گرایش مجدد چین به زغال سنگ با هدف تثبیت امنیت انرژی

به گزارش می متالز، از دهه‌ها قبل، چین همواره به‌عنوان بزرگترین مصرف کننده زغال سنگ در دنیا مطرح بوده است. برخورداری این کشور از ذخایر عظیم زغال سنگ از یک سو و نبود منابع نفت و گاز کافی که جوابگوی نیاز بخش تولید و صنعت بزرگ این کشور شرق آسیا از سوی دیگر، سبب این امر شده است. از طرفی سهم بالای چین در مصرف زغال سنگ در دنیا باعث شده است که این کشور عنوان بزرگترین کشور در میزان سرانه انتشار گازهای گلخانه‌ای در دنیا را از آن خود کند که این امر سبب مواجه شدن چین با فشارهای بین المللی به‌منظور کاهش سهم زغال سنگ از سبد انرژی و به تبع آن کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شده است.

شروع مجدد پروژه احداث نیروگاه زغال سنگ ژنینگ پس از ۴ سال توقف

تاقبل از شیوع ویروس کرونا، چین اقدامات متعددی در جهت کاهش سهم زغال سنگ از سبد انرژی انجام داده بود اما پس از شروع پاندمی، به‌نظر میرسد که چین به‌منظور جلوگیری از آسیب‌های بیشتر بر اقتصاد و بخش صنعت این کشور، مجددا قصد اجرای مجدد برنامه‌های توسعه‌ای این کشور در بخش زغال سنگ است تا بتواند چالش‌های بوجود آمده را حل و فصل کند. احداث نیروگاه زغال سنگ «ژنینگ» یکی از این موارد است.

گروه چینی هواننگ که یکی از ۵ شرکت برزگ مهندسی این کشور در زمینه انرژی است، قصد ساخت یک نیروگاه ۴ گیگاواتی زغال سنگ به ارزش ۱.۹ میلیارد دلار تحت عنوان «ژنینگ» در شمال غربی شهر چینگ یانگ را دارد. هدف از این پروژه تأمین برق مورد نیاز نواحی شرقی این کشور است. این پروژه که به دلیل سیاست‌های اقتصادی و زیست محیطی و همچنین مخالفت‌های متعدد سیاسی که متوجه دولت چین بود، حدود ۴ سال متوقف شده بود.

هفته گذشته، شی جین پینگ رئیس جمهور چین بطور ناگهانی از برنامه بلند مدت این کشور در راستای کربن زدایی تا سال ۲۰۶۰ خبر داد. این در حالیست که شیوع پاندمی کرونا، بر نگرانی‌های این کشور در زمینه امنیت اقتصادی و شغلی و همچنین امنیت انرژی افزوده است.

چین در حال برنامه‌ریزی جهت اجرای چندین پروژه در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله انرژی بادی، خورشیدی و برق آبی است. با این حال اجرای پروژه نیروگاه زغال سنگ ژنینگ تهدیدی مهم در جهت رسیدن به اهداف کربن زدایی این کشور است.

وابستگی بخش انرژی چین به زغال سنگ و تناقض آن با سیاست‌های اقلیمی

لازم به ذکر است که چین در بازه‌های زمانی مختلفی اقدام به از دور خارج کردن نیروگاه‌های زغال سنگ قدیمی و جایگزینی آنها با نیروگاه‌های مدرن‌تر که زغال سنگ کمتری مصرف کرده و توانایی تأمین الکتریسیته مناطق مورد نیاز را دارند، می‌کند.

در ۶ ماهه نخست امسال، چین اقدام به افزایش ۱۱.۴ گیگاوات به ظرفیت انرژی زغال سنگ خود کرده که به تنهایی معادل نیمی از پروژ‌ه‌های زغال سنگ در سراسر جهان است. علاوه بر این مطالعات تیم تحقیقاتی Global Energy Monitor حکایت از این دارد که این کشور در حال توسعه حدود ۲۵۰ گیگاوات نیروگاه زغال سنگ است که به تنهایی قادر به تأمین تمام انرژی و نیروی مورد نیاز بزرگترین اقتصاد اروپا، یعنی آلمان، است.

