عدم پالایشگاه‌سازی فقط یک جواب دارد؛ پول نداریم

به گزارش می متالز، عباس کاظمی، درباره انتقادات به عدم ساخت پالایشگاه در کشور اظهار داشت: این انتقادات کارشناسی نیست، طی ۴۰ سال گذشته بیشتر تمرکز صنعت نفت روی توسعه گاز متمرکز بوده است، اگر به منحنی نگاه کنیم روزانه معادل ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه انرژی گاز استفاده می‌کنیم که ارزان‌تر از فرآورده است و هم اینکه ما از منابع مشترک برداشت کرده‌ایم، اگر این منابع را استفاده نمی‌کردیم قطر برداشت می‌کرد، چرا به این مساله توجه نمی‌شود؟ منابع پولی کشور هم محدود است با این پول طی ۴۰ سال ترجیح بر این بود که روی گاز تمرکز شود که نتایج آن را هم می‌بینیم. اگر می‌خواستیم این انرژی را از طریق نفت تامین کنیم هم مخارج استخراج گران‌تر بود، هزینه پالایشگاه نفت بیشتر از گاز بود و هم اینکه نمی‌توانستیم از منابع مشترک گازی استفاده کنیم.

وی سیاست تمرکز سرمایه‌گذاری روی گاز به جای نفت را بجا دانست و افزود: می‌گویند چرا به همان میزان روی پالایشگاه نفت سرمایه‌گذاری نشده، پاسخ واضح است؛ چون پول نداشتیم، سرمایه کجاست؟ یک میزان پولی داشتیم که وزارت نفت روی گاز سرمایه‌گذاری کرده و نتایج مثبت آن را هم می‌بینیم. در هر خانه‌ای گاز وجود دارد، تولید و تصفیه نفت گران‌تر است و اگر روی نفت تمرکز می‌کردیم، مزیت گاز را از دست می‌دادیم.

مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تصریح کرد: کسانی که انتقاد می‌کنند به مسائل مالی توجه ندارند، موجودی منابع مالی صرف تولید گاز شده بنابراین خرج نامطلوبی نشده است. ضمن اینکه اکنون مانعی برای ساخت پالایشگاه وجود ندارد، سال ۸۵ خصوصی‌سازی شده و اکنون دولت وظیفه‌ای برای ساخت پالایشگاه ندارد. چرا این سوال مطرح نیست که چرا بخش‌خصوصی اقدام به ساخت پالایشگاه نکرده و چرا این موضوع آسیب شناسی نمی‌شود؟ بعد از سال ۸۵ که خصوصی‌سازی انجام شد، نفت وظیفه‌ای در قبال ساخت پالایشگاه نداشته و پول را روی گاز سرمایه‌گذاری کرده که نتیجه آن مطلوب بوده است.

وی ادامه داد: اکنون که صادرکننده بنزین هستیم چرا بخش‌خصوصی پالایشگاه نمی‌سازد؟ چرا آسیب‌شناسی نمی‌شود که بخش‌خصوصی سرمایه را وارد پالایشگاه‌سازی کند؟ چرا نمی‌گویند معادل ۲۵ میلیون لیتر روزانه گاز مصرف می‌شود که اگر نبود باید بنزین مصرف می‌کردیم. اکنون معادل حدود ۵۰ میلیون متر مکعب ظرفیت گاز ایجاد شده، کسانی که مافیای بنزین را مطرح می‌کنند چرا به بقیه سوالات جواب نمی‌دهند؟ اولین سوال اینکه اکنون ما صادرکننده بنزین هستیم چرا پالایشگاه ساخته نمی‌شود کسانی که بحث مافیا را بحث می‌کنند چرا پاسخ نمی‌دهند؟

کاظمی یادآور شد: واقعیت که سرمایه به طرف گاز رفته، اگر به سمت گاز نمی‌رفت ما نیاز شدیدی به نفت داشتیم؛ ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه معادل گاز، باضافه ۱.۵ میلیون لیتر باید نفت‌خام وارد، تصفیه و توزیع می‌کردیم، کدام روش مطلوب‌تر بود؟ باید نفت‌خام وارد می‌کردیم، پالایشگاه را با سرمایه زیاد و زمان طولانی می‌ساختیم تا بنزین بیشتری مصرف کنیم.

وی ادامه داد: کسانی که بحث مافیای بنزین را مطرح می‌کنند، بگویند اکنون که صادرکننده هستیم چرا سرمایه‌گذاران در این سود زیاد پالایشگاه نمی‌سازند؟ جواب مشخص است، سرمایه سنگین می‌خواهد و ما این سرمایه را نداریم، البته پول را هم هدر ندادیم و روی گاز سرمایه‌گذاری کردیم. ابتدای انقلاب ۲ پالایشگاه گاز که یکی بیدبلند بود را داشتیم، اکنون بیش از ۳۰ پالایشگاه گازی داریم، تمام روستاها و شهرها به شبکه گاز متصل شده‌اند، چرا اینها مطرح نمی‌شود؟ فقط می‌گویند پالایشگاه نفت نساختند، چون می‌خواستند مافیای بنزین داشته باشند.

