«خفه خون»؛ فساد ساختاری در سازمان خصوصی‌سازی!

به گزارش می متالز، وقتی عنوان «مستند» به گوش‌مان می‌خورد، همراه همیشگیِ آن «حقیقت و دانش» است. بی‌تردید همگان از مشاهده یک «مستند» جذاب لذت خواهند برد، تولید آثار مستند نوع دیگری از ارائه اطلاعات و اسناد کمتر بیان شده‌ای را بصورت هنری برای مخاطبان عرضه می‌دارد. این ژانر طرفداران خاص خود را دارد، چرا که عده‌ای برای رسیدن به حقایق و افشای پشت‌پرده فسادهای گوناگونِ موجود در جهان پیرامون خود به تماشای آن می‌پردازند. تولید آثار مستند دارای قدرت شوکه‌کننده و غافل‌گیری برای مردم را دارد چرا که از بی‌عدالتی‌ها، افشای فسادهای اقتصادی و ... پرده برداشته و جامعه را در جهت مبارزه با نابرابری و همچنین بیداری افکار عمومی سوق می‌دهد.

روزهای تعطیلات عید 1399، فرصت مناسبی است که در کنار خانواده بنشینیم و به آثار جدیدی از فیلم-مستندهای داخلی و خارجی که در سال گذشته منتشر شد، مشاهده کنیم. در این ایام قصد داریم که هر روز به معرفی یک مستند بپردازیم. در گزارش هفتم به معرفی مستند "«شورش علیه سازندگی»؛ شورش مردم علیه لیبرالیسم!" پرداختیم.

اوایل دی ماه 97 بود که نزدیک به۵۰ تن از نمایندگان مجلس در نامه‌ای به لاریجانی رییس سابق قوه قضاییه خواستار تشکیل دادگاه ویژه‌ای برای بررسی تخلفات مالی احتمالی درخصوص نحوه واگذاری‌های جنجالی در دوران ریاست پوری حسینیبر سازمان خصوصی‌سازی شدند. در این نامه اسامی چندین شرکت آورده شده است که شرکت‌ آلومینیوم المهدی نیز در میان آنها است.

مجتمع آلومینیوم المهدی در ۱۳۶۹ با هدف تولید سالیانه ۳۳۰ هزار تن شمش آلومینیوم (در ۳ فاز) و در منطقه ویژه اقتصادی ودر ۱۸ کیلومتری غرب شهر بندرعباس تاسیس شد و در سال ۱۳۹۳ با برگزاری مزایده توسط سازمان خصوصی سازی به شرکت «فروآلیاژ گنو» واگذار شد.

در همان زمان احمد مرادی، نماینده مردم بندرعباس در مجلس، طی نامه‌ای به وزیر اقتصاد، سازمان خصوصی‌سازی و دستگاه‌های نظارتی از علت فسخ بی سروصدای قرارداد آلومینیوم المهدی و هرمزال، برگزاری شتاب‌زده مزایده فروش مجدد این دو شرکت و اوضاع بحرانی صنایع آلومینیوم‌سازی هرمزگان انتقاد کرد.

مرادی در قسمتی از این نامه نوشت: «متاسفانه خبرهایی که در بین اکثر کارگران این دو کارخانه مطرح است، حکایت دارد که این دو شرکت قبل از فسخ فروخته شده و برگزاری شتابزده مزایده‌های نوبت اول، دوم و سوم فقط برای سرپوش گذاشتن به این معامله پنهانی و انجام تشریفات به ظاهر قانونی است. اگر چنین شیــوه و روند خرید و فروش در سـازمان خصوصی‌سازی حاکم و رواج یابد آنگاه سازمان خصوصی‌سازی تبدیل به یک سازمان مخوف، کارچاق کن و دلال می‌شود.»

احمد توکلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در نامه‌ای به رئیس قوه قضائیه نوشته بود سازمان خصوصی‌سازی بدون توجه به تذکر و هشدارهای نهادهای نظارتی مانند بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات کشور و جمعی از نمایندگان، با اصراری عجیب و با سرعتی غیرمتعارف و با نقض قوانین متعدد و به گزارش بازرسی کل با گرایش آشکاری به نفع خریدار سعی کرد تمام نهادهای ذیربط را در مقابل عمل انجام شده قرار دهد.

همچنین نقد توکلی رئیس دیده‌بان شفافیت و عدالت به سازمان خصوصی سازی این بود که وقتی آلومینیوم المهدی درپی ضعف‌های ساختاری و مدیریتی ناکارآمد و فسادانگیز، آماده فروش نبوده، چرا آن سازمان بر سر مال ملت زده است.

پس از حواشی به وجود آمده در ماجرای مجتمع آلومینیوم المهدی، تورج کلانتری در حمایت از دادخواهی کارگران آن شرکت، مستندی با عنوان «خفه خون» را در بررسی ابعاد فساد اقتصادیِ آن ساخته است.

کلانتری کارگردان این مستند درباره وضعیت فساد اقتصادی در کشور گفت: بعد از بررسی های یک ساله ای که در اقتصاد ایران داشتیم به این نتیجه رسیدیم که یکی از عوامل اصلی عقب ماندگی اقتصاد ایران فساد سیستماتیک در سیستم اقتصاد کشور است.

بنابر نظر وی، یکی از عوامل فساد در واگذاری آلومینیوم المهدی را قدرت خریدار در ایجاد لابی های سنگین با مسئولان استان دانست و گفت: در بررسی های ما مشخص شد که حتی ناظران و بازرسان دستگاه های حکومتی که می بایستی بر این پروژه نظارت داشته باشند، توسط خریدار جذب شده‌اند.

البته از اکران این مستند هم به مانند مستندهای «شورش علیه سازندگی» و «اختاپوس» جلوگیری کردند، امین سردارآبادی دبیر اسبق جنبش عدالتخواه دانشجویی درخصوص لغو متوالی اکران «خفه‌خون» در اردیبهشت ماه 96 گفت: مگر این مستند چه مسایلی را بیان می‌کند که مسئولان دولتی و غیر دولتی با فشار دو مرتبه اکران آن را در بندرعباس لغو کرده‌اند؟ آیا جز صدای اعتراض و داد خواهی کارگران شرکت آلومینیوم المهدی و اعتراض به نحوه واگذاری شرکت است؟ مسئله دیگر این است که چرا صدای تظلم خواهی کارگران را خفه می‌کنند؟!

مستند «خفه‌خون» نه به‌دنبال سیا‌ه‌نمایی بوده و نمی‌خواهد مخاطبان خود را سرگرم کند! این مستند به دنبال واکاوی و شرایط واگذاری شرکت‌ها بوده و همچنین مدل خصوصی‌‌سازی در ایران را بازگو می‌کند. روایتی عدالت‌محور از همپیمانی دولت و سرمایه‌داری که تبعات ناگوارِ آن بر کارگران شرکت آلومینیوم المهدی تحمیل شده است. این مستند که با حمایت سازمان اوج تولید شده و به جرأت می‌توان گفت در هیچ دانشگاهی اکران نشد!