انقلاب انرژی بدون سرمایه‌گذاری در فلزات اساسی امکان‌پذیر نیست

به گزارش می متالز، در بحبوحه تلاش‌ها برای گذار از سوخت‌های فسیلی به منابع انرژی تجدیدپذیر، نباید از این واقعیت که بدون سرمایه‌گذاری در فلزات موردنیاز برای ذخیره‌سازی برق و برقی کردن وسایل نقلیه امکان‌پذیر نخواهد بود، چشم‌پوشی کرد.

فلزاتی همچون لیتیوم، نیکل، کبالت، مس و آلومینیوم برای توسعه فناوری‌های مرتبط با انرژی‌های پاک، ضروری هستند. بنابراین با توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش تولید وسایل نقلیه برقی، تقاضا برای این فلزات نیز افزایش می‌یابد. بر اساس برآوردهای مؤسسه تحقیقاتی «وود مکنزی» با توجه به رشد روزافزون تقاضای جهانی برای انرژی‌های پاک و حمل‌ونقل برقی، در افق 2035 باید حدود یک تریلیون دلار سرمایه‌گذاری برای افزایش تولید لیتیوم، نیکل، کبالت، مس و آلومینیوم در اقصی نقاط جهان انجام شود که این رقم تقریباً دو برابر میزان سرمایه‌گذاری انجام شده برای تولید این فلزات طی 15 سال گذشته است.

اگر تولیدکنندگان باتری، توسعه‌دهندگان انرژی‌های پاک و شرکت‌های تولیدکننده وسایل نقلیه برقی نتوانند به فلزات اساسی با قیمت مناسب و حجم مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند، از سرعت فرآیند گذار به انرژی‌های پاک کاسته خواهد شد. اما استخراج‌کنندگان فلزات اساسی نیز برای تأمین این فلزات به‌منظور شتاب بخشیدن به فرآیند گذار به انرژی‌های پاک، با چالش‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت مواجه هستند. تمرکز بر سودهای کوتاه‌مدت و اینکه قیمت کنونی برخی فلزات بسیار پایین‌ترین از سطحی است که بتواند انگیزه‌ای برای فکر کردن به افق‌های بلندمدت را در شرکت‌های معدنی ایجاد کند، توانایی تولیدکنندگان فلزات اساسی برای سرمایه‌گذاری بیشتر برای پاسخگویی به نیاز یک دهه بعد را محدود کرده است.

جولیان کتل، معاون بخش تحقیقات فلزات و مواد معدنی مؤسسه وود مکنزی، در این رابطه می‌گوید: «سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در استخراج و فرآوری فلزات و مواد معدنی معمولاً در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌هایی که توانایی پرداخت سود سهام را برای شرکت‌ها تضمین می‌کنند و یا سرمایه‌گذاری‌ در حوزه‌های محبوب‌تری که در کوتاه‌مدت عایدی مناسبی دارند، کمتر در اولویت قرار می‌گیرند. در این شرایط دست اعضای هیات‌ مدیره شرکت‌های برای اتخاذ تصمیمات بلندمدت در راستای پاسخگویی به تقاضای مرتبط با گذار به انرژی‌های پاک بسته است.»

وی می‌افزاید: «افزایش آگاهی و حساسیت مردم به مسائل زیست‌محیطی و همچنین اهمیت یافتن تولید پایدار و در برخی موارد تولید اخلاقی فلزات، یک چالش مهم دیگر برای شرکت‌های معدنی محسوب می‌شود. هرروز بر اهمیت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌های توسط صنایع مختلف افزوده می‌شود و بدین ترتیب مسائل زیست‌محیطی تأثیر عمیقی بر شیوه استخراج و فرآوری فلزات خواهد داشت.»

اخیراً حساسیت برخی مشتریان بزرگ فلزات اساسی به رعایت اصول زیست‌محیطی از سوی تأمین‌کنندگان بسیار بیشتر از قبل شده است. به‌عنوان مثال، «ایلان ماسک» مدیرعامل شرکت تسلا طی سخنرانی خود پس از انتشار گزارش عملکرد این شرکت در سه‌ماهه دوم سال 2020 خطاب به تأمین‌کنندگان اعلام کرد: «اگر شما نیکل بیشتری به‌صورت کارآ و با در نظر گرفتن حساسیت‌های زیست‌محیطی تولید کنید، تسلا با شما قراردادهای عظیم و بلندمدت خواهد بست. امیدوارم که این پیام به دست همه شرکت‌های معدنی برسد.»

در روز 22 سپتامبر (اول مهرماه) که شرکت تسلا آن را «روز باتری» نامگذاری کرده است، ایلان ماسک اعلام کرد که این شرکت تولیدکننده خودروهای برقی حق استخراج خاک لیتیوم از زمین‌هایی به وسعت 4000 هکتار در ایالت نوادا را خریداری کرده و به‌زودی وارد حوزه استخراج و فرآوری لیتیوم نیز خواهد شد. اما علی‌رغم ادعاهای ایلان ماسک مبنی بر اینکه «مقادیر دیوانه‌کننده‌ای» لیتیوم در این زمین‌ها وجود دارد، تحلیلگران بر این باورند که این میزان لیتیوم احتمالاً برای شتاب بخشیدن به تولید شرکت تسلا کفایت نخواهد کرد.

رشد تولید لیتیوم و سایر فلزات موردنیاز در تولید باتری‌، نه‌تنها برای توسعه شرکت تسلا بلکه برای بیش از 500 مدل خودروی برقی که قرار است تا سال 2022 وارد بازارهای جهانی شوند و همه خودروهای برقی دیگری که طی دهه‌های آینده در کارخانه‌های زیرمجموعه بزرگترین خودروسازان جهان و تولیدکنندگان تخصصی خودروهای برقی تولید می‌شوند، لازم است. از طرفی با توجه به اینکه انتظار می‌رود که طی دهه جاری (دهه 2020 میلادی) تقاضا برای تجهیزات ذخیره‌سازی انرژی جهش قابل‌ ملاحظه‌ای داشته باشد، تقاضا برای فلزات اساسی از این ناحیه نیز افزایش خواهند یافت.

اوایل سال جاری میلادی بانک جهانی در گزارشی اعلام کرد که تولید جهانی لیتیوم، گرافیت و کبالت در افق 2050 می‌تواند 500 درصد افزایش یابد تا پاسخگوی نیاز صنایع و فناوری‌های پاک باشد. اگر قرار باشد که جامعه جهانی به هدف مقابله با گرمتر شدن کره زمین دست یابد و اجازه ندهد که متوسط دما بیش از 2 درجه سلسیوس افزایش پیدا کند، باید طی سه دهه آینده دست‌کم 3 میلیارد تن فلزات و مواد معدنی برای استفاده در توسعه انرژی‌های بادی، خورشیدی و زمین‌گرمایی و همچنین تجهیزات ذخیره‌سازی انرژی تولید شود.

برای گذار از انرژی‌های آلاینده به انرژی‌های پاک، سرمایه‌گذاری در فلزات اساسی امری حیاتی است. چنان‌که جولیان کتل از مؤسسه تحقیقاتی وود مکنزی می‌گوید: «گذار به انرژی‌های پاک از فلزات شروع و به فلزات ختم می‌شود.»