عدم جدیت سازمان بورس در حمایت از منافع سهامداران

به گزارش می متالز، چندماه پیش وقتی چالش اصلی اقتصاد ما، کسری بودجه دولت در سال ۹۹ بودند اعلام کردند دولت بخشی از کسری بودجه را از طریق واگذاری سهام خود در شرکت های بورسی جبران می کند. کمی بعد اسامی تعدادی از شرکت ها ارائه شد و خبر از واگذاری سهام دولت در قالب صندوق های قابل معامله ETF دادند. بعد از خبرهای متعدد و مصاحبه های مکرر سیاست گذاران اقتصادی و تبلیغات فراوان روی این ETF ها، اولین ETF دولت با نام دارا یکم برای خرید عموم عرضه شد و آنقدر بازدهی مطلوبی داشت که بسیاری، برای خرید دارا دوم لحظه شماری کنند.

اما نکته جالب توجه این بود که قرار بود این ETF ها با درصدی تخفیف نسبت به قیمت بازار در زمان پذیره نویسی، عرضه گردد و هیجان بازار آنقدر بود که سهم هایی که شانس حضور در دارا دوم را داشتند (پالایشی ها)، جهش های قیمتی چشمگیری هم داشتند.

حالا بعد از ماه ها کش ک قوس و وعده سر خرمن، ناگهان امروز مدیران سازمان خصوصی سازی اعلام کردند که دارا دومی در کار نیست و عرضه صندوق پالایشگاهی‌ها منتفی شده است!سهام پالایشی‌ها را هم بلوکی عرضه می‌کنند اما صندوق خودرویی‌ها پابرجاست.

هر چند این خبر برای بهم ریختن آرامش بازار کافی بود؛ ولی توجه به چند نکته ضروری است. دولت برای جبران کسری بودجه، چاره ای جز واگذاری سهام خود ندارد. عرضه بلوکی پالایشگاه ها، برای سرمایه گذاران بزرگ جذاب نیست؛ چرا که هم قیمت سهم ها رشد زیادی داشته و به نظر خیلی ها، این قیمت ها حتی با فرض یک تخفیف ۲۰ تا ۳۰ درصدی توجیه خرید ندارد و ضمنا پالایشی ها جزو سبد سهام عدالت هستند و کنترل شرکت ها، در دست دولت است.

از سوی دیگر، عدم عرضه دارا دوم، جو روانی بدی ایجاد خواهد کرد که میتواند تبعاتی برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد و خروج پول از بازار سرمایه، قطعا مد نظر سیاست گذاران نیست.

محمد نوربخش مدیرعامل شرکت سبدگردان کوروش در این خصوص بیان کرد: هنوز لغو عرضه دارا دوم مشخص نیست و خبرها حاکی از تایید و تکذیب های مکرر است.

وی افزود: به هر حال سهم هایی که به خاطر عرضه دارا دوم رشد کرده اند، با لغو عرضه دارا دوم، افت قیمت خواهند داشت. باید اول به این سوال پاسخ داده شود که اصلا سهم های پالایشی چرا رشد کردند؟ افزایش قیمت سهم‌های پالایشی، به دلیل قرار گرفتن در ETF دولتی بود؛ وگرنه به لحاظ تحلیلی، بعضی از این سهم‌ها در حدی که رشد کرده بودند، ارزندگی نداشتند.

وظیفه سازمان بورس، دفاع از حقوق سهامداران خرد است؛ ولی به نظر می رسد سازمان بورس (خصوصا در دوره مدیریت فعلی)، جدیتی برای پیگیری این موارد ندارد و عمدتا واکنش سازمان بورس به این اتفاقات، خنثی است!

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: با توجه به اینکه سهم‌های پالایشی به خاطر تبلیغاتی که روی ETF دولتی صورت گرفته بود، رشد کرده و حالا، با خبر لغو عرضه دارا دوم، عده‌ای از سهامداران متحمل ضرر و زیان شده‌اند؛ انتقاد و اعتراض حق سهامداران است. ولی اینکه آیا حق سهامداران محترم شمرده خواهد شد یا نه، جای بحث دارد.

وی اضافه کرد: بسیاری اوقات اتفاقاتی در بازار سرمایه رخ می‌دهد که به نفع فعالان بازار سرمایه نیست و کسی هم امکان اعتراض ندارد. البته طبق تعاریف، وظیفه سازمان بورس، دفاع از حقوق سهامداران خرد است؛ ولی به نظر می رسد سازمان بورس (خصوصا در دوره مدیریت فعلی)، جدیتی برای پیگیری این موارد ندارد و عمدتا واکنش سازمان بورس به این اتفاقات، خنثی است!

نوربخش در خاتمه با اشاره به تبعات خدشه وارد کردن به اعتماد سرمایه گذاران تصریح کرد: به هر حال پولی که در بازار سرمایه تجمیع شده، حجم بالایی است و منافع تعداد زیادی از مردم هم درگیر بازار سرمایه شده است. به همین علت، بی اعتمادی سرمایه گذاران نسبت به این بازار، هم تبعات اقتصادی و هم تبعات اجتماعی به دنبال خواهد داشت.

وی اضافه کرد: هجوم نقدینگی به بازار ارز و طلا و تلاطم این بازارها، بخشی از تبعات احتمالی بی اعتمادی مردم به بورس خواهد بود و این اتفاق، قطعا مطلوب دولت نیست. امیدواریم که هیچ سهمی به خاطر قرار گرفتن در ETF های دولتی رشد نکند که تکذیب احتمالی عرضه صندوق ها، سهامداران را متضرر کند. قرار گرفتن سهم ها در صندوق های قابل معامله دولت، منفعتی برای سهم ندارد که توجیه رشد چند برابری باشد و نباید تبلیغات دولت روی این صندوق ها، سرمایه گذاران را گمراه کند‌.