وعده رفع مداخله‌گری در بازار

به گزارش می متالز، وزارت صمت از ۲۲ اردیبهشت‌ بدون وزیر مانده و با سرپرست اداره شده است. در این مدت دو سرپرست در وزارت صمت حضور یافتند. نخست، حسین مدرس خیابانی که به‌عنوان وزیر به مجلس معرفی شد اما نتوانست رای اعتماد را از خانه ملت دریافت کند. پس از آن سرپرستی وزارت صمت به جعفر سرقینی سپرده شد و حال نیز گزینه جدیدی برای نشستن بر صندلی وزارتخانه مذکور به مجلس معرفی شده و قرار است این هفته در مجلس، خود را در معرض رای نمایندگان مردم در خانه ملت قرار دهد.

بلاتکلیفی بیش از چهارماهه وزارت صمت موجب اعتراض بخش خصوصی و حتی برخی از نمایندگان مجلس قرار گرفته است. چراکه در سال جهش تولید، وزارتخانه‌ای که ارتباط مستقیم با تولید و تجارت دارد، بدون وزیر و تنها با سرپرست اداره می‌شود؛ از این رو یا تصمیم‌های لازم گرفته نمی‌شود یا تصمیماتی غیرکارشناسی اتخاذ می‌شود که هم به تولید و هم به صادرات لطمه زده است. روز گذشته علیرضا رزم‌حسینی، وزیر پیشنهادی وزارت صمت در جمع فعالان بخش خصوصی حضور یافت و برنامه‌های آینده خود را به‌صورت اجمالی برای آنها تشریح  و البته بخش خصوصی نیز مطابق معمول خواسته‌‌هایش را از این وزارتخانه مطرح کرد. مهم‌ترین خواسته‌های بخش خصوصی به جلوگیری از تعدد صدور بخشنامه‌ها، عدم مداخله دولت در بازار، مقررات‌زدایی، مشورت با بخش خصوصی و تشکل‌های تخصصی پیش از تصمیم‌گیری و تسهیل تجارت برمی‌گشت. در عین حال رزم‌حسینی اعلام کرد که مهم‌ترین اولویت کاری وزارت صمت ارزان‌تر کردن سفر مردم است و قرار نیست دولت در بازار مداخله کند، بلکه هدف، مدیریت بازار است. او همچنین عنوان کرد: گرانی‌ها ناشی از سیاست‌های پولی وبانکی است و حل مشکل گرانی‌ها باید با همکاری وزرای اقتصاد،جهادکشاورزی و رئیس بانک مرکزی دنبال شود. همچنین چابک‌سازی وزارت صمت از دیگر برنامه‌های رزم‌حسینی بود که در این جلسه مطرح شد. فعال‌سازی اقتصاد مرزی، مقررات‌زدایی، حذف بوروکراسی‌های اداری و تمرکز بر ظرفیت خالی واحدهای تولیدی از دیگر مواردی بود که وزیر پیشنهادی صمت در این جلسه به آنها اشاره کرد.

فعالان بخش خصوصی چه گفتند؟

نشست روز گذشته فعالان اقتصادی با وزیر پیشنهادی  وزارت صمت با رای اعتماد این گروه به رزم‌حسینی خاتمه یافت. در ابتدای این جلسه، غلامحسین شافعی ، رئیس اتاق بازرگانی ایران گفت: رزم‌حسینی آشنایی کامل با مسائل و مشکلات بخش خصوصی دارد و قرار گرفتن فردی مانند وی در راس وزارتخانه‌ای که سهم بزرگی در اقتصاد کشور دارد می‌تواند مایه امیدواری برای جبران مافات باشد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: رزم‌حسینی صاحب ابتکار است و ابداعات بی‌نظیری داشته به‌طوری‌که وقتی به خراسان آمد، طرحی به‌عنوان مثلث اقتصادی ایجاد کرد و برای اولین‌بار این پدیده شکل گرفت که در قاعده آن فعالان اقتصادی و بخش خصوصی قرار داشتند و اضلاع دیگر آن دولت و نهادهای حکومتی و امامان جمعه قرار گرفتند. وی با بیان اینکه مدیریت خراسان‌رضوی همواره مدیریت سختی بوده است، گفت: به معنای واقعی رزم‌حسینی در آنجا وفاق کامل ایجاد کرد. وی عنوان کرد: امیدواریم مجلس در چنین شرایطی به وی رای دهد تا با همدلی و همفکری با بخش خصوصی که از خصایص رزم‌حسینی است بر مشکلات فائق آییم.

مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت نزدیک به ۶ ماه است که وزیر ندارد و بیش از دو سال است که بین تفکیک و ادغام و تبدیل شدن به دو یا ماندن به‌صورت یک وزارتخانه در تلاطم بوده و عملا از کارآیی این وزارتخانه کاسته شده است؛ لذا مسوولیت وزیر جدید صنعت بسیار خطیر است. وی تصریح کرد: این موضوع باعث شده که ارگان‌ها و دستگاه‌های مختلف در این وزارتخانه ورود کرده و با تصمیم‌گیری‌های خود، عملا تولید و صادرات را دچار مشکل کنند؛ از این رو درخواست فعالان اقتصادی از وزیر پیشنهادی صمت آن است که با توجه به زمان کمی که تا پایان دولت باقی است، حتما از مشورت بخش‌خصوصی استفاده کند.خوانساری گفت: درست است که بافت کارشناسی وزارتخانه قطعا همان بافت قبلی است، اما قبول کنید تصمیماتی که روز به روز در مملکت گرفته می‌شود، به دلیل غیرکارشناسی بودن منجر به صدور دستورالعمل‌های پیاپی شده است؛ بنابراین در دوره جدید فعالیت وزارت صمت، اگر قرار است تصمیمی گرفته شود، حتما پیش از اتخاذ آن با اتاق‌های بازرگانی مشورت شده و سپس ابلاغ شود.به گفته وی بسیاری از مشکلات کنونی، مرتبط با عدم بازگشت ارز صادراتی، تولید و مواد اولیه است. اگرچه اکنون تولید کشور حرف اول را می‌زند ولی مواد اولیه با مشکلات بسیاری به دست تولیدکنندگان می‌رسد، پس تقاضای ما این است که با مشورت از کسانی که دستی بر آتش دارند، تصمیمات اتخاذ شود.

محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران هم عنوان کرد: بر کسی پوشیده نیست که در شرایط کنونی اقتصاد ایران، صادرات و تولید در کشور مغفول مانده است؛ آن هم در شرایطی که امسال به نام «جهش تولید» نامگذاری شده و راه جهش تولید نیز از «رونق صادرات» می‌گذرد. جهش تولید بدون رونق صادرات انجام‌پذیر نخواهد بود؛ این در شرایطی است که امسال شاید بهترین زمینه برای حمایت از تولید و ارزآوری صادراتی فراهم شد؛ اما در ۶ ماهه اول امسال متاسفانه وضعیت به خوبی پیش نرفت و سنگ‌های زیادی پیش پای تولیدکنندگان و صادرکنندگان قرار گرفت؛ لذا درخواست ما این است در وهله اول، برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان به‌عنوان متولی وارد عمل شده و از آنها حمایت‌ها و پشتیبانی‌های لازم را به‌عمل آورید.

وی تصریح کرد: تا به امروز به دلیل اختلاف‌نظرهایی که در داخل دولت و مجلس وجود داشته، فعالان اقتصادی در بخش‌های مختلف تولیدی و تجاری، نتوانسته‌اند متولی مشخص و مطالبه‌گری در حمایت از خود داشته باشند؛ به همین دلیل اکنون درخواست ما از وزیر پیشنهادی صمت آن است که نظرخواهی از تشکل‌ها را در دستورکار جدی خود قرار دهد؛ به نحوی که زمینه حضور فعالانه آنها در جلسات را فراهم آورد. واقعیت این است که دولت به‌رغم تمام شعارها و سخنرانی‌های خود مبنی بر ضرورت توجه به نظرات بخش‌خصوصی، به‌طور عملی به نظرات فعالان اقتصادی وقعی نمی‌نهد و حضور فعالان اقتصادی در جلسات متعددی که از سوی دولت ترتیب داده می‌شود، تنها به محلی برای اتلاف وقت و منابع بخش‌خصوصی تبدیل شده؛ چراکه به نظرات کارشناسی ما اهمیتی داده نمی‌شود. لاهوتی افزود: موضوع تنظیم بازار سایه سنگینی بر صادرات انداخته است و هر روز ما شاهد محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های صادراتی بدون اعلام قبلی به صادرکنندگان هستیم که مشکلات عدیده‌ای را ایجاد کرده و منجر به از دست دادن بازارهای صادراتی شده است.

