بررسی عملکرد صندوق ملی محیط زیست در مجلس

به گزارش می متالز، سمیه رفیعی رئیس کمیته محیط زیست مجلس شورای اسلامی بعدازظهر امروز (یکشنبه، 11 آبان ماه) در نشستی با حضور مهاجری تهرانی مدیرعامل صندوق ملی محیط زیست، پازندی عضو هیات مدیره این صندوق، میرنجفی مسوول امور محیط زیست در دیوان محاسبات، اصغر دانشیان معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست و تعدادی از اعضای هیات علمی دانشگاه ها و نمایندگانی از سازمان حفاظت محیط زیست به بررسی گزارش عملکرد صندوق ملی محیط زیست پرداخت.

براساس این گزارش در ابتدای این نشست مهاجری تهرانی در ارائه گزارش عملکرد صندوق ملی محیط زیست با بیان اینکه اغلب کشورها از طریق صندوق ملی محیط زیست درآمدزایی می کنند، در خصوص حدود عملیات این صندوق در ایران، گفت: این صندوق اقداماتی از جمله تامین و تجهیز منابع مالی لازم برای حفاظت محیط زیست و کاهش آلودگی ها، اعطای تسهیلات مالی به مخترعان و انجام اقداماتی جهت جلوگیری از تخریب محیط زیست، انجام می دهد.

مدیرعامل صندوق ملی محیط زیست با اشاره به ترکیب مجمع این صندوق ادامه داد: 7 عضو کابینه دولت از جمله وزرای نیرو، امور خارجه، جهاد کشاورزی، صمت و اقتصاد و دارایی و رؤسای سازمان های مدیریت و برنامه ریزی کشور و حفاظت محیط زیست اعضای مجمع صندوق ملی محیط زیست را تشکیل داده و رئیس سازمان محیط زیست ریاست این مجمع را برعهده دارد.

وی با یادآوری اینکه هدف از ایجاد این صندوق این است که به عنوان بنگاه مالی و اقتصادی در حوزه حفاظت محیط زیست عمل کند، در خصوص محورهای اصلی فعالیت این صندوق که در دو حوزه ملی و بین المللی تعریف شده است، خاطرنشان کرد: این صندوق در زمینه محیط زیست انسانی، طبیعی و دریایی و آموزش و مشارکت های مردمی فعالیت می کند. همچنین در جهت احیای تالاب ها، مدیریت آب و مقابله با پدیده گرد و غبار برنامه ریزی می کند.

مهاجری تهرانی در خصوص نحوه تامین اعتبارات این صندوق یادآور شد: صندوق ملی محیط زیست اعتبارات لازم در این بخش را از طریق کمک های دولتی، کمک اشخاص حقیقی، کمک و هدایای بین المللی، درآمد ناشی از گردش مالی و فعالیت های صندوق و واحدهای تابع بعد از وضع هزینه های قانونی و سایر درآمدها و منابع مالی در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه تامین می کند.

وی در رابطه با مصوبات مجلس که اجرای آن به این صندوق مرتبط است، افزود: قانون هوای پاک، قانون مدیریت پسماند و قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور از جمله مصوباتی هستند که اجرای آن ها توسط این صندوق پیگیری می شود.

مهاجری تهرانی با اشاره به بند «و» و «ن» تبصره 6 قانون بودجه 99، اظهار کرد: این صندوق تفاهم نامه هایی با استان هایی که محل هایی برای پسماند صنعتی دارند از جمله کرمان، مرکزی و آذربایجان شرقی منعقد کرده است.

مدیرعامل صندوق ملی محیط زیست در ادامه از تعامل بین المللی این صندوق با چین جهت اخذ 20 میلیون یوآن با کمک محیط زیستی خبر داد که همچنان در حال پیگیری دریافت این مبلغ هستند.

مهاجری تهرانی در ادامه فعالیت های این صندوق در جهت اعطای تسهیلات مالی به کارخانه های آلاینده و اجرای طرح های محیط زیستی جهت جلوگیری از تخریب محیط زیست و نحوه همکاری آن با وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان امور مالیاتی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و بانک ملی ایران را تشریح کرد ضمن اینکه یادآور شد که صندوق ملی محیط زیست برای تحقق این مهم کمیته ای را تشکیل داده است که طرح های پیشنهادی در این زمینه را بررسی کرده، سپس اعتبارات لازم برای اجرای آن ها را تامین می کند.

