ایران از انحصار تولید کک سوزنی خارج شد

به گزارش می متالز، محمدحسین گلمکانی مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان درباره فعالیت این شرکت اظهار کرد: این شرکت دانش‌بنیان در حوزه تولید، فرآوری، بازیافت، ذخیره، توزیع، خرید، فروش، صادرات و واردات، کلیه امور بازرگانی و ترخیص کالا انواع محصولات کربنی و مشتقات آن مانند کک سوزنی، انواع کک نفتی کلسینه شده و محصولات وابسته مانند انواع الکترودهای گرافیتی، انواع کاتدها، انواع برش سبک و سنگین حاصل از پالایش های نفتی و پتروشیمی و بازیافتی از فراوری، به انضمام دستگاه های تولید، فرآوری، آزمایشگاهی و امور پیمانکاری وابسته به کربن فعالیت می‌کند.

وی با بیان اینکه این شرکت دانش‌بنیان پروژه‌ای تحت عنوان کک‌سوزنی یا الکترود گرافیت را در دست اقدام دارد، تصریح کرد: کک‌سوزنی در کارخانه‌های فولادسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به تحریم‌های شدید علیه کشورمان واردات این محصول قبلا برای ما به سختی انجام می‌شود اما اکنون کشور ما با دورزدن تحریم‌ها توانست تولید این محصول را به انحصار خود در آورد.

گلمکانی با اشاره به اینکه کک‌سوزنی جزء پنج محصول استراتژیک به حساب می‌آید، گفت: به همین منظور برای تولید الکترود گرافیت از کک سوزنی تولید داخل کشور بهره‌مند شویم. هم اکنون چند کشور در این زمینه فعالیت می‌کنند بزرگترین آنها آمریکا، ژاپن که با هم متحد عمل می‌کنندو  چین نیز از ۲۰۱۳ به این موضوع ورود کرده است و در چین از کک‌سوزنی به عنوان کلمه نیم‌بند یاد می‌کنند.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان افزود: همچنین روسیه در سال ۲۰۱۹ پایلوت آن را رونمایی کرده است. می‌توان گفت؛ امریکا و ژاپن بزرگترین تولیدکننده کک‌سوزنی در دنیا است و این ماده اولیه را به شرطی به کارخانه‌های الکتروسازی می‌دهد که آنها الکترود تولیدی را ایران نفروشند به همین دلیل ایران در حال حاضر در این زمینه در مضیقه است و تنها راهی فقط تامین الکترود گرافیت از چین است که اصلا کیفیت ندارد.

وی تأکید کرد: فناوری ساخت تبدیل کک یا کک سوزنی تنها در اختیار ژاپن و آمریکا است و تولید الکترود گرافیتی را نیز کشورهای معدودی در اختیار دارند اما چند ماه پیش با حمایت معاونت عملی و فناوری ریاست جمهوری یک شرکت متشکل از استادان متالورژی ادعای تولید کک سوزنی در مقیاس ازمایشگاهی را مطرح کردند.

وی تصریح کرد: ما براساس پروژه تعریف شده قرار است کک‌سوزنی را از مواد اولیه داخل کشور تهیه و بعد از تبدیل به الکترود به صورت پایلوت تولید کنیم تا مشخص شود که آیا کک‌سوزنی تولیدی در کوره‌های قوس الکتریکی شرکت‌هایی مثل فولاد مبارکه، خراسان کارآرایی دارد یا نه.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان افزود: همچنین پروژه‌ای را در قالب همکاری سه جانبه بین شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خراسان در دست اجرا داریم تا خط پایلوت تولید کک‌سوزنی را از مواد اولیه داخل کشور راه‌اندازی کنیم و سپس آن را به مرحله تولید الکترود گرافیتی هدایت کنیم.

وی یادآور شد؛ الکترود گرافیتی اساسی ترین ماده مورد نیاز فولادسازی است که در کشور تولید نمی‌شود و  صد در صد آن را وارداتی است. از طرفی این ماده با ارزش برای فولادسازان دومین موردی بود که از سوی رئیس جمهوری امریکا تحریم شد. از طرف دیگر گرافیت به ماده اولیه‌ای به نام تبدیل کک یا کک سوزنی نیاز دارد الکترود گرافیتی نیز در کوره‌های قوس الکتریکی وظیفه انتقال دمای مورد نیاز برای ذوب آهن اسفنجی یا آهن قراضه را به عهده دارد و بدین وسیله مذاب تشکیل می‌شود.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان، با بیان این که قرار است آزمایش عملکردی نخستین تولید الکترود گرافیتی با استفاده از کک سوزنی تولید شده داخلی در کوره‌های ذوب در فولاد خراسان انجام شود، گفت: تنها حلقه گمشده زنجیره فولاد، الکترود گرافیتی است که در ایران تولید نمی‌شود. به همین دلیل در ۱۵ سال گذشته، مقامات و مسئولان تاکید کردند که ایران باید به تولید الکترود گرافیتی برسد.

گلمکانی نیاز سالانه کارخانه‌های فولاد کشور برای کک‌سوزنی یا گرافیت را حدود ۶۰ هزارتن عنوان کرد و گفت:  در حال حاضر قیمت آن حدود ۳ دلار است و پیش‌بینی می‌شود که  این عدد به ۲۸ دلار نیز برسد. بعد از شیوع ویروس کرونا صنعت فولاد کشور خوابیده است و قیمت عرضه و تقاضا پایین آمده است؛ اما واقعیت امر این است که به زودی قیمت آن روند صعودی به خود خواهد گرفت.

وی همچنین از تولید جاروبک‌های الکتریکی در این شرکت دانش‌بنیان خبر داد و گفت: جاروبک یا کربن براش در موتورهای الکتریکی به عنوان رسانا عمل می‌کند. تقریبا نمونه‌هایی که در نیروگاه‌ها استفاده می‌شود شاید در حدود ۲۰ گرم تا ۳۰ گرم باشد که قیمت آن در حال حاضر بالغ بر ۹۰۰ هزار تومان است.