معاون سابق وزیر نفت خاطرنشان کرد: اگر اکنون پالایشگاه نفت می‌ساختیم انتقاد نمی‌شد که چرا مخزن پارس‌جنوبی رها شد که اعراب ثروت ما را بخورند و ما گاز نداشته باشیم؟ همین انتقادی که قبل از انقلاب به شاه می‌کردند که روستاهای آلمان گاز دارند و ایران یا گاز را می سوازند و یا شوروی می‌برد. اکنون تمام گاز پارس‌جنوبی وارد شبکه شده، چرا کسی در این مورد صحبت نمی‌کند؟ ۹۵ درصد شهرها و ۸۲ روستاها به گاز متصل است چرا یک بار روی این مساله صحبت نمی‌شود؟ منابع محدود است، اولویت‌بندی درست بوده به جای نفت روی گاز رفته‌ایم، گاز ارزان‌تر و با محیط‌زیست هم سازگارتر است. باید توجه کرد مخزن گازی مشترک است، اگر تعلل می‌کردیم رقیب برداشت می‌کرد.

وی بیان کرد: اکنون ما صادرکننده تمام محصولات نفتی هستیم، ما هم قبول داریم که به جای صادرات نفت‌خام بهتر است فرآورده صادر کنیم، کار عاقلانه‌تری است، اما چرا سرمایه‌گذاری نشده؟ چون پول نداریم. اگر پول درست مصرف نمی‌شود وزارت نفت که نباید پاسخ دهد این‌همه ویلا که در دامنه کوه‌های البرز ساخته می‌شودچرا به سوی نفت نمی‌آید؟ سیاست‌گذاری این بوده که به جای ساخت پالایشگاه پول به سمت اتومبیل‌های لوکس و ساخت ویلا رفته است؟

کاظمی تاکید کرد: ارجح است که به جای صادرات نفت‌خام، فرآورده تولید کنیم این یعنی صادرات و ایجاد اشتغال و ارزش افزوده؛ اما چرا انجام نشده؟ وزارت نفت پاسخ دهد یا کل کشور؟ اینکه چرا به جای سرمایه‌گذاری روی فولاد و نفت و… پول جای دیگر می‌رود؟ سرمایه‌گذار ترجیح داده به آن سمت برود. دولت هم باید ۸۰ میلیون جمعیت را تغذیه کند، روی امنیت، بهداشت و راه و…. سرمایه‌گذاری کند، از سوی دیگر بودجه را مجلس تصویب کرده و اگر مجلس روی این قضیه مصر است چرا در تقسیم بودجه و برنامه‌های ۵ ساله کمتر روی ساخت پالایشگاه تمرکز شده؟ مجالس ۱۱ گانه جواب بدهند، چرا زمان تقسیم بودجه کمتر توجه کردند؟ البته بودجه در انرژی درست تقسیم شده و بودجه به سمت گاز و برق رفته و اکنون صددرصد کشور به برق و ۹۰ درصد به گاز مجهزند.

وی گفت: اگر قرار بود پالایشگاه هم توسعه پیدا کند، باید سرمایه‌ها به جای ویلاسازی در دریا و کوه‌ها به گونه‌ای به سمت تولید می‌رفت، اگر نرفته وزارت نفت نباید پاسخگو باشد. ما کشوری هستیم که طبق گفته اسدالله اعلم در سال ۵۳، ۴ درصد روستاها برق داشتند و یک درصد آب. اکنون صد درصد برق و ۸۳ درصد گاز دارند. یعنی پول خرج شده و اولویت‌ها در نظر گرفته شده است، انرژی گاز و برق نسبت به فرآورده مطلوب‌تر است. منتقدان پیش خودشان تفاسیر می‌کنند که مافیای بنزین در کار بوده اما جواب نمی‌دهند که اگر روی پارس‌جنوبی تمرکز نمی‌کردیم چقدر از منابع ما غارت می‌شد، با وجودی که ۸۰ درصد مخزن سمت قطر است در برداشت از این کشور جلوتریم، علیرغم مصرف بالا نه قطعی برق و نه قطعی گاز داریم، فرآورده را هم صادر می‌کنیم. اگر روی پالایشگاه سرمایه‌گذاری نمی‌شود من هم سوال دارم. پاسخ اینکه بخشی از سرمایه‌ها از پروژه‌های کمتر اولویت‌دار به سمت ساخت پالایشگاه نفت برود تا ما به جای نفت‌خام فرآورده صادر کنیم، اکنون امنیت انرژی برقرار است، کسانی که بیهوده انتقاد می‌کنند یا نمی‌دانند و یا مسائل سیاسی را دخالت می‌دهند.