کرد: تعرفه را هر کشور برای حمایت از تولیدکنندگان خود ارائه می‌کند، برای مثال در امریکا یا ترکیه تعرفه‌های بالا برای فولاد تعریف می‌کنند. امریکا که مدعی سردمداری اقتصاد آزاد در دنیا است تعرفه‌های بالایی برای فولاد تعریف کرده است. نایبی ادامه داد: در کشور ما نیز باید برحسب عرضه و تقاضای فولاد میزان تعرفه را تعریف کرد. زمانی که عرضه پایین و تقاضا بالا باشد آن زمان تعرفه را کاهش می‌دهند تا واردات را افزایش دهند، اما در وضعیت رکود اقتصادی و ساخت‌وساز که با عرضه مشکلات داخلی مشکل داریم باید تعرفه‌ها را افزایش داد.