کریستین شیرر، مدیر بخش برنامه‌های زغال سنگ GEM در خصوص برنامه چین در حوزه انرژی زغال سنگ میگوید: نیروگاه‌های جدید زغال سنگ به‌منظور تأمین انرژی مورد نیاز بخش صنعت استان‌های مختلف این کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. با این حال سیاست‌های چین در بخش توسعه نیروگاه‌های زغال سنگ در نتاقضی آشکار با سیاست‌های این کشور در حمایت از انرژی‌های پاک است. از طرفی نهاد رگولاتوری بخش انرژی چین و هم دولت محلی گانسو که پروژه «ژنینگ» را در دست احداث دارد، پاسخگوی سؤالات ما نیستند.

پیامدهای زیست محیطی اجرای پروژه ژنینگ

همانطور که گفته شد،گروه صنعتی هواننگ که مجری پروژه «ژنینگ» است، در ماه جولای امسال ذیل یک گزارش ۵۰۰ صفحه‌ای، به بررسی و ارزیابی اثرات زیست محیطی اجرای این پروژه پرداخته بود، تبعات نامطلوب زیست محیطی این پروژه بزرگ بر زمین‌ها و مزارع کشاورزی منطقه و همچنین آلودگی منابع آبی منطقه را خاطر نشان کرده است. پروژه بزرگ نیروگاه «ژنینگ» در سال جاری روند ساخت آن شروع شده است و طبق برنامه‌ریزی‌ها تا سال ۲۰۲۳ به بهره‌برداری خواهد رسید.

یکی از باغدارانی که در محل احداث پروژه ژنینگ سال‌ها در حال کار و فعالیت بوده است در خصوص پیامدهای احداث این پروژه می‌گوید: تا قبل از احداث این پروژه، این ناحیه مملو از زمین‌های کشاورزی و باغ‌های میوه و… بوده است اما در حال حاضر مدت‌هاست که کشاورزان و باغداران زمین و زراعت خود را رها کرده و از این منطقه رفته‌اند.

تلاش چین در راستای کاهش سهم زغال سنگ از سبد انرژی

چین با وجود در دستور کار قرار دادن توسعه نیروگاه‌های زغال سنگ، به‌منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، سهم زغال سنگ از سبد انرژی خود را از ۷۰ درصد در سال ۲۰۱۰ به حدود ۵۷.۷ درصد تا پایان امسال رسانده است. همچنین طبق هدف‌گذاری‌های این کشور، این عدد تا سال ۲۰۲۵ به ۵۳ درصد تقلیل پیدا خواهد کرد که نقش انرژی‌های تجدیدپذیر در تحقق این امر بسیار پررنگ می‌باشد.

در سال گذشته، چین بیش از ۱۰۰۰ گیگاوات به ظرفیت انرژی‌ زغال سنگ خود افزوده است و علاوه بر این ۷۵۹ گیگاوات انرژی‌های تجدیدپذیر نیز به ظرفیت بخش انرژی این کشور افزوده شده است که تقریبا معادل ۳ برابر مجموع ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر آمریکا و اروپا است. این امر نشان از حرکت رو به جلو و بزرگ چین در راستای توسعه انرژی‌های سبز با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و کربن زدایی از اقتصاد و صنعت عظیم این کشور است.

در نهایت اینطور به‌نظر میرسد که چین در تلاش است تا سهم زغال سنگ از سبد انرژی خود را کاهش داده و به تعهدات بین المللی خود در راستای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای جامه عمل بپوشاند و سهم بسیار بالای این کشور از ظرفیت  نصب شده انرژی‌های تجدیدپذیر در دنیا دال بر این حقیقت است. اما در حال حاضر شیوع پاندمی کرونا سبب رو آوردن دوباره این کشور بزرگ شرق آسیا به اجرای دوباره برنامه‌های توسعه‌ای در بخش زغال سنگ شده است. شروع به کار مجدد پروژه «ژنینگ» پس از ۴ سال توقف بدلیل سیاست‌های اقلیمی و زیست محیطی، نشان از این امر دارد.