وی اظهار کرد: شما بهتر از هر کسی می‌دانید که سال گذشته و امسال که به نام «تولید» نامگذاری شده است، با تغییراتی در حوزه کارت بازرگانی مواجه بوده‌ایم که عملا توقف صادرات را اگر نگوییم سبب شده؛ ولی توقف تمدید و صدور کارت‌های بازرگانی را رقم زده است و عملا همه دستگاه‌ها توپ را در زمین دستگاه‌های دیگر می‌اندازند؛ پس از وزیر صنعت تقاضا داریم به این موضوع به‌صورت اورژانسی توجه کند.

کاوه زرگران، رئیس کمیسیون بازرگانی داخلی اتاق ایران با اشاره به مشکلات فراوان واحدهای تولیدی در تامین مواد اولیه گفت: در ۶ ماه آینده در مورد نهاده‌های تولید به ویژه نهاده‌های دامی همچون کنجاله سویا باید ۱۰۰ هزار تن بیش از آنچه مقرر بود، کالا وارد کنید تا بتوانید بازار را تنظیم کنید. در این فرآیند، قدم اول از وزارت صمت شروع خواهد شد و شرایطی که فعلا ما شاهد آن هستیم آن است که بانک مرکزی به دلیل فقدان وزیر در وزارتخانه، تعامل لازم را ندارد. زرگران گفت: امیدواریم شما به‌عنوان وزیر صنعت و با کسب رای اعتماد از مجلس این خلأ را پر کنید و ۴ میلیارد دلاری که برای واردات کالاهای اساسی و نهاده‌های تولید در نظر گرفته شده را به خوبی مدیریت کنید. محمدرضا انصاری، نایب رئیس اتاق ایران هم گفت: تجربه فعالان اقتصادی در کشور نشان داده که خطاهای بسیاری در تصمیم‌گیری وجود دارد؛ بنابراین درخواست بخش‌خصوصی آن است که زمینه‌ای در دوره جدید وزارت صمت پایه‌گذاری شود که با بخش‌خصوصی در تصمیم‌گیری‌ها مشورت شود؛ چراکه این مشورت‌ها و نظرخواهی‌ها کمک خواهد کرد تا تصمیمات بهتری پایه‌گذاری شود.