در ادامه این نشست هرکدام از حاضران مواردی را به مسوولان صندوق ملی محیط زیست از جمله این که این صندوق باید تنها به انجام امورات مرتبط با حوزه محیط زیست بپردازد و از انجام اقداماتی که آن را از اهداف قانونی اش دور می کند اجتناب ورزد، ضرورت شفاف سازی در زمینه هزینه کردهای این صندوق به ویژه برای رفع پسماندهای شمال کشور، شفاف سازی در رابطه با درآمد حاصل از فروش پروانه های انتفاعی متذکر شدند همچنین به نکاتی اشاره کردند همچون انتقاد از عملکرد مسوولان حوزه محیط زیست که نگاهشان بیشتر در این زمینه فنی است و اینکه دیدبانی در حوزه محیط زیست باید تقویت شده و نظارت بیشتری بر آن صورت بگیرد همچنین ضرورت اصلاح برخی طرح های پیشنهادی از جمله طرح عوارض آلایندگی صنایع.

در این نشست قاسم ساعدی نماینده مردم دشت آزادگان و هویزه در مجلس شورای اسلامی که به دلایلی موفق به شرکت در این نشست نشده بود نماینده ای را جهت مطرح کردن پیشنهادهایش در خصوص تالاب هورالعظیم فرستاده بود.

نماینده وی با بیان اینکه تالاب هورالعظیم دارای مشکلاتی است و وجود صنعت نفت در این منطقه به دلیل حفاری هایی که در این تالاب انجام داده است بر این معضل دامن زده است، تاکید کرد که این موضوع هم معیشت مردم را تحت تاثیر قرار داده و هم به کانونی برای انتشار ریزگردها به عنوان معضل مهم جنوب کشور تبدیل شده است ضمن اینکه زندگی گیاهان و جانوران این تالاب را به خطر انداخته است که رفع این مشکلات می طلبد صندوق ملی محیط زیست از اعتبارات خود برای احیای این تالاب استفاده کند.

در پایان این نشست سمیه رفیعی رئیس کمیته محیط زیست مجلس شورای اسلامی که ریاست این نشست را نیز برعهده داشت، افزود: عملکرد صندوق ملی محیط زیست در دو سال اخیر متفاوت تر شده و روبه بهبود است کما اینکه رسانه ها نیز به این نکته اشاره کرده و خروجی آن نیز این مهم را تائید می کند.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متاسفانه در مجلس با طرح عوارض آلایندگی صنایع که اصطلاحا به عنوان بند ن تبصره 6 قانون بودجه 99، شناخته می شود مطرح شد که در آن 35 درصد از یک درصد فروش صنایع آلاینده به صندوق ملی محیط زیست اختصاص پیدا می کند و این اولین باری است که مرقانون به درستی اجرا می شود، مخالفت شد به گونه ای که این 35 درصد محقق نشود.

وی افزود: بنده در گام اول برای حمایت از این طرح با پیشنهاد دو فوریت این طرح مخالفت کردند اما آن در کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس بار دیگر مورد بررسی قرار گرفت و خیلی متاسفم از اینکه با یک رویه درست قانونی این گونه برخورد شد اما به طور قطع به عنوان فعال محیط زیست اجازه نمی دهم که با این طرح چه در برنامه هفتم توسعه و چه در قانون بودجه سال 1400 این گونه برخورد شود.

رفیعی یادآور شد: تاکنون محل درآمدی در این حوزه به حساب سازمان دهیاری ها و شهرداری ها رفته است و به دلیل نبود نظارت های دقیق مشخص نیست که محل هزینه کرد آن ها کجا بوده است.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم عنوان کرد: به طور کل تنها این سازمان حفاظت محیط زیست است که به عنوان متولی اصلی می تواند با واحدهای آلاینده که عملکردشان به تخریب محیط زیست منتهی می شود برخورد کند اما شهرداری ها در این زمینه تنها مجری هستند و نمی توانند سیاستگذاری کنند.

رفیعی در ادامه از مسوولان صندوق ملی محیط زیست خواست نحوه هزینه کردهای خود را مطابق با ضوابط و توافق نامه هایشان در قالب گزارش به مجلس ارائه کنند، همچنین برای تخصیص اعتبارات جهت رفع بحران گرد و غبار در دشت آزادگان و احیای تالاب هورالعظیم به طور ویژه اقدام کنند.

رئیس کمیته محیط زیست مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: این صندوق اقداماتی که 17 سال شهرداری انجام نداده است را انجام داده اند ضمن اینکه باید به این نکته نیز توجه کنند که اگر در حوزه حفاظت محیط زیست مشارکت مردمی نباشد قطعا شکست می خوریم بنابراین در این زمینه بهترین نهاد تسهیل گر جهت جذب مشارکت مردم هم در بعد نظارت و هم شفافیت سازمان های مردم نهاد هستند که لازم است این صندوق اعتباراتی را به طور ویژه به آن ها اختصاص دهد.

رفیعی در پایان عنوان کرد: فراکسیون محیط زیست در این راه از صندوق ملی محیط زیست حمایت می کند همچنین در حوزه بین المللی به ویژه شرکت در اجلاسیه پیش رو به آن کمک خواهد کرد.