تحلیل وضعیت فعلی بازار سهام و پاسخ به ادعای چند اقتصاددان + چند خبر از بانک

به گزارش می متالز، محمد فطانت که از آذر 93 تا مرداد 95، دومین رئیس سازمان بورس بود و از اوایل دی سال گذشته راهی بانک آینده شده درباره شرایط هفته های اخیر بازار سهام که با ریزش طولانی مدت شاخص و زیان 50 تا 60 درصدی اکثر سرمایه گذاران مواجه شده در گفت وگو با دنیای اقتصاد نکاتی درباره بازار سرمایه اعلام کرد و ضمن پاسخ به ادعای چند اقتصاددان از درخواست انتقال نماد، افزایش سرمایه، عرضه اولیه و... خبر داد.

ارزش روز دلاری بازار سهام با 7 سال پیش فرقی نکرده

عدم تقارن در افزایش ورود مردم به بورس با ارتقای سواد مالی، سبب حاکمیت منطقی خاصی بر رفتار بازار سرمایه شده است. در این میان بیشتر افراد سعی می‌کنند هنگام رشد بازار هر سهمی را بدون تجزیه و تحلیل ، بخرند. به همین دلیل و به علت آشنایی ناکافی سرمایه‌گذاران با ساز و کار بازار، هنگام نزول قیمت ها مانند دوره فعلی، بازار دچار بیش واکنشی می‌شود و طی آن کوچک‌ترین تغییری در روند به نوسان قابل‌توجه قیمت‌ها منتهی می‌شود. نکته مهم در بررسی شرایط فعلی بازار سرمایه، رشد قابل‌توجه قیمت‌ها در ماه‌های آغازین سال جاری است. به طوریکه روند صعودی بسیاری از نمادها در ماه‌های آغازین سال، از ریزش‌های اخیر قدرتمندتر بوده است.

ارزش روز بازار سهام با محاسبه دلار  تقریبا مشابه ارزش سال اول دولت روحانی بوده و با وجود ادعا‌هایی که با اتکا به فرض ارزش‌گذاری نادرست سهام یا تشکیل حباب قیمت در بورس مطرح می‌شود به این نتیجه می‌رسیم که بازار با تحلیلی متفاوت به مسائل نگاه می‌کند.

پیش بینی مثبت از آینده بازار

با در نظر گرفتن چشم‌اندازهای پیش رو، روند بازارسهام مثبت است. در حال حاضر فقط وجود برخی عدم قطعیت‌ها است که به نوسان بازارسهام منجر شده است. البته اعمال یک شبه برخی سیاست‌ها نیز ، کاهش میزان اطمینان و اعتماد سرمایه‌گذاران را به دنبال داشت. چنان‌که وقتی به یکباره نسبت سرمایه‌گذاری در سهام برای صندوق‌های با درآمد ثابت، کاهش یافت و همزمان میزان اعتباردهی کارگزاری‌ها را محدود کردند، بازار دچار نوسان شد.

فرصتی سوزی دولت

دولت از این فرصت به اندازه کافی برای عرضه شرکت‌های جدید و پذیرش شرکت‌ها و سیاست‌گذاری استفاده خوب عمل نکرد. مثلا نحوه قیمت‌گذاری کالاها در بازارهایی مثل خودرو به‌گونه‌ای بود که سود را به جای تولید به جیب سوداگران ریخت و همین موضوع از دلایل کاهش اطمینان در بازارسهام به‌ویژه کاهش اطمینان فعالان تازه وارد بود و در کنار مخالفت‌ها و نامه‌های حاوی نگرانی از آثار رشد بورس، ذهن مسوولان و سرمایه گذاران را مشوش کرد.

راهکارهای برای برگشت اعتماد / فروش 60 هزار میلیاردی اوراق برای کسری بودجه

لازم است نخبگان به چارچوب مشترکی درخصوص محوریت تامین مالی در اقتصاد دست یابند. بستر تامین مالی ایران برای سال‌ها بانک‌محور بوده و اگر قرار بر افزایش سهم بازارسرمایه باشد، باید تعریفی مشخص از کارکردهای این بازار و درباره اهمیت نقش بورس در اقتصاد اتفاق‌نظر شود. در این صورت مداخله دولت در قیمت‌گذاری باید تغییر کند.

در این میان طی سال‌جاری ، 60 هزار میلیارد تومان از فروش اوراق برای تامین کسری بودجه دولت استفاده شد. آن هم در شرایطی که درآمدهای دولت به دلایل گوناگونی مانند تحریم با محدودیت مواجه شد و این موضوع از اهمیت بسیاری برخوردار است.

تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بورس از گذشته بود اما...

هرچند مصوبه جدید دولت مبنی بر تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به بورس از گذشته در اساسنامه صندوق توسعه بازار دیده شده بود اما بازار سرمایه باید نیازها را به شکلی درون‌زا فراهم کند تا نیازمند تزریق منابع از بیرون نباشد. بر این اساس صندوق‌های با درآمد ثابت می‌توانند نقش مهمی در ایجاد ثبات در بازار ایفا کنند.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری از اهمیت بسیاری برخوردارند و می‌توانند افراد علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری را به سمت کسب بازده بهتر با ریسک پایین‌تر سوق دهند. زیرا هوشمندتر عمل می‌کنند و به ضوابط و پیش‌نیازهای سرمایه‌گذاری آگاه هستند. این صندوق‌ها می‌توانند برای سرمایه‌گذاران پرتفوی بهینه‌تری انتخاب کنند.