وی افزود: توسعه صادرات با مشکلات بسیاری مواجه است؛ این در حالی است که دست و پای صادرکنندگان بسته شده و نتوانسته‌اند از فرصت طلایی افزایش نرخ ارز استفاده کنند؛ در همه جای دنیا رونق تولید به تبع از توسعه صادرات اتفاق افتاده است؛ درحالی‌که در ایران برعکس عمل شده است. به گفته انصاری، توسعه صادرات به معنای حمایت از صادرکنندگان شناسنامه دار است. محمد امیرزاده، نایب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز در این نشست گفت: اجرای قانون رفع موانع تولید و مصوبات ستاد تسهیل و رفع موانع تولید، به دلیل همکاری نکردن سایر بخش‌های دولتی با وزارت صمت روی زمین مانده و بخش‌هایی از آن اجرا و بخش‌های بسیاری اجرا نشده است. با توجه به اینکه هم فرمانده بوده‌اید و هم در حوزه حکمرانی و سیاسی کار کرده‌اید، اجرای این قوانین می‌تواند مکمل برنامه‌ها و موفقیت شما باشد و کمک کند جای بخش خصوصی که در برخی ارگان‌ها تنگ است، باز شود. امیرزاده گفت: در بخش‌های دیگر نیاز به حراست و مراقبت از بخش خصوصی و دفاع از آن وجود دارد که با جایگاهی که شما دارید امیدواریم بتوانید این کار را انجام دهید؛ ضمن اینکه با توجه به حجم گسترده این وزارتخانه، باید معاونانی انتخاب شوند که یاری رسان پیشبرد اهداف باشند و از بخش‌خصوصی نظرخواهی کنند. شما گلوگاه‌های اصلی بخش خصوصی را می‌شناسید و می‌دانید چقدر با مشکل روبه‌رو هستند و اگر این مشکلات رفع شود کشور موفقی خواهیم داشت. حسین سلاح ورزی، نایب رئیس اتاق ایران گفت: در سال گذشته گویی به وزارت صنعت هیچ ماموریتی مبتنی بر اصالت خود داده نشده بود؛ مگر اینکه در بازارها مداخله کرده و وارد حوزه قیمت‌گذاری شود. امیدوارم که شما با این شرط پذیرفته باشید که کار را پیش ببرید که وزارت صمت در قیمت‌گذاری و بازار دخالت نکند. سلاح ورزی گفت: واقعیت این است که هم سوابق و هم توصیفات شما بر مبنای رفع موانع تولید است و بی اغراق وزارت صنعت در سال‌های اخیر، یکی از ارابه‌های تولید قوانین و مقررات در کشور بوده است؛ اگرچه ما این توقع را نداریم که با توجه به شرایط اقتصاد کلان کشور و مناسبات بین المللی، شما بتوانید اتفاقات مهمی را رقم بزنید ولی اگر این ماشین تولید مقررات را متوقف کنید کار بسیار بزرگی کرده‌اید. سعید ممبینی، رئیس اتاق اصناف کشور  نیز در این نشست با بیان اینکه بالغ بر ۵۰ هزار واحد صنفی در آستانه تعطیلی قرار داشته یا تعطیل شده‌اند، گفت: عواملی مانند نرخ‌گذاری دستوری، عدم حمایت لازم از بخش و عدم توجه به تشکل‌ها به‌رغم شعارهای داده شده از جمله دلایل این مساله است. او گفت: بخش بازرگانی طی سال‌های اخیر مورد بی‌مهری قرار گرفته و اگر بپذیریم این بخش موتور محرکه تولید است باید توجه ویژه‌ای به آن صورت بگیرد. بعضا تصمیمات و اقداماتی منجر به ایجاد تنش در بخش تجارت کشور می‌شود. تمام این مسائل به پای اصناف نوشته می‌شود، در حالی که اصناف به‌رغم همه بی‌مهری‌ها کنار دولت بوده‌اند. روز به روز باید اختیارات بیشتری به بخش خصوصی واگذار شود تا مشکلات مرتفع شود. بهمن عبداللهی رئیس اتاق تعاون ایران هم با بیان اینکه دولت طی سال‌های اخیر از ظرفیت بخش تعاون به خوبی استفاده نکرده است، گفت: در حوزه تامین و توزیع کالاهای اساسی دولت می‌تواند از ظرفیت این بخش استفاده کند. این فعال بخش‌خصوصی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه در حوزه تامین و توزیع کالا با مشکلاتی مواجه هستیم، گفت: تعاونی‌ها ظرفیت بی‌بدیلی در این حوزه دارند که می‌توان برای رفع مشکلات موجود از آنها استفاده کرد. به عنوان مثال ۶ هزار فروشگاه تعاونی در کشور فعالند که برای توزیع کالاها می‌توان از ظرفیت آنها بهره برد. وی با اشاره به چالش‌های حوزه تولید گفت: کم‌توجهی، مشکلات موجود در نظام بانکی و ارائه تسهیلات، مقررات بسیار و دیگر موانعی که در این حوزه وجود دارد باید برطرف شود و وزیر صمت باید به حل این چالش‌ها کمک کند.

برنامه‌های وزیر پیشنهادی

علیرضا رزم‌حسینی در جمع فعالان اقتصادی حضور یافت تا برنامه‌های خود را اعلام کند.  او  با بیان اینکه گرانی‌ها ناشی از سیاست‌های پولی و بانکی است، گفت: حل مشکل گرانی‌ها را باید با همکاری وزرای اقتصاد،جهادکشاورزی و رئیس بانک مرکزی دنبال کنیم. به گفته رزم‌حسینی، وزارت صمت در صورتی موفق می‌شود که انسجام کامل بین این وزارتخانه، بانک مرکزی، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت اقتصاد باشد. وی افزود: گرانی مربوط به تولید نیست و بخش عمده آن به سیاست‌های پولی و بانکی و هدایت نقدینگی برمی گردد که این را باید با همکاری وزرای دیگر و رئیس کل بانک مرکزی دنبال کنیم. رزم‌حسینی همچنین عنوان کرد: تصمیم‌سازی باید همراه با خرد ورزی و مشارکت بخش خصوصی و فراکسیون‌های تخصصی مجلس انجام شود و بنده آمادگی دارم تصمیمات شجاعانه را اجرا کنم. وزیر پیشنهادی صمت با اشاره به اینکه امروز کشور در شرایط بسیار سختی قرار دارد، گفت: ما در حال حاضر علاوه بر اینکه با بحث تحریم مواجه هستیم، در جنگ با بیماری کرونا نیز قرار داریم بنابراین تمام مردم، دستگاه‌های حاکمیتی،تشکل‌ها و اتحادیه‌های بخش خصوصی باید همانند دوران دفاع‌مقدس با هم هم‌پیمان شوند تا بتوانیم بر این شرایط فائق آییم. وی با اشاره به اینکه خوشحالم که امروز در خانه اقتصاد ایران حضور پیدا کرده‌ام، خطاب به فعالان اقتصادی حاضر در جمع اظهار کرد: بنده از جنس خود شما هستم. وزیر پیشنهادی صمت در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه دو برنامه را به مجلس شورای اسلامی ارائه کرده است،گفت: برنامه اول برای وزارت صمت مبنی بر احکام بالادستی، اقتصاد مقاومتی و برنامه ششم توسعه تدوین شده که در شرایط فعلی، امکان اجرای آن کمتر است؛ اما در فرصت کوتاهی که وجود دارد باید اقداماتی انجام دهیم که مسیر برای ما هموار شود. همچنین برنامه دوم، مردمی بودن اقتصاد مبتنی بر اقتصاد مقاومتی است که شما فعالان اقتصادی نقش‌آفرینی گسترده‌ای در آن دارید. وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه معیشت مردم در خطر جدی قرار دارد، گفت: ما به دنبال مدیریت بازار هستیم نه دخالت در بازار و چنین اقدامی با هم‌اندیشی و کار کارشناسی مشترک بین دولت و تشکل‌ها اتفاق می‌افتد. شرایط فعلی دشوار است و باید سفره مردم را ارزان‌تر کنیم که این اتفاق توسط شما می‌تواند محقق شود. وی با اشاره به اینکه با کمک مجلس، فعالان بخش خصوصی و دولت حداکثر تلاشم را در این زمینه خواهم کرد،گفت: وزارت صمت مشکلات درون سازمانی زیادی دارد که به دلیل عدم ثبات مدیریت این مشکلات نمود پیدا کرده است. بنابراین بخشی از کار بنده در درون سازمان خواهد بود و من به دنبال کوچک‌سازی و چابک‌سازی هستم. دولت دیوان سالار را باید کوچک کنیم تا نهادهای مردم سالار بزرگ شوند. رزم‌حسینی با اشاره به تاکید بر لزوم حذف بوروکراسی‌های نحس اداری برای تسهیل کار مردم، اظهار کرد: امضاهای طلایی را نیز باید کمتر و حذف کنیم. حذف مقررات زائد نیز امری ضروری است؛ وزارت صمت بنگاه سیاسی نیست بلکه یک وزارتخانه تخصصی است. بنابراین محل جناح بازی و سیاسی‌کاری نیست. وی تصریح کرد: امیدوارم بتوانم با اعتماد مجلس در ۱۱ ماه فرصتی که دارم اقدامات مناسب را در این حوزه انجام دهم. در حوزه صنعت باید روی ظرفیت خالی واحدهای تولیدی متمرکز شویم و در سال جهش تولید زمینه جهش تولید را باید فراهم کنیم که با حرف نمی‌شود این کارها را انجام داد.