رویکرد بانک مرکزی نیز در شرایط فعلی، بسیار نسبت به بازار سرمایه مثبت است و از این حیث امکان انجام فعالیت‌هایی در دوره جاری وجود دارد که پیش‌تر وجود نداشت. در گذشته اگر بانک‌ها به کارگزاری‌ها اعتبار می‌دادند برای بانک‌ها تخلف منظور می‌شد. شرکت‌های کارگزاری نیز چنین مجوزی نداشتند.

البته این به آن معنا نبود که اعتباردهی به کارگزاری‌ها قبلا اتفاق نمی‌افتاد. این کار زیر‌ پوستی و غیررسمی انجام می‌شد اما این رویکرد اصلاح شده و اعتباردهی به کارگزاری‌ها به شکل قانونی انجام می‌شود. بنابراین هم‌گرایی بازار پول و بازار سرمایه دستاوردی بزرگ است. متاسفانه بعضا دیده می‌شود که به بازار سرمایه و بازار پول به شکل رقیب نگاه می‌شود؛ چنان‌که برخی فکر می‌کنند امور بازارسرمایه به وزارت اقتصاد مربوط است و این بازار هیچ ربطی به بازار پول ندارد که تفکری غلط است.

در هیچ بورسی نوسان شاخص به دولت ربطی ندارد

اتفاق بدی که در بازار سرمایه رخ داده، دولتی شدن رویکردها نسبت به بازار است. در حالی که در هیچ‌جای دنیا نه رشد بازار سرمایه و نه کاهش آن را به پای دولت نمی‌نویسند اما در کمال تعجب این‌جا همه‌چیز را به دولت نسبت می‌دهند. در هیچ کشوری نه بالارفتن بازارسهام به دولت مربوط است و نه کاهش اما اگر دولت با اعمال مصوبه، دستور و قوانین مختلف به تغییرات قیمت‌ها در بازار سرمایه جهت بدهد، بعدا نیز باید درباره افزایش یا کاهش قیمت‌ها در آن پاسخگو باشد. بنابراین بهتر است دولت کار از اظهارنظرهای نسنجیده پرهیز کند.

پاسخ به ادعای چند اقتصاددان درباره اثر منفی رشد قیمت سهام بر تورم

ادعای برخی اقتصاددانان مبنی بر اثر افزایش قیمت‌ سهام در انتظارات تورمی از جمله ادعاهایی است که در مورد آن تحقیق علمی مشخصی صورت نگرفته و نیازمند بررسی علمی و یافتن جوابی مشخص با استفاده از روش‌های علمی است اما تحقیقات سایر کشورهای جهان حکایت از آن دارد که نوسانات بازار سرمایه اثر تورمی ندارد. برعکس طبق تجربه‌ها، افزایش نرخ تورم در قالب رشد قیمت‌ سهام مشاهده می شود.

گفته‌های این چنینی پیش‌تر نیز سابقه داشته و بارها به بازار سرمایه آسیب رسانده است. در سال‌های گذشته گفته می‌شد بازار آتی سکه به بازار نقدی طلا و سکه جهت می‌دهد. این گفته آنقدر تکرار شد که بازار آتی سکه را تحت فشار تعطیل کردند اما پس از تعطیلی بازار آتی بازهم قیمت سکه با رشد قابل‌توجهی مواجه شد. افزایش ۳برابری قیمت سکه از زمان تعطیلی بازار آتی سکه تاکنون به خوبی نشان می‌دهد تورمی بودن بازار آتی و معرفی آن به‌عنوان نماگر انتظارات تورمی جامعه، ادعای غلطی بوده است.

توضیح درباره ایران مال، درخواست انتقال نماد بانک، افزایش سرمایه، عرضه اولیه و...

به‌ عنوان مدیرعامل بانک آینده و درخصوص پروژه ایران مال باید گفت که این طرح از ابتدا یکی از شرکت‌های تابع بانک آینده بود. بنابراین این ادعا که شرکت ایران مال قبلا متعلق به فرد یا شخص حقوقی دیگری بوده و در ازای تسویه تسهیلات به بانک منتقل شده، غلط است. انتظار می رود بخشی از دارایی‌های ملکی بانک آینده نظیر مال‌های تحت تملک به شکل شرکت سهامی در بازار سهام عرضه اولیه شود.

از سوی دیگر، درخواست انتقال نماد بانک از تابلوی نارنجی بازار پایه به تابلوی دوم فرابورس هم شده و قرار است سرمایه بانک از دو محل آورده نقدی و  تجدید ارزیابی زمین‌ها و املاک استهلاک‌ناپذیر، افزایش یابد. همچنین برای تکمیل پروژه‌ها و اصلاح ساختار بانک، هلدینگ مالی به صورت سهامی عام و از طریق پذیره‌نویسی عمومی تاسیس خواهد شد.

همچنین طرحی جدید با هدف تامین مالی در زنجیره‌های تامین و تولید و با ایجاد بازار برات الکترونیک، اجرا می شود. در این روش از اوراق برات برای تامین مالی زنجیره تولید استفاده خواهد شد. علاوه بر این در زیرمجموعه بانک، شرکتی را با عنوان شرکت تجارت الکترونیک فردا در شرف ورود به بورس است. این شرکت مالک تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپی بوده که تمرکز آن تقویت و ایجاد شتاب در فعالیت این شرکت‌